Ekoschematy obszarowe 2024 [ZMIANY, STAWKI]

Źródło: Canva

Przypomnijmy: w marcu rozpoczęła się wypłata ekoschematów obszarowych oraz płatności bezpośrednich dla rolników ubiegających się o ekoschematy obszarowe za rok 2023.

O stanie realizacji wypłat - piszemy na bieżąco na naszych łamach.

Ekoschematy obszarowe 2024. Jakie są zmiany?

Warto jednak pamiętać o zmianach, jakie dotyczą ekoschematów od roku 2024.

Poniżej prezentujemy najważniejsze informacje, przygotowane przez Departament Płatności Bezpośrednich Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Zmiany w ekoschametach. GAEC 4 (Ustanowienie stref buforowych wzdłuż cieków wodnych)

Zmiana brzmienia normy GAEC 4 jest związana ze zmianą ustawy z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu i polega na uzupełnieniu definicji o każdą inną substancję zawierającą związek lub związki azotu rolniczo wykorzystywaną w celu zwiększenia wzrostu roślinności. 

Taka definicja obejmuje m.in. produkty pofermentacyjne, pozostałości z gospodarstw rybackich, odchody zwierzęce oraz osady ściekowe wchodzące w zakres programu działań mających na celu zmniejszenie zanieczyszczenia wód azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych oraz zapobieganie dalszemu zanieczyszczeniu.

Zmiany w ekoschametach. GAEC 7 (Zmianowanie i dywersyfikacja upraw na gruntach ornych) 

W GAEC 7 doprecyzowano wymóg prowadzenia takiej samej uprawy na potrzeby zmianowania nie dłużej niż przez 3 lata, począwszy od roku 2023.

Oznacza to, że w 2026 r. taka sama uprawa w plonie głównym na tej samej działce rolnej w ramach całego gospodarstwa nie może się powtórzyć.

GAEC 7 (Zmianowanie i dywersyfikacja upraw na gruntach ornych). GAEC 8 (Minimalny udział powierzchni GO przeznaczonych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne, zachowanie elementów krajobrazu oraz zakaz przycinania drzew i żywopłotów w okresie lęgowym ptaków)

Dodano tu przepis o prowadzeniu rejestru zabiegów agrotechnicznych lub posiadaniu innej dokumentacji zawierających m.in. numer działki ewidencyjnej, oznaczenie działki rolnej, informacje o wykonanych zabiegach.

Ponadto warto pamiętać o rezygnacji z obowiązku składania oświadczenia o dacie, w przypadku: 

• wsiewki śródplonowej – zbioru uprawy w plonie głównym w terminie 7 dni od dnia zbioru tej uprawy;
• międzyplonu ścierniskowego - wysiewu tego międzyplonu w terminie 7 dni od dnia jego wysiewu.

GAEC 8 (Minimalny udział powierzchni GO przeznaczonych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne, zachowanie elementów krajobrazu oraz zakaz przycinania drzew i żywopłotów w okresie lęgowym ptaków)

Rozporządzenie Komisji w sprawie częściowego odstąpienia od GAEC 8 (ugorowanie 4%) weszło w życie 14 lutego br. i obowiązuje od 1 stycznia do 31 grudnia 2024 r.

Przewiduje:

• umożliwienie rolnikom i innym beneficjentom spełnienia tej normy poprzez przeznaczenie minimalnego udziału co najmniej 4% GO na poziomie gospodarstwa na obszary i elementy nieprodukcyjne, w tym grunty ugorowane lub uprawy wiążące azot lub międzyplony;
• międzyplony i uprawy wiążące azot są uprawiane bez stosowania środków ochrony roślin;
• w odniesieniu do międzyplonów współczynnik ważenia wynosi 1.

Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi – zmiany w praktykach:

Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt:

• nałożenie na ARiMR obowiązku wzywania rolników w przypadku, jeżeli nie złożyli oświadczenia na potrzeby realizacji tej praktyki (dotyczy zwierząt gatunku alpaka, daniel, jeleń szlachetny, lama, osioł i muł).

Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe:

• doprecyzowanie, że na potrzeby realizacji międzyplonów w ramach praktyki stosowana może być forma jara lub ozima roślin tworzących mieszankę międzyplonu ozimego;
• w przypadku wsiewki śródplonowej rezygnacja z obowiązku składania oświadczenia o dacie zbioru uprawy w plonie głównym w terminie 7 dni od dnia zbioru tej uprawy na rzecz prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych.

Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia:

• w wariancie dotyczącym wapnowania rezygnacja z obowiązku składania oświadczenia, że rolnik nie otrzymał decyzji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w sprawie przyznania dofinansowania na zakup nawozu wapniowego.

Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi – zmiany w praktykach:

Wymieszanie obornika na GO w terminie 12 godzin od jego aplikacji

Stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo:

• utrzymanie możliwości weryfikacji realizacji ww. praktyk poprzez składanie oświadczenia o wykonaniu praktyk również w kolejnych latach wdrażania ekoschematów, w sytuacji jeżeli rolnik nie będzie mógł wykonać zdjęcia geotagowanego – rezygnacja z obowiązku prowadzenia rejestru;
• wprowadzenie odstępstwa umożliwiającego złożenie oświadczenia lub zdjęcia geotagowanego o wykonaniu praktyk do 30 listopada, jeżeli mają zastosowanie przesłanki, których mowa w „Programie działań” (sytuacje uniemożliwiające dokonanie zbiorów lub nawożenia z uwagi na niekorzystne warunki pogodowe) - dotyczy tylko GO;
• nałożenie na ARiMR obowiązku wzywania rolników w przypadku, jeżeli nie złożył oświadczenia/zdjęcia geotagowanego na potrzeby realizacji tych praktyk

Ekoschemat Integrowana Produkcja Roślin

• Doprecyzowanie, że płatności są przyznawane również, jeżeli małżonek rolnika prowadzi uprawy roślin zgodnie z metodykami integrowanej produkcji roślin.

Ekoschemat Biologiczna ochrona upraw

• Obok prowadzenia rejestru zabiegów agrotechnicznych dopuszczone jest prowadzenie innej dokumentacji zawierającej informacje potwierdzając realizację ekoschematu

W praktykach ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi:

• międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe,
• opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia,
• uproszczone systemy uprawy,
• wymieszanie słomy z glebą

Doszczegółowiono zakres informacji, jakie mają się znaleźć w rejestrze zabiegów agrotechnicznych oraz wprowadzono możliwość posiadania innej dokumentacji potwierdzającej realizację wymogów w ramach praktyki, która będzie zawierała m.in. takie informacje jak:

• numer działki ewidencyjnej oraz oznaczenie działki rolnej,
• wielkość powierzchni uprawy,
• datę i rodzaj wykonanych zabiegów agrotechnicznych, rodzaj uprawy

Ekoschematy. Jak wygląda wypłata płatności za rok 2023.

Przypomnijmy: wnioski o przyznanie płatności w ramach ekoschematów obszarowych za rok 2023 złożyło ok. 412 tys. rolników, natomiast łącznie z ekoschematem Dobrostan zwierząt złożonych zostało ok. 440 tys. wniosków.

W pierwszej kolejności wypłata obejmie tych rolników, którzy nie ubiegali się o płatności w ramach ekoschematu Dobrostanu zwierząt (340 tys. rolników);

Stawki ekoschematów

O nowych stawkach za ekoschematy, które są wyższe od wcześniej planowanych pisaliśmy TUTAJ.

Poniżej prezentujemy ponadto dane przygotowane przez MRiRW:

• Ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych z obsadą zwierząt: 524,45 zł/ha
• Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe: 524,45 zł/ha
• Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia: a) w wariancie podstawowym: 104,89 zł/ha
• Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia: b) w wariancie z wapnowaniem: 314,67 zł/ha
• Zróżnicowana struktura upraw: 314,67 zł/ha
• Wymieszanie obornika na gruntach ornych w terminie 12 godzin od jego aplikacji: 209,78 zł/ha
• Stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo: 314,67 zł/ha
• Uproszczone systemy uprawy: 419,56 zł/ha
• Wymieszanie słomy z glebą: 209,78 zł/ha
• Obszary z roślinami miododajnym: 1256,77 zł/ha
• Integrowana Produkcja Roślina: 1363,77 zł/ha
• Biologiczna ochrona upraw: 419,64 zł/ha
• Retencjonowanie wody na trwałych użytkach zielonych: 292,27 zł/ha

CZYTAJ TAKŻE: 50 tys. rolników złożyło już ten wniosek. Czas mija 15 maja