Jak szczepić drzewka? [FILM]
Warunkiem pomyślnego szczepienia drzewek jest bliskie pokrewieństwo podkładki i zraza. Najczęściej szczepi się ze sobą dwie odmiany jednego gatunku np. jabłonie: szarą renetę na antonówce.
Rośliny sadownicze rozmnażane są wegetatywnie, na przykład poprzez szczepienie bądź sadzonkowanie. Zabiegi te stosuje się, ponieważ przy rozmnażaniu z nasion, rośliny nie dziedziczą wszystkich cech. Szczepienie polega na połączeniu części dwóch roślin w sposób umożliwiający ich zrośnięcie się i dalszy rozwój jako jednego organizmu. Wspomniane elementy to: podkładka, czyli ukorzeniona młoda roślina, i zraz, który jest fragmentem jednorocznego pędu. Podkładka tworzy głównie system korzeniowy nowego drzewa. Wpływa na siłę wzrostu i wielkość drzewa, a zraz buduje pień oraz koronę drzewa.
Podkładki możemy podzielić na dwie grupy: generatywne, otrzymywane z nasion oraz wegetatywne powstałe poprzez ukorzenianie pędów. Zrazy pobieramy z drzew nie chorujących, od stycznia do marca, zanim ruszy wegetacja. Pędy muszą być jednoroczne, o długości 50-70 cm. Najlepiej jeśli pochodzą z zewnętrznej, dobrze nasłonecznionej części korony. Do szczepienia nie używamy wilków, czyli pionowych pędów wyrastających z nasady konarów, a nie mających dobrze wykształconych pąków. Ścięte pędy przechowujemy w wilgotnym piasku bądź torfie, w chłodnym, zacienionym miejscu. Można ewentualnie przetrzymać je w lodówce, zawinięte w folię, przez kilka dni.
Zraz zrasta się z podkładką, wtedy gdy połączenie między nimi jest starannie wykonanie i ich miazgi, czyli tkanki powodujące przyrost na grubość pnia, stykają się ze sobą. Miejsce szczepienia trzeba również przesmarować maścią ogrodniczą, by zabezpieczyć je przed chorobami i wysychaniem. W niektórych przypadkach należy je także obwiązać, by uchronić zraz przed wyłamaniem.
Podobnym zabiegiem, częściej wykonywanym w przydomowych ogrodach jest przeszczepianie. Polega ono na zakładaniu zrazów w koronach już rosnących drzew, które w tym przypadku pełnią rolę podkładek. W praktyce przeszczepia się tylko jabłonie i grusze, ponieważ zrazy drzew pestkowych przyjmują się słabo. Głównym celem tej czynności jest uzyskanie na drzewie odmiany przez nas pożądanej, a odpowiedni dla niej termin to druga połowa marca lub kwiecień, tuż przed rozpoczęciem wzrostu. Najpierw należy drzewo odpowiednio przyciąć i zdecydować, ile konarów zostanie przeznaczonych do szczepienia. Zależy to od wieku drzewa. Na drzewach młodych (2-10 lat) przeszczepiamy 5-6 konarów, które skracamy 30-60 cm od nasady. Powinny one tworzyć szeroki kąt z przewodnikiem. Cięcie wykonujemy w miejscu, gdzie kora jest zdrowa, ponieważ łatwiej będzie nam założyć w takim miejscu zrazy. Drobnych gałązek poniżej nie usuwamy, ponieważ dostarczą one składników pokarmowych do czasu rozrośnięcia się zrazów. Na drzewach starszych wybieramy więcej konarów do szczepienia, powinny mieć one średnicę co najwyżej 10 cm i być oddalone od nasady 50-150 cm.
Zrazy zakłada się na końcach przyciętych konarów. Na drzewach młodych o cienkich gałęziach szczepi się przez stosowanie, na nieco grubszych w klin bądź w szparę, przy czym w szparę jest prościej. Na drzewach starych z grubymi konarami szczepimy w szparę lub za korę. O drzewa po zabiegu trzeba dbać, sprawdzać czy miejsca połączeń są dokładnie posmarowane maścią. Zrazy zabezpieczamy przed wyłamaniem poprzez przywiązanie ich do patyka, który jest związany z konarem. W lipcu wyłamujemy wilki zagłuszające wzrost zaszczepionych zrazów, skracamy również długie pędy o ¼ długości, co powoduje rozgałęzianie się ich. W połowie lata można przeciąć wiązania, żeby nie wrzynały się w grubiejące w tym okresie
gałęzie.
