Kukurydza na kiszonkę. Jak ciąć sieczkę?
Jaka długość cięcia kukurydzy na kiszonkę jest optymalna w procesie przygotowania paszy dla bydła mlecznego?
Obecna tendencja zmierza do zwiększenia długości cięcia kukurydzy na kiszonkę. Jak wiadomo, stopień naruszenia ziarna jest decydujący parametrem, gdy chodzi o uzyskanie wysokiej wydajności energetycznej z kiszonki z kukurydzy. Niewystarczające naruszenie ziaren kukurydzy oznacza stratę finansową, gdyż energię trzeba wtedy pozyskiwać z innej paszy np. z kukurydzy na ziarno.
Kukurydza na kiszonkę - długość cięcia od 3,5 do 30 mm
Wymagania pod względem długości cięcia i kondycjonowania kiszonki z kukurydzy są obecnie bardzo różnorodne. Ich spektrum sięga od wyjątkowo krótkiego cięcia w zakresie od 3,5 do 12 mm aż do Shredlage (technologia kondycjonowania kukurydzy) o długości wynoszącej ponad 25 mm.
Obecnie możemy wyróżnić trzy sposoby zbioru. Pierwszym z nich jest krótko pocięta kiszonka, która charakteryzuje się długością cięcia od 3,5 do 12 mm. Drugi sposób to długie cięcie, od 12 do 22 mm i jest to najczęściej spotkany zakres długości. Trzeci to technologia Shredlage.
3 rodzaje cięcia kukurydzy na kiszonkę:
-
Krótko przycinana kiszonka
-
W przypadku długości cięcia od 3,5 d 12 mm, mówimy o krótko ciętej kiszonce. Krótkie cięcie dotyczy zarówno kiszonki przeznaczonej do biogazowni, jak i do karmienia bydła mlecznego i mięsnego. Wymagany jest tutaj jednorodny i krótki materiał roślinny o bardzo drobnej strukturze. Również naruszenie ziarna musi spełniać bardzo wysokie standardy.
-
Długo przycinana kiszonka
-
Klasyczne długie cięcie dotyczy kiszonki przycinanej na długość od 12 do 22 mm i jest od lat stosowane w wielu krajach. Oprócz naruszenia ziarna liczy się tutaj lepszy efekt strukturalny.
-
Ponadstandardowo długo przycinana kiszonka
Przykładem jest technologia Shredlage. To względnie nowa koncepcja żywienia zwierząt wywodząca się z Ameryki Północnej. Sieczka jest przecinana na wyjątkowo długie fragmenty od 26 do 30 mm. Następuje bardzo duże naruszenia ziarna i jego silne roztarcie. Większe powierzchnie posiekanego materiału zapewniają bakteriom większą „powierzchnię aktywną”, umożliwiającą naruszanie komórek roślinnych. Zwiększa to ilość dostępnej dla krowiego żołądka skrobi, która stanowi cenne źródło energii dla zwierzęcia. Dodatkowo zachodzi tutaj bardzo intensywna obróbka wzdłużna i poprzeczna łodyg. Ma ona na celu zapewnienie silniejszego efektu strukturalnego kiszonki, a tym samym lepszego przeżuwania. Dzięki zastosowaniu metody Shredlage wielu producentom mleka udało się zwiększyć zawartość kiszonki kukurydzianej w racjach paszy, przy jednoczesnym zmniejszeniu zawartości słomy i paszy treściwej. W tym samym czasie jeszcze bardziej zwiększono uzysk energii i suchej masy z hektara. Pasuje to idealnie do aktualnej sytuacji, gdzie z uwagi na coraz częściej występujące susze w uprawach bardziej niż kiedykolwiek konieczne jest efektywne wykorzystanie powierzchni
Kukurydza na kiszonkę - Technologia Shredlage - na co zwracać uwagę?
Pamiętajmy, że w przypadku zbioru kiszonki z kukurydzy w technologii SHREDLAGE® istotną kwestią jest zawartość suchej masy (SM) w roślinach. Ta wartość wskazuje jaka jest dojrzałość roślin i to zawsze powinno definiować odpowiedni termin rozpoczęcia zbiorów. SHREDLAGE® można bez problemów stosować w zakresie SM wynoszącym od 30% do 34% przy długości sieczki wynoszącej od 26 mm do 30 mm. Przy zawartości SM od 36% do 40% następuje zmniejszenie długości cięcia do 21 mm – ma to na celu uniknięcie wybierania kiszonki w korycie przez krowy.
Kukurydza na kiszonkę - trzy różne efekty kondycjonowania
Kolejnym, ważnym aspektem zbiorów kiszonki z kukurydzy jest kondycjonowanie materiału w tzw. corn-crackerach. Klasyczne kondycjonowanie oznacza rozgniecenie ziarniaków kukurydzy i uwolnienie tam zebranej energii dla bakterii w żwaczu krowy. Poprzez odpowiednie ustawienie szczeliny na walcach corn-crackera (w zakresie 1-2 mm) i różnicy prędkości obrotowej sięgającej 30% uzyskujemy materiał zadawalającej jakości. Oczywiście przy założeniu, że na walcach nie występują znaczne ślady użytkowania. W przypadku zastosowanie nowej technologii SHREDLAGE® z długim cięciem kukurydzy, sposób kondycjonowania musiał zostać zmodyfikowany. I tak w tym przypadku wraz z technologią Shredlage pojawia się nowy corn-cracker, w którym zachodzą trzy różne efekty kondycjonowania:
- Najpierw sieczka jest rozgniatana z mniejszą lub większą intensywnością – zależnie od wielkości szczeliny, którą można regulować podobnie, jak ma to miejsce w przypadku systemów konwencjonalnych.
- Dodatkowo występuje szczególnie intensywny efekt rozcierania, który jest możliwy dzięki różnej liczbie rzędów zębów na walcach corn-crackera oraz różnicy liczby obrotów wynoszącej 50%.
- W ramach trzeciego efektu łodygi są przeciągane przez rowek spiralny na krawędzi przedniego walca oraz przeciwbieżny rowek spiralny walca tylnego. W ten sposób łodygi kukurydzy zostają do pewnego stopnia „obrane”, przy czym nawet względnie twarda kora lub skórka pokrywająca łodygi kukurydzy zostaje oddzielona od miękkiego rdzenia.
