Wieści Rolnicze
  • Strona główna
  • Ceny Rolnicze
      • Żywiec wieprzowy
      • Żywiec wołowy
      • Zboża
      • Pasze
      • Owoce
      • Warzywa
      • Mleko i przetwory
      • Drób i jaja
      • Analizy rynkowe
      Aktualne ceny drobiu. Ile kosztują?
      Ceny kukurydzy na kiszonkę na pniu. Ilu jest kupujących?
      Trudna sytuacja na rynku trzody chlewnej pogłębia się. Ile płacą w skupach?
      Ceny warzyw w Broniszach lecą na łeb na szyję. Kiedy wzrosną?
  • Newsy
  • Hodowla
      • BYDŁO I MLEKO
      • TRZODA CHLEWNA
      • DRÓB
      • INNE HODOWLE
      • ŻYWIENIE
      • WYPOSAŻENIE BUDYNKÓW INWENTARSKICH
      • ZDROWIE I DOBROSTAN
      Znów wykryto ognisko groźnej choroby
      Pierwszy Kongres Produkcji Świń - Żnin 2025
      Za kilka dni złóż wniosek. Możesz dostać zwrot aż 70% kosztów
      5 tys. zł do jednego zwierzęcia. ARiMR zachęca do składania wniosków
  • Uprawy
      • ZBOŻA
      • INNE UPRAWY
      • NAWOŻENIE
      • CHOROBY I SZKODNIKI
      • UPRAWA GLEBY
      • PRZECHOWALNICTWO
      • Owoce i warzywa
      Te odmiany zbóż ozimych są polecane w tym sezonie. Wskazano najlepsze produkty
      Prosty krok, a ma znaczący wpływ na plon pszenicy. Już czas, żeby go wykonać
      Co zasiać w tym roku? Wyniki niezależnych badań wskazują wyraźnie
      Zebrali ponad 6 ton rzepaku z hektara. Jak tego dokonali?
  • Technika
      • CIĄGNIKI
      • MASZYNY
      • URZĄDZENIA
      Artykuł promocyjny Kubota M7004 z systemem TIM: Nowa era automatyzacji w rolnictwie
      Materiał partnera Czy słońce zasili gospodarstwa rolne? Finansowa analiza agroPV w rolnictwie
      Ten rolnik ma jeden z największych kombajnów w Polsce. Skosił 10 ha w godzinę
      Kiedy można używać drona do oprysków? Co mówią przepisy?
  • Prawo i finanse
      • VAT
      • EKONOMIKA
      • POMOC UNIJNA
      • PRZEPISY
      • WNIOSKI DO POBRANIA
      • KRUS
      • GIEŁDOWY RYNEK ROLNY
      Rolnicy zyskają więcej czasu na wyjście z tarapatów finansowych?
      Polska szuka chętnych do zablokowania umowy Mercosur. Z kim rozmawia?
      Egzekucja ciągnika rolniczego, gdy dłużnikiem jest jeden ze współwłaścicieli
      Prezydent zawetował nowelizację ustawy o środkach ochrony roślin
  • Sylwetki
  • Video
  • Dla domu
      • Kulinaria
      • Hotblog
      • Koła gospodyń wiejskich
      • Zdrowie
      Zmieszaj te dwa składniki i zostaw w kuchni. Plaga muszek zniknie w mgnieniu oka
      Ten jeden kwiat ocali twój jesienny ogród. Żaden ogrodniczy błąd mu nie zaszkodzi
      Urzeka kwiatami, gdy inne rośliny już przekwitły. W Polsce nadal mało znany
      To jeden z najtańszych nawozów. Do jakich roślin stosować fusy z kawy?
  • iEKO iLOGICZNIE
      • Ekologia z certyfikatem
      • Dobre praktyki w uprawie roślin
      • Zrównoważony chów zwierząt
      • Odnawialne źródła energii
      • Zdrowa żywność
      • Środki pomocowe
      Artykuł sponsorowany Fotowoltaika dla rolnika. Jak skorzystać z pomocy ekspertów PGE?
      Trzy duże nabory ARiMR jeszcze w tym roku. Wsparcie od 200 tys. do 1,5 mln zł
      Od tego zależy, ile można zarobić na biogazowni rolniczej
      Czy agrowoltaika może zagwarantować plony i przychody rolnika?
  • Wieści Rolnicze
  • Najlepszy buhaj, jak go znaleźć?

Najlepszy buhaj, jak go znaleźć?

Hodowla - Bydło i mleko 15 grudnia 2015 14:02 Ksenia Pięta Aktualizacja: 15 grudnia 2015 14:33
Najlepszy buhaj, jak go znaleźć?
Źródło: wgatkinson - fotolia.com
Jak wybrać optymalne nasienie buhaja, aby otrzymać jak największą produkcję mleka o dobrych parametrach i utrzymać zdrowe stado o odpowiednim pokroju, przy jednoczesnym ciągłym postępie hodowlanym?
Spis treści:

    Jak wybrać optymalne nasienie buhaja, aby otrzymać jak największą produkcję mleka o dobrych parametrach i utrzymać zdrowe stado o odpowiednim pokroju, przy jednoczesnym ciągłym postępie hodowlanym? Szeroka oferta nasienia buhajów krajowych i zagranicznych może wprowadzić zamęt w głowie, warto więc być na bieżąco z nowymi formami kojarzeń bydła oraz korzystać z porad specjalistów.

    Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

    Za najpopularniejszą rasę bydła mlecznego w Polsce od kilkunastu lat uznaje się odmianę holsztyńsko-fryzyjską. Wywodzi się z bydła czarno-białego niemieckiego i holenderskiego, które zostało importowane do Ameryki Północnej i tam skrzyżowane. W Polsce prace hodowlane nad ulepszeniem krajowej populacji bydła czarno-białego rozpoczęły się po przywiezieniu pierwszych jałówek HF w 1973 roku oraz imporcie w następnych latach nasienia buhajów tej odmiany.

    Hodowla bydła mlecznego ma na celu jak największą produkcyjność mleka o jak najlepszych parametrach. Dlatego każdy hodowca musi postawić sobie pytanie: Jak poprowadzić hodowlę, aby poprawić cechy kształtujące opłacalność produkcji? A należą do nich: wydajność mleka, zawartość białka i tłuszczu, cechy budowy krów (zwłaszcza wymienia i nóg) oraz cechy funkcjonalne: łatwość wycieleń, żywotność cieląt, zawartość komórek somatycznych i szybkość oddawania mleka.

    Tym celom podporządkowany jest program doskonalenia rasy czarno-białej w Polsce. Tak, jak w wielu innych krajach zakłada on, że ocena wartości hodowlanej zwierząt prowadzona jest metodą BLUP  (z jęz. ang.: best linear unbiased prediction), która pozwala obliczyć wartość hodowlaną buhaja - na podstawie danych o jego potomstwie oraz innych spokrewnionych zwierzętach, biorąc pod uwagę wpływ środowiska na każdego  z nich.

    Ocenę buhajów prowadzi się na podstawie wartości hodowlanej ich córek. Tradycyjny model opiniowania na podstawie potomstwa jest dokładny, lecz niestety, kosztowny. Od momentu wyboru rodziców, poprzez czas testowania, do komercyjnego wykorzystania buhaja minie około 6 lat.

    Tańszą metodą jest ustanowienie genomowej wartości hodowlanej. Wykorzystuje się w tym celu informacje zawarte w rodowodach przodków i ich wartość hodowlaną, poprzez ustanowienie pewnych obszarów w DNA, które dziedziczą się w określony, przewidywalny sposób. W Polsce podjęto prace nad tą metodą, aby móc wprowadzić ją do codziennej praktyki hodowlanej.

    W 2004 roku przy Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie powstał Polski Bank DNA Buhajów. Dotąd określono genotypy ponad 1.200 sztuk. Na tę chwilę łączy się wartość genomową (materiału genetycznego) i tradycyjnego szacowania, dzięki czemu dokładność oceny wzrosła o 5-10%.  

    Ocena bydła jest  przeprowadzana  trzy razy w roku, na podstawie parametrów użytkowych: wielkości produkcji mleka, typu i budowy zwierzęcia oraz cech funkcjonalnych. Jej wyniki są wykorzystywane do wyboru: krów na matki buhajów, buhajów na ojców buhajów, krów na matki krów, buhajów na ojców krów.

    Największe znaczenie ma wybór ojca, ponieważ ma on istotniejszy wpływ na postęp hodowlany. Wpływ matki określa się na ok. 30%.  Na podstawie tej klasyfikacji, trzy razy do roku jest wyłanianych 500 najlepszych buhajów w Polsce.

