Dopłaty do działalności gospodarczej na wsi. Kto może je uzyskać?
Do najpopularniejszych źródeł wsparcia dla osób, które chcą założyć działalność gospodarczą należy dofinansowanie z urzędu pracy. Co do zasady jest ono przyznawane osobom bezrobotnym. Posiadanie statusu bezrobotnego jest podstawowym warunkiem, jaki należy spełnić, by mieć szansę na przyznanie tego wsparcia. Posiadanie nieruchomości rolnej i bycie osobą ubezpieczoną w KRUS w sporej części przypadków uniemożliwia uzyskanie statusu osoby bezrobotnej, ale od tej reguły są wyjątki, związane m.in. z powierzchnią użytków rolnych. Planowane są też spore zmiany w prawie dotyczące tej kwestii.
Nowe zasady uzyskiwania statusu bezrobotnego przez rolnika
Według obecnego stanu prawnego status bezrobotnego mogą uzyskać osoby, które posiadają m.in. nie więcej niż 2 hektary przeliczeniowe. Warto jednak wiedzieć, że w ubiegłym roku rząd przygotował projekt, który ma zmienić zasady uzyskiwania statusu osoby bezrobotnej przez rolników posiadających więcej niż 2 hektary przeliczeniowe, a tym samym dać możliwość starania się o dofinansowanie oferowane przez urzędy pracy. Ten dokument to projekt ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Projekt został przyjęty przez Radę Ministrów na posiedzeniu 24 grudnia 2024 r. Teraz będzie nad nim pracował Sejm i Senat.
Czytaj też: Darowizna od rodziny. Jak ją zalegalizować, by nie płacić podatku?
Dofinansowanie z urzędu pracy. Kiedy złożyć wniosek? Ile wynosi?
O dofinansowanie do działalności gospodarczej nie mogą ubiegać się osoby, które np. już prowadzą działalność gospodarczą lub prowadziły ją w ciągu ostatnich 12 miesięcy. O dotację z powiatowego urzędu pracy (PUP) trzeba wystąpić przed zarejestrowaniem działalności gospodarczej. Dotacja z PUP nie może być większa niż 6-krotna wysokość przeciętnego wynagrodzenia, czyli około 50 tys. zł. Osoba, której przyznano dotację na założenie firmy, musi ją prowadzić przez następne 12 miesięcy.
Dofinansowanie na rozpoczęcie działalności gospodarczej z PFRON-u
Osoby z orzeczoną niepełnosprawnością mogą ubiegać się w PFRON (Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych) o dotację na rozpoczęcie działalności gospodarczej, rolniczej lub wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej. Wnioski składa się w powiatowym urzędzie pracy. Aby uzyskać dotację należy być osobą niepełnosprawną i zarejestrowaną w powiatowym urzędzie pracy jako osoba bezrobotna albo poszukująca pracy niepozostająca w zatrudnieniu.
Czytaj też: Emerytura honorowa z KRUS. Kluczowe zmiany od 1 stycznia 2025
Drugi ważny warunek: osoba ubiegająca się o dotację nie mogła wcześniej korzystać z innego wsparcia na ten cel pochodzącego ze środków publicznych. Oprócz tego wnioskowanie o dotację jest możliwe po upływie co najmniej 12 miesięcy od zaprzestania prowadzonej działalności (lub ustania członkostwa w spółdzielni socjalnej).
Wysokość dotacji zależy od tego, na jaki okres osoba niepełnosprawna zobowiąże się do prowadzenia działalności gospodarczej, rolniczej lub członkostwa w spółdzielni socjalnej:
- w przypadku zobowiązania przez okres co najmniej 12 miesięcy – wysokość dotacji będzie nie wyższa niż sześciokrotność przeciętnego wynagrodzenia,
- w przypadku zobowiązania przez okres co najmniej 24 miesięcy – wysokość dotacji będzie wynosiła od sześciokrotności do piętnastokrotności przeciętnego wynagrodzenia.
Zarejestrowania działalności gospodarczej należy dokonać dopiero po przyznaniu dotacji na jej rozpoczęcie. Jeśli ta kolejność nie zostanie zachowana, wniosek o przyznanie środków finansowych PFRON nie zostanie rozpatrzony.
Dofinansowanie z UE dla osób zamieszkujących obszary wiejskie
Mieszkańcy obszarów wiejskich mogą ubiegać się o dofinansowanie na założenie lub rozwój działalności gospodarczej z funduszy pochodzących z UE. Można je uzyskać za pośrednictwem tzw. Lokalnych Grup Działania (LGD). Dokładne kierunki wsparcia są określane przez poszczególne LGD.
LGD to podmioty zrzeszające organizacje i mieszkańców gmin wiejskich oraz wiejsko-miejskich. Jednym z ich zadań jest podnoszenie atrakcyjności obszarów wiejskich pod kątem przedsiębiorczości. Osoby zainteresowane uzyskaniem dofinansowania za pośrednictwem LGD muszą przede wszystkim zorientować się, czy i jakie LGD funkcjonują na ich terenie, a po drugie – czy realizują programy, w ramach których można uzyskać dofinansowanie. Środki, jakie można dostać, są wyższe niż w przypadku programów realizowanych z funduszy krajowych. Sam proces ubiegania się o nie jest jednak bardziej skomplikowany. Bazę Lokalnych Grup Działania można znaleźć na przykład na stronie Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich: https://www.ksowplus.pl/baza-danych/baza-lokalnych-grup-dzialania. W kraju jest ok. 300 LGD.
Czytaj też: Nowe zasady dla kół gospodyń od 1 stycznia. M.in. dziesięciokrotna podwyżka
Dofinansowanie do prowadzenia działalności gospodarczej za pośrednictwem LGD – przykład z woj. mazowieckiego
Przykładem LGD, w ramach którego można obecnie uzyskać dofinansowanie do prowadzenia działalności gospodarczej, jest Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania ,,Razem dla Rozwoju’’, w skład której wchodzi osiem gmin z powiatu płockiego i dwie gminy powiatu sochaczewskiego (woj. mazowieckie). Przedsięwzięcia realizowane przez LGD w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027, ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich zostały podzielone według celów, jakie mają osiągnąć. Jednym z tych celów jest aktywizacja gospodarcza i społeczna mieszkańców. W ramach tego celu LGD ,,Razem dla Rozwoju’’ chce zrealizować m.in. takie działania jak:
- premia na rozpoczęcie działalności;
- realizacja inwestycji w istniejących firmach;
- opracowanie koncepcji smart village.
Jednym z konkursów, jaki ma być ogłoszony przez LGD w tym roku, jest konkurs dla mikro- i małych przedsiębiorców na rozwój działalności gospodarczej w zakresie usług dla mieszkańców i obsługi ruchu turystycznego. Według programu opublikowanego na stronie internetowej LGD ,,Razem dla Rozwoