Horyzont 2020 - program w zakresie badań naukowych i innowacji
Podczas ostatniego posiedzenia kierownictwa resortu rolnictwa omawiana była kwestia uczestnictwa w Programie Ramowym Unii Europejskiej Horyzont 2020. Jest to największy w historii UE program w zakresie badań naukowych i innowacji.
W ministerstwie prowadzone są prace zmierzające do silniejszego wykorzystania potencjału badawczego Polski w ramach Programu Horyzont 2020. .
Działania skierowane na osiągnięcie celu, jakim jest zwiększenie udziału krajów UE-13, w tym zwłaszcza Polski, w Programie Horyzont 2020 w zakresie rolnictwa, obszarów wiejskich i biogospodarki prowadzone są w następujących obszarach:
1. Wypracowanie tematów uwzględniających zarówno potrzeby jak również możliwości Polski i pozostałych krajów UE-13 oraz zgłoszenie ich do Komisji Europejskiej w celu włączenia w Program Pracy Horyzont 2020 na lata 2018-2020;
2. Stworzenie, m.in. poprzez działania w ramach polskiej prezydencji w Grupie Wyszehradzkiej, bloku krajów Europy Środkowo-Wschodniej, działającego na rzecz wspólnego celu;
3. Wsparcie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w przeprowadzeniu diagnozy barier (występujących zarówno na poziomie krajowym, jak i europejskim) uczestnictwa w Programie.
Przeprowadzone zostały szerokie konsultacje związane z udziałem nadzorowanych Instytutów Badawczych w Programie Horyzont 2020. Opracowano propozycje tematów, dotyczące drugiego wyzwania społecznego (Bezpieczeństwo żywnościowe, zrównoważone rolnictwo i leśnictwo, badania mórz i wód śródlądowych oraz biogospodarka.
Jest to pierwsza tego typu inicjatywa ministerstwa rolnictwa w odniesieniu do programów Komisji Europejskiej skierowanych na naukę i badania. Dotychczasowe działania resortu w odniesieniu do wcześniejszych programów pracy ograniczały się do opiniowania tematów proponowanych przez Komisję Europejską.
W wyniku obecnych prac resortu zostało zidentyfikowanych 14 propozycji tematów badawczych szczególnie ważnych dla:
- rozwoju biogospodarki w krajach Europy Środkowo-Wschodniej,
- zrównoważonego sektora rolno-żywnościowego,
- rozwoju obszarów wiejskich. Propozycje zostały sformułowane biorąc pod uwagę cele Wspólnej Polityki Rolnej, strategię UE na rzecz badań i innowacji w rolnictwie, możliwości wykorzystania potencjału badawczego Polski oraz innych państw Europy Środkowo-Wschodniej.
Propozycje te zostały przekazane do Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego do dalszego procedowania w pracach nad Programem Horyzont 2020 na lata 2018-2020. MNiSW natomiast przekazało propozycje tematów do Dyrekcji Generalnej ds. Badań i Innowacji w KE w ostatnim tygodniu września tego roku.
W ramach Polskiej Prezydencji w Grupie Wyszehradzkiej, projekt wspólnej deklaracji wraz z propozycjami tematów do programu Horyzont 2020 na lata 2018-2020 trafiły do uzgodnień państw Grupy Wyszehradzkiej oraz Bułgarii, Rumunii i Słowenii (GV4+3). Państwa te zostały poproszone o wprowadzenie swych propozycji, a także wyrażenie stanowiska w sprawie poparcia inicjatywy.Z konsultacji na poziomie eksperckim wynika, iż wszystkie kraje zamierzają poprzeć wspólną inicjatywę. Aktulanie po przeprowadzonych konsultacjach z GV4+3, trwają prace nad ostateczną wersją projektu wspólnej deklaracji wraz z proponowanymi tematami.
Przygotowywany jest również pisemny wniosek do Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich KE z prośbą o wsparcie starań podejmowanych przez Polskę i pozostałych partnerów Grupy Wyszehradzkiej - tj. wprowadzenie do Programu Horyzont 2020 pożądanych dla Polski i innych Państw Europy Środkowo-Wschodniej obszarów badawczych celem zwiększenia wykorzystania potencjału badawczego państw Europy Środkowo-Wschodniej w ramach tego Programu.