    - W naszej ofercie można znaleźć 28-30 buhajów podlegających ocenie. Oferta zmienia się po każdej ocenie. Raz do roku wydajemy katalog, w nim zawarte są informacje na temat każdego buhaja, którego nasienie proponujemy hodowcom  - mówi Tomasz Goliński, dyrektor Wielkopolskiego Centrum Hodowli i Rozrodu Zwierząt w Poznaniu, z siedzibą w Tulcach. - W razie zmian oceny wydajemy wkładkę do katalogu z najświeższymi danymi  - dodaje.

    W publikacji znaleźć można dokładne informacje na temat każdego osobnika. Każdy buhaj posiada imię, przy którym są zamieszczone wszystkie parametry zwierzęcia, nie tylko Indeks PF (produkcja, funkcjonalność), ale także wyszczególnione wszystkie podindeksy - imię ojca, liczba córek, liczba obór, powtarzalność przekazywania cech oraz cena nasienia. Ta ostatnia ma duże znaczenie dla hodowców. Wynika ze składowych indeksu i wartości hodowlanej, jest ustalana według pewnego szablonu. Goliński wyjaśnia, że oprócz danych buhajów, w katalogu jest wytłumaczone, jak skonstruowany jest Indeks PF, ponieważ wielu hodowcom przysparza to problemów.

    Czy to znaczy, że jeśli posiadamy katalog z potencjalnymi kandydatami na ojców, to wybór jest szeroki i nie powinno być z nim problemu?

    - Niestety, nie jest to takie proste - odpowiada dyrektor WCHiRZ. - Buhaja wybiera się dla konkretnej krowy. Musimy znać jej parametry i wiedzieć, jaki cel chcemy osiągnąć u potomstwa. np. krowa ma bardzo wysoką wartość hodowlaną, ale budowa jej nóg i racic pozostawia wiele do życzenia, wtedy wybieramy buhaja o wysokim podindeksie nóg i racic. Oczywiście musimy wziąć pod uwagę powtarzalność przekazywania cech, nie każdy buhaj mający odpowiednie parametry będzie je przekazywał potomstwu z takim samym prawdopodobieństwem - podkreśla specjalista.

    Odpowiedni wybór nasienia pochłania dużo czasu. Organizatorzy do spraw hodowli i rozrodu korzystają z programu do kojarzeń „Matesel”, wyprodukowanego przez Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu. Grzegorz Pietrzak, organizator hodowli i rozrodu WCHiRZ tłumaczy, jak skorzystać z takiej porady: Program, na podstawie cech pokrojowych matki i celu, jaki hodowca chce osiągnąć u potomstwa, biorąc pod uwagę ryzyko inbredu (łączenia do rozrodu spokrewnionych zwierząt  - przyp. red.), proponuje trzy najodpowiedniejsze buhaje. W praktyce 2-3 razy do roku organizator przyjeżdża do danego gospodarstwa. Ocenia krowy i wprowadza dane do systemu, przy stałej współpracy uzupełnia dane o pierwiastkach (dotyczące budowy wymienia) i wprowadza nowe jałówki.

    Ustalana jest data następnej wizyty, przy której zostaną przedstawieni optymalni kandydaci na ojców. Z usługi organizatora mogą korzystać rolnicy, którzy prowadzą stałą współpracę z WCHiRZ. Jest ona bezpłatna. Hodowca może także skorzystać z pomocy inseminatora. Każdy inseminator jest wyszkolony w ocenie pokroju krów i doborze odpowiedniego nasienia. Rolnik może sam zaproponować, jakim nasieniem ma być inseminowana krowa.

    Kiedyś problemem było, gdy hodowca chciał wybrać nasienie buhaja pochodzącego spoza granic naszego kraju. Dziś można skorzystać z informacji o międzynarodowej ocenie wartości hodowlanej buhajów, prowadzonej przez organizację Interbull, która jest odpowiedzialna za promocję rozwoju i standaryzację międzynarodowej oceny genetycznej bydła. Tworzą ją 42 kraje.

