Krytyka spada na rolników: ci, którzy wiedzą najmniej, krzyczą najgłośniej
Efekt Dunninga-Krugera mówi, że im mniej kompetentny jest ktoś w danym temacie, tym mądrzejszy się wydaje. - Ci ludzie nie tylko dochodzą do błędnych wniosków i podejmują niefortunne decyzje, niekompetencja pozbawia ich również możliwości zmiany postaw - napisali David Dunning i Justin Kruger w artykule na temat badanego przez siebie zjawiska.
Bezkarność w internecie. Rolników oceniają wszyscy
Jak się okazuje wyżej opisany efekt jest obecnie bardzo szkodliwy dla rolników. Szczególnie w Internecie, gdzie każdy "bezkarnie" może wygłosić swoją opinię na każdy temat - także rolniczy, nawet jeśli z bliska nie widział nigdy zboża, czy krowy mlecznej.
- Pojedynczo te rozmowy są nieszkodliwe, ale gdy są prowadzone przez miliony konsumentów, ich postawy tworzą coś w rodzaju beczki z prochem - gotowej do wybuchu w momencie pojawienia się iskry - pisze na swojej stronie internetowej amerykańskie zrzeszenie plantatorów soi, cytowane przez portal agrarheute.com. Problemem jest również to, że często w dyskusjach np. na temat hodowli, swoje zdanie wypowiadają osoby znane: celebryci, aktorzy, czy politycy, którzy w większości nie znają faktów, ale "ciągną" za sobą grupy obserwatorów.
Idealny przykład - GMO
Naukowcy z czasopisma Nature Human Behavior postanowili sprawdzić wiedzę ponad 2 tys. dorosłych Amerykanów i Europejczyków na temat genetycznie modyfikowanej żywności. Badacze zadali ludziom 15 prawdziwych i fałszywych pytań. Chodziło również o to, aby sprawdzić poziom wiedzy tych, którzy są najgłośniejszymi krytykami. Naukowcy chcieli zbadać nasilające się zjawisko sprawiające, że ludzie mają tendencję do oceniania rzeczy, o których prawie nic nie wiedzą. Innymi słowy, wyrobili sobie opinię i nie są gotowi do zmiany zdania lub postawy w oparciu o nowe informacje.
W czterech badaniach przeprowadzonych w trzech krajach - USA, Francji i Niemczech - naukowcy odkryli, że skrajni przeciwnicy genetycznie zmodyfikowanej żywności nie są w stanie ocenić, ile faktycznie wiedzą na ten temat. - Im mniej ludzie wiedzą, tym bardziej są przeciwni naukowemu konsensusowi. Sugeruje to, że niezbędnym warunkiem zmiany postaw jest to, aby najpierw rozpoznać swoje braki w wiedzy - podsumowali naukowcy.
Im mniej wiedzą, tym mądrzejsi się wydają
Tutaj należy wrócić do opisanego wcześniej efektu Dunninga-Krugera. Określa on jasno, że w przypadku umiejętności, którą każdy może posiąść w większym lub mniejszym stopniu, osoby niekompetentne:
- nie dostrzegają swojego niskiego poziomu umiejętności,
- nie potrafią prawidłowo ocenić poziomu umiejętności u siebie,
- nie potrafią prawidłowo ocenić poziomu umiejętności u innych,
- rozpoznają i uznają swój niski poziom umiejętności dopiero po odpowiednim treningu.
W 2000 roku Dunning i Kruger otrzymali za swoje badania satyryczną Nagrodę Ig Nobla w dziedzinie psychologii. Jest to humorystyczny odpowiednik Nagród Nobla przyznawany za prace naukowe, które najpierw śmieszą, a potem skłaniają do myślenia oraz odkrycia, które nie mogą lub nie powinny być powtarzane.
