Ekoschemat: Dobrostan zwierząt - omawiamy, wyjaśniamy
Ekoschemat Dobrostan zwierząt oferuje rolnikom dodatkowe wsparcie finansowe, jeśli zdecydują się na utrzymanie swoich zwierząt w standardach lepszych, niż te, które wynikające z obowiązującego prawa. Czy wprowadzenie zasad tego ekoschematu może być opłacalne?
Czym jest dobrostan zwierząt?
Według słownika PWN, dobrostan to nic innego jak ogólne poczucie szczęścia.
- Dobrostan to subiektywnie postrzegane przez osobę poczucie szczęścia, pomyślności, zadowolenie ze stanu życia - tak definuje dobrostan encyklopedia PWN.
Czy nasze zwierzęta hodowlane maja szansę na ów dobrostan? Zdaniem prawodawców, tak. I właśnie za umożliwienie zwierzętom hodowlanym poczucia szczęścia, można otrzymać dodatkowe pieniądze.
Ekoschemat: Dobrostan zwierząt
Celem tego ekoschematu jest zachęcenie rolników do promowania podwyższonych warunków dobrostanu zwierząt. Wsparcie można uzyskać za realizację zobowiązań w zakresie dobrostanu zwierząt, które wykraczają ponad odpowiednie normy wynikające z powszechnie obowiązującego prawa i powszechnie stosowane praktyki.
Wymagania wspólne dla zwierząt w Ekoschemacie Dobrostan zwierząt
Wymagania wspólne w ekoschemacie – Dobrostan zwierząt, to:
- Posiadanie odpowiedniej siedziby stada zarejestrowanej zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, a w przypadku drobiu – numer zakładu drobiu;
- Wymogi odnoszące się do danej grupy zwierząt dotyczą wszystkich zwierząt tej grupy utrzymywanych w gospodarstwie rolnym;
- Zwierzęta objęte wymogami są oznakowane i zarejestrowane zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (jeśli dotyczy);
- Rolnik realizujący interwencję dotyczącą dobrostanu zwierząt zobowiązany jest do jednorazowego odbycia szkolenia z zakresu metod ograniczających stosowanie antybiotyków (wymóg od 2024 r.);
- Rolnik posiada plan poprawy dobrostanu zwierząt (nie dotyczy wypasu krów mlecznych)
System wariantowy i punktowy
W odniesieniu do owiec, kóz, koni i drobiu obowiązuje system wariantowy, tzn. płatność przysługuje za realizację pakietu wymogów, natomiast w odniesieniu do świń i bydła - obowiązuje system punktowy tzn., rolnik może z listy praktyk wybrać te, które chce realizować w swoim gospodarstwie.
System punktowy polega na wycenie poszczególnych praktyk wpływających na poprawę dobrostanu zwierząt (na podstawie wyliczonych stawek płatności dobrostanowych): 1 punkt odpowiada ok. 100 zł czyli ok. 22,47 euro.
W systemie punktowym warunkiem przystąpienia do realizacji ekoschematu jest realizacja praktyki polegającej na zapewnieniu zwierzętom zwiększonej powierzchni bytowej w budynkach o co najmniej 20%. Warunek ten nie dotyczy jedynie wypasu krów mlecznych (praktyka niezależna od pozostałych praktyk). Po wyborze praktyki dotyczącej zwiększonej powierzchni bytowej możliwe jest wybranie dodatkowych praktyk dostępnych dla danej grupy zwierząt.
Wymagania specyficzne dla danego gatunku/grupy zwierząt objętych ekoschematem – Dobrostan zwierząt:
Wymagania specyficzne: lochy
Wszystkie lochy w gospodarstwie rolnym są indywidualnie oznakowane i zarejestrowane zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt – w przypadku dobrostanu loch.
Lochy nie są utrzymywane w systemie jarzmowym; dopuszcza się jednak utrzymywanie loch w jarzmie w okresie okołoporodowym nie dłużej jednak niż przez 14 dni.
Lochom zapewnia się zwiększoną o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/budynkach.
W przypadku realizacji praktyki polegającej na zapewnieniu zwiększonej powierzchni bytowej, rolnik może dodatkowo realizować poniższe praktyki:
- zapewnienie utrzymania na ściółce ze słomy lub podobnego materiału powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek loch,
- późniejsze odsadzanie prosiąt - nie wcześniej niż w 35. dniu ich urodzenia.