    Polska uczestniczy w ocenie międzynarodowej tylko dla rasy czarno-białej, ze względu na kryteria struktury dopuszczonych danych, które przesyła się do siedziby w Szwecji - według ustalonego przez organizację formatu. Ponadto warunkiem przyjęcia buhaja do oceny, jest prawidłowo wpisany numer rejestracyjny w kraju pochodzenia. Oceniany buhaj musi posiadać co najmniej 20 córek w co najmniej 10 oborach. Interbull dokonuje oceny metodą MACE - porównuje córki buhajów w różnych krajach. Tym samym umożliwia interakcję środowiska na genotyp. Dlatego obliczenia wartości genetycznych buhajów są określane oddzielnie dla każdego państwa.

    Wartości przeliczane są na parametry odpowiednie dla każdego kraju członkowskiego, tak, że istnieje możliwość porównania buhajów krajowych z zagranicznymi. Organizatorzy hodowli z każdego państwa mają dostęp do nasienia buhajów z innych regionów, co pozwala na znalezienie idealnego materiału ojcowskiego dla danego pogłowia.

    Każda firma oferująca sprzedaż nasienia buhajów ma w swojej ofercie zarówno osobniki krajowe, jak i zagraniczne. Aby hodowca mógł uzyskać zadowalającą produkcję mleka, musi prowadzić ciągły postęp hodowlany swojej populacji. To dlatego, że na produkcję wpływ mają nie tylko parametry ilości mleka, zawartości tłuszczu i białka, ale przede wszystkim odpowiednie parametry budowy, żywotność i zdrowie krów, które mają rodzić silne potomstwo. Buhaje są narzędziem do poprawy tych cech, a szeroki wybór nasienia daje możliwości rozwoju każdej hodowli.

    • Tagi:
    • jak wybrać buhaja
    • nasienie buhaja
    • dobieranie par do rozrodu
    • BLUP
    • inseminacja
    • WCHiRZ
    Ksenia Pięta
    Podobne artykuły
    Trzoda chlewna

    Laktacja u maciory - to powinieneś wiedzieć!

    12 lutego 2020
    Materiał Promocyjny Inne

    Jak sfinansować rozwój w branży rolno-spożywczej?

    5 września 2025
    Trzoda chlewna

    Maciora w ciąży - część II

    11 września 2019
    Trzoda chlewna

    Co warto wiedzieć o inseminacji?

    13 czerwca 2019
    Bydło i mleko

    Polskie krowy w niebezpieczeństwie?

    2 lutego 2019
    Newsy

    Jaka powinna być krowa przyszłości? [ZDJĘCIA]

    22 listopada 2018
    Bydło i mleko

    Nie wszystkie krowy można zapładniać

    30 listopada 2016
    Bydło i mleko

    Ciężka i spokojna - idealna mamka krowa

    25 czerwca 2014
    Warto wiedzieć
    Przepisy
    Pilne zmiany w przepisach. Chodzi o rozliczanie inwestycji. ARiMR wyśle wezwania
    6 września 2025
    Drób
    Ptasia grypa wraca? Jest ważny komunikat do wszystkich hodowców drobiu
    6 września 2025
    Maszyny
    Giganci zbiorów. Oto nowoczesne kombajny do ziemniaków [VIDEO]
    6 września 2025
    Najnowsze
    Hodowla
    Znów wykryto ognisko groźnej choroby
    28 sierpnia 2025
    Hodowla
    Pierwszy Kongres Produkcji Świń - Żnin 2025
    28 sierpnia 2025
    Bydło i mleko
    Jaka przyszłość czeka branżę mleczarską?
    26 sierpnia 2025
    Bydło i mleko
    Wysokie ceny i niska podaż napędzają ukraiński eksport bydła
    24 sierpnia 2025
    Hodowla
    Za kilka dni złóż wniosek. Możesz dostać zwrot aż 70% kosztów
    21 sierpnia 2025
    Wieści Rolnicze
    Wieści Rolnicze
    Dane kontaktowe
    Wieści Rolnicze
    RP Digital Sp. z o.o.
    NIP: 5273128894
    REGON: 529596954
    tel. +48 627 47 15 31
    ul. Prosta 51
    00-838 Warszawa
    [email protected]
    Numer dyżurny -- 501 267 226
    Kategorie
    • Ceny Rolnicze
    • Newsy
    • Hodowla
    • Uprawy
    • Owoce i warzywa
    • Technika
    • Prawo i finanse
    • Sylwetki
    • Video
    • Dla Domu
    © 2025 WieściRolnicze
    • Redakcja
    • Reklama
    • Kontakt
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
    • Prenumerata
    • Konkursy
    • Deklaracja dostępności