Dogrzewanie prosiąt - jaki system wykorzystać?
Promienniki podczerwieni, maty grzewcze, budki dla prosiąt, a może pompa wykorzystująca ciepło karmiącej lochy?
Jak przygotować sie do chowu prosiąt, jak zapewnić im optymalną temperaturę oraz jak stworzyć i utrzymać najkorzystniejsze warunki do życia?
Lochy i prosięta wymagają odmiennych temperatur
Stworzenie oraz utrzymanie najkorzystniejszych dla prosiąt warunków życia nie jest łatwe i tanie, oraz wymaga od hodowcy sporego doświadczenia zawodowego, zaangażowania i cierpliwości. Świnie to gatunek spośród wszystkich zwierząt gospodarskich najbardziej wrażliwy na działanie temperatur. Termoregulację organizmu utrudnia posiadanie małej ilości gruczołów potowych oraz stosunkowo grubej warstwy podskórnej tłuszczu. Niezwykle istotnym zagadnieniem jest zapewnienie i utrzymanie na odpowiednim poziomie temperatury w gnieździe prosiąt. Jest to nieodzowne z uwagi na fakt iż świnie, a zwłaszcza prosięta, są bardzo wrażliwe na gwałtowne wahania temperatury. Przy chowie trzody chlewnej mamy do czynienia ze specyficznym konfliktem temperaturowym, gdyż konieczne jest utrzymanie odmiennej temperatury powietrza dla lochy i odmiennej - dla prosiąt. Kolejnym czynnikiem, który wpływa na różnicowanie temperatury w kojcach, jest wiek zwierząt. Im zwierzęta są młodsze, tym wymagają temperatury wyższej, a starsze świnie wolą otoczenie chłodniejsze - szczególnie knury i lochy karmiące.
Uznaje się, że w przypadku loch karmiących najlepszą temperaturą jest zakres 19-21oC. Podwyższenie tego poziomu może powodować dyskomfort termiczny lochy, objawiający się jej nerwowym zachowaniem, zwiększoną aktywnością ruchową, co może być przyczyną przygnieceń prosiąt. Zbyt wysoka temperatura w kojcu powoduje zmniejszenie apetytu u zwierząt, a także jest przyczyną zaburzeń w procesie wydzielania mleka. Z kolei zbyt niska temperatura, a także występujące przeciągi stwarzają niebezpieczeństwo przeziębień oraz wpływają na zwiększone zużycie paszy. Z tych powodów często zaleca się, aby fragment podłogi dla lochy wykonany był z betonu lub żeliwa, gdyż są to materiały, które dają zwierzęciu uczucie pozornego chłodu. Przychodzące na świat prosięta mają temperaturę ciała ok. 40oC. Z uwagi na słabo rozwinięty jeszcze układ termoregulacji, a także brak warstwy tłuszczu, która chroni przed zimnem, prosięta narażone są na szybkie ochłodzenie organizmu. Obniżenie temperatury ciała do ok. 35oC spowodować może śmierć osesków, dlatego temperatura otoczenia nowo urodzonych prosiąt powinna kształtować się na poziomie 32-34oC.
Kolejnym czynnikiem determinującym poziom temperatury w kojcu dla trzody chlewnej jest system utrzymania. Jeśli mamy do czynienia z chowem ściółkowym, to poziom temperatury może być niższy z uwagi na to, zwierzęta mają możliwość korzystania z ciepła pochodzącego od ściółki. Taka sytuacja niestety jest niemożliwa w przypadku technologii bezściołowej i chowu na rusztach.
Z powyższego wynika, że nie ma wątpliwości, że dogrzewanie jest zabiegiem koniecznym w chlewni, a zwłaszcza w gniazdach prosiąt. Brak odpowiednich warunków mikroklimatycznych skutkuje natychmiastowym pogarszaniem kondycji fizycznej zwierząt szczególnie w obrębie układu oddechowego. Hodowca musi stworzyć zwierzętom idealne warunki do prawidłowego ich rozwoju. Niezwykle ważnym czynnikiem szczególnie dla młodych prosiąt jest ciepło i światło. Ciepło daje im komfort termiczny, natomiast światło je uspokaja i wyznacza prawidłowy rytm życia.