Wymagania specyficzne: tuczniki
Do płatności kwalifikują się tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w gospodarstwach realizujących interwencję dotyczącą dobrostanu loch lub tuczniki pochodzące od loch utrzymywanych w siedzibie stada położonej nie dalej niż ok. 50 km od siedziby stada, w której będą utrzymywane tuczniki, w odniesieniu do których realizowany jest dobrostan tuczników.
Tucznikom zapewnia się zwiększoną o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/budynkach.
W przypadku realizacji praktyki polegającej na zapewnieniu zwiększonej powierzchni bytowej, rolnik może dodatkowo realizować praktykę dotyczącą zapewnienia utrzymania na ściółce ze słomy lub podobnego materiału na powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek zwierząt.
W przypadku gospodarstw, w których prowadzi się cykl zamknięty świń, a rolnik realizuje jednocześnie dobrostan loch i dobrostan tuczników – możliwe jest otrzymanie dodatkowej płatności do tucznika kwalifikującego się do płatności w ramach dobrostanu tuczników urodzonego w tym gospodarstwie.
W przypadku świń (lochy i tuczniki) - zapewnienie stałego dostępu do odpowiednich, wystarczających dla danej grupy technologicznej, ilości materiałów wzbogacających lub przedmiotów absorbujących ich uwagę.
Wymagania specyficzne - krowy mleczne
Krowom mlecznym zapewnia się co najmniej 120 dni wypasu w sezonie wegetacyjnym, bez uwięzi (przez min. 6 godz. dziennie).
Krowom mlecznym utrzymywanym grupowo bez uwięzi wolnostanowiskowo zapewnia się zwiększoną o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/ budynkach.
W przypadku realizacji praktyki polegającej na zapewnieniu krowom mlecznym zwiększonej powierzchni bytowej, rolnik może dodatkowo realizować poniższe praktyki:
- utrzymanie na ściółce ze słomy lub podobnego materiału lub wydzielenie części ze ściółką ze słomą lub podobnym materiałem o powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek krów;
- zapewnienie wybiegu przez co najmniej 4 godz. dziennie przez cały rok;
- późniejsze odsadzanie cieląt - nie wcześniej niż w 5. dniu od ich urodzenia.
Wymagania specyficzne - krowy mamki
Wymogami objęte są krowy mamki, cielęta, opasy o masie ciała do 300 kg i jałówki użytkowane w kierunku mięsnym.
Zwierzęta utrzymywane są bez uwięzi.
Krowom mamkom, cielętom, opasom o masie ciała do 300 kg i jałówkom użytkowanym w kierunku mięsnym zapewnia się zwiększoną o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/budynkach.
W przypadku realizacji praktyki polegającej na zapewnieniu zwierzętom zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach, rolnik może dodatkowo realizować poniższe praktyki:
- utrzymanie na ściółce ze słomy lub podobnego materiału lub wydzielenie części ze ściółką ze słomy lub podobnego materiału o powierzchni pozwalającej zwierzętom na jednoczesny odpoczynek;
- zapewnienie wybiegu przez co najmniej 4 godz. dziennie przez cały rok;
- zapewnienie wypasu przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym (przez min. 6 godz. dziennie).
Wymagania specyficzne - opasy
W przypadku opasów, które nie pochodzą od krów mamek objętych interwencją - do płatności kwalifikuje się bydło opasowe w wieku od ukończenia 4 miesiąca do ukończenia 18 miesiąca, utrzymywane w danym gospodarstwie w tym okresie, co najmniej przez 120 dni.
W przypadku opasów, które pochodzą od krów mamek objętych interwencją - do płatności kwalifikuje się bydło opasowe o masie ciała powyżej 300 kg do ukończenia 18 miesiąca, utrzymywane w danym gospodarstwie, w tym okresie, co najmniej przez 120 dni.
Wymogami objęte jest bydło opasowe w wieku kwalifikującym się do płatności.
Zwierzęta utrzymywane są bez uwięzi.
Opasom zapewnia się zwiększoną o co najmniej 20% lub o co najmniej 50% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/budynkach.
W przypadku realizacji praktyki polegającej na zapewnieniu zwierzętom zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach, rolnik może dodatkowo realizować poniższe praktyki:
- utrzymanie na ściółce ze słomy lub podobnego materiału lub wydzielenie części ze ściółką ze słomy lub podobnego materiału powierzchni pozwalającej na jednoczesny odpoczynek zwierząt;
- zapewnienie wybiegu przez co najmniej 4 godz. dziennie przez cały rok;
- zapewnienie wypasu przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym (przez min. 6 godz. dziennie).
