Wydajność, zdrowie i niskie brakowanie. Tak wygląda nowoczesna obora w praktyce

Zintegrowana produkcja roślinno-zwierzęca
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Gospodarstwo należące do Danko Hodowla Roślin Sp. z o.o. zajmuje 500 ha gruntów, na których prowadzi się uprawy materiału siewnego zbóż oraz pasz objętościowych: kukurydzy, lucerny, traw pokosowych, a także buraków cukrowych i rzepaku. W strukturze spółki Danko HR znajduje się sześć obór – trzy w Wielkopolsce, po jednej na Kujawach, w okolicach Malborka i Raciborza.
W oborze na Kujawach stado podstawowe liczy 190 krów mlecznych, a całkowita obsada wynosi 430 sztuk. Wszystkie krowy są rasy polska holsztyńsko-fryzyjska odmiana czarno-biała.
Mleczność i długowieczność idą w parze
Rzeczywista wydajność mleczna za laktację w tym stadzie wynosi 12 500 litrów, z czego 12 200 litrów trafia do mleczarni. Stado od wielu lat jest pod oceną PFHBiPM. Wskaźniki z końca 2024 roku pokazują, że średnia liczba laktacji na krowę wynosi 4,1, a życiowa produkcja mleka przekroczyła 47 800 litrów. Długowieczność jest efektem dobrego zdrowia i niskiego poziomu brakowania. W tej oborze notowany jest najniższy wskaźnik brakowania w całej grupie – w granicach 22–28%. To pozwala nie tylko na spokojną rotację w stadzie, ale i sprzedaż około 50–60 jałówek cielnych rocznie. W gospodarstwie znajduje się także krowa, która do tej pory wyprodukowała już 95 000 litrów mleka.
Precyzyjny TMR: smak, struktura i wilgotność
Stado podzielono na dwie grupy laktacyjne. Dla pierwszej TMR ustawiono na 48 kg, dla drugiej – na 38 kg. Mieszanki nie są jednak bilansowane „pod maksymalną wydajność”. Celem jest zwiększanie pobrania suchej masy, które przekłada się na wyższą mleczność. TMR komponowany jest tak, by był smakowity i soczysty. W skład mieszanki wchodzą m.in. mokre wysłodki buraczane, młóto browarniane, kiszonka z kukurydzy i sianokiszonka z traw. Włókno strukturalne zapewnia sieczka ze słomy oraz lucerna. Długość cięcia zależy od ustawień paszowozu, a odpowiednia wilgotność mieszanki jest utrzymywana nawet poprzez dodatek wody, jeżeli kukurydza została zebrana przy zbyt niskiej wilgotności. Wysłodki buraczane są kiszone na mokro w rękawach foliowych, ponieważ ten sposób zapewnia bardzo dobry poziom zakiszenia i minimalne straty surowca.
Korekcja racic – mniej stresu, więcej kontroli
W gospodarstwie prowadzona jest regularna korekcja racic. Zabiegowi poddaje się tylko wybrane krowy – miesiąc przed zasuszeniem oraz trzy miesiące po wycieleniu. Takie podejście zmniejsza stres u zwierząt i pozwala na szybką identyfikację problemów, które mogły się pojawić w ostatnim czasie. Dzięki cyklicznym korekcjom możliwe jest wcześniejsze wykrycie kulawizn i urazów oraz natychmiastowa reakcja, zanim problem wpłynie na dobrostan i wyniki produkcyjne.
Zasuszenie krów
Wysoka wydajność mleczna, sięgająca nawet 30–35 litrów dziennie przy końcu laktacji, utrudnia wprowadzenie krów w fazę zasuszenia. Dlatego gospodarstwo testuje obecnie metodę zasuszania nagłego. Polega ona na podaniu bolusów (doustnych preparatów stosowanych w okresie okołoporodowym), zaprzestaniu doju i natychmiastowym przeniesieniu krowy do innego budynku, gdzie kontynuuje się proces zasuszania.
Do tej pory krowy przygotowywane do zasuszenia otrzymywały restrykcyjną dawkę żywieniową, pozwalającą ograniczyć produkcję mleka do 10–12 litrów dziennie. Następnie były zasuszane pod osłoną antybiotyku.