Wymagania specyficzne - owce
Zwierzętom z gatunku owca domowa zapewnia się:
- wypas lub dostęp do wybiegu - przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym;
- zwiększoną o co najmniej 20% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/budynkach.
Wymagania specyficzne - kozy
Zwierzętom z gatunku koza domowa zapewnia się:
- utrzymywanie bez uwięzi;
- zwiększoną co najmniej o 20% powierzchnię bytową w pomieszczeniach/budynkach;
- dostęp do wybiegu przez cały rok - o powierzchni zwiększonej co najmniej o 20%;
- wypas przez co najmniej 120 dni w sezonie wegetacyjnym.
Wymagania specyficzne - konie
Minimalna liczba posiadanych zwierząt – 2 szt. w wieku co najmniej 24 miesiące lub klacz ze źrebięciem zgłoszonym do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Do płatności nie kwalifikują się konie utrzymywane w dzikich lub półdzikich warunkach, pochodzące z obszarów parku narodowego, albo parku krajobrazowego, wskazanych zgodnie z przepisami o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt.
Konie utrzymywane w pomieszczeniach/budynkach - wszystkim zwierzętom zapewnia się:
- utrzymywanie bez uwięzi;
- w sezonie wegetacyjnym - wypas lub dostęp do powierzchni zewnętrznych przez co najmniej 140 dni (przez min. 6 godz. dziennie);
- poza sezonem wegetacyjnym - dostęp do powierzchni zewnętrznych lub biegalni przez min. 2 godz. dziennie o powiększonej powierzchni, boksów lub w przypadku utrzymywania wolnostanowiskowego w pomieszczeniach/budynkach - powierzchni zwiększonej co najmniej o 20%.
Konie utrzymywane w systemie otwartym - wszystkim zwierzętom zapewnia się:
- zadaszenie o powierzchni pozwalającej na jednoczesne przebywanie wszystkich koni pod tym zadaszeniem;
- ściółkę pod zadaszeniem;
- powierzchnię zewnętrzną zwiększoną co najmniej o 20% względem powierzchni wymaganej dla systemu otwartego.
Wymagania specyficzne - kury nioski
Zapewnia się:
- posiadanie nadanego numeru weterynaryjnego;
- minimalna liczba posiadanych w gospodarstwie stanowisk– 350;
- zakaz przycinania dziobów;
- zapewnienie utrzymania bez klatek na ściółce;
- zapewnienie zwiększonej powierzchni bytowej w kurniku - obsada nie większa niż 7 szt./m2 powierzchni użytkowej podłogi;
- zapewnienie zwiększonej dostępności gniazd: w przypadku stosowania gniazd pojedynczych - nie więcej niż 5 kur niosek/gniazdo, a w przypadku gniazd grupowych - nie więcej niż 96 kur niosek/m2 powierzchni gniazda;
- zapewnienie grzędy o długości min. 0,2 m/kurę nioskę;
- zapewnienie stałego dostępu do materiałów lub przedmiotów absorbujących uwagę o jakości niewywierającej szkodliwego wpływu na zdrowie.
Wymagania specyficzne - kurczęta brojlery
Zapewnia się:
- podmioty utrzymujące kurczęta brojlery są zarejestrowane zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt;
- minimalna liczba posiadanych w gospodarstwie stanowisk - 500;
- zapewnienie zwiększonej powierzchni bytowej w kurniku - maksymalne zagęszczenie obsady nie większe niż 30 kg/m2 i jednocześnie nie większe niż 20 szt./m2;
- zapewnienie minimum 6 godzin fazy ciemnej na dobę następującej po fazie jasnej oświetlenia;
- zapewnienie stałego dostępu do materiałów lub przedmiotów absorbujących uwagę o jakości niewywierającej szkodliwego wpływu na zdrowie.
Indyki utrzymywane z przeznaczeniem na produkcję mięsa:
- podmioty utrzymujące indyki utrzymywane z przeznaczeniem na produkcję mięsa są zarejestrowane zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt;
- minimalna liczba posiadanych w gospodarstwie stanowisk - 100;
- zapewnienie zwiększonej powierzchni bytowej w pomieszczeniu/budynku – maksymalne zagęszczenie obsady nie większe niż 50 kg/m;
- zapewnienie 8 godzin fazy ciemnej na dobę następującej po fazie jasnej oświetlenia;
- zapewnienie stałego dostępu do materiałów lub przedmiotów absorbujących uwagę o jakości niewywierającej szkodliwego wpływu na zdrowie.
Zwierzęta utrzymywane zgodnie z systemem rolnictwa ekologicznego
Zwierzęta gatunków/grup objętych interwencją, które są utrzymywane zgodnie z systemem rolnictwa ekologicznego, co zostało potwierdzone przez jednostki certyfikujące w rolnictwie ekologicznym, mogą kwalifikować się do płatności na uproszczonych zasadach.
W odniesieniu do dobrostanu loch, tuczników, krów mamek i opasów możliwość uproszczonej realizacji ekoschematu dotyczy jedynie praktyki polegającej na zapewnieniu zwierzętom powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach zwiększonej o co najmniej 20%.
W przypadku dobrostanu krów mlecznych możliwość uproszczonej realizacji ekoschematu dotyczy praktyki polegającej na zapewnieniu zwierzętom powierzchni bytowej w pomieszczeniach/budynkach zwiększonej o co najmniej 20% lub praktyki dotyczącej wypasu.
W przypadku gospodarstw, w których prowadzi się cykl zamknięty świń, a rolnik realizuje jednocześnie dobrostan loch i dobrostan tuczników – możliwe jest otrzymanie dodatkowej płatności do tucznika kwalifikującego się do płatności w ramach dobrostanu tuczników i urodzonego w tym gospodarstwie.
Płatności w zakresie pozostałych praktyk, realizuje się na zasadach ogólnych.
Płatności dobrostanowe do zwierząt gatunków/grup objętych interwencją, które są utrzymywane zgodnie z systemem rolnictwa ekologicznego przyznawane są:
- w odniesieniu do świń i bydła – w systemie punktowym;
- w odniesieniu do pozostałych gatunków – w systemie wariantowym.
Podmioty utrzymujące kurczęta brojlery i indyki utrzymywane z przeznaczeniem na produkcję mięsa są zarejestrowane zgodnie z przepisami o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt
Jakie wsparcie można otrzymać w Ekoschemacie Dobrostan zwierząt?
Płatność roczna przyznawana do sztuki zwierzęcia.
Płatności stanowią rekompensatę za utracone korzyści i za dodatkowe koszty związane z realizacją praktyk wykraczających ponad obowiązujące lub powszechnie stosowane standardy.
Szacowane stawki płatności będą płacone w przypadku:
- dobrostanu loch – za lochę,
- dobrostanu tuczników – za tucznika,
- dobrostanu krów mlecznych – za krowę mleczną,
- dobrostanu krów mamek – za krowę mamkę,
- dobrostanu opasów - za opasa,
- dobrostanu owiec – za samicę gatunku owca domowa w wieku co najmniej 12 miesięcy,
- dobrostanu kur niosek – za kurę nioskę,
- dobrostanu kurcząt brojlerów – za kurczę brojlera,
- dobrostanu indyków utrzymywanych z przeznaczeniem na produkcję mięsa – za indyka,
- dobrostanu koni – zwiększona powierzchnia bytowa – za konia w wieku co najmniej 24 miesiące,
- dobrostanu koni - system otwarty – za konia w wieku co najmniej 24 miesiące,
- dobrostanu kóz – za samicę gatunku koza domowa w wieku co najmniej 12 miesięcy.
Wysokość płatności dobrostanowych [pkt/szt.] - zwierzęta objęte systemem punktowym: 1 punkt = ok. 100 zł
Wysokość płatności dobrostanowych – [zł/szt.] - zwierzęta objęte systemem wariantowym:
W Ekoschemacie Dobrostan zwierząt - obowiązuje degresywność
W ramach ekoschematu Dobrostan zwierząt - dla wszystkich gatunków/grup zwierząt obowiązuje degresywność płatności dobrostanowych (w obrębie danej grupy technologicznej zwierząt):
- do 100 DJP 100% płatności,
- powyżej 100 DJP do 150 DJP – 75% płatności,
- powyżej 150 DJP – brak płatności.
Co to jest DJP i jak przeliczyć ilość zwierząt na DJP - przeczytaj, kliknij tutaj proszę.
Ekoschematy - jak i kiedy składamy wniosek, czy wymagany jest plan wieloletni?
Zachęcamy do zapoznania się z podstawowymi informacji dotyczącymi ekoschematów - m.in. o tym, czy jest wymagany plan wieloletni, oraz kiedy, w jaki sposób i gdzie złożyć wniosek? Wystarczy kliknąć tutaj.
Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tego artykułu?
Napisz wiadomość: [email protected]
Czekamy na kontakt z Tobą, Twój głos jest dla nas ważny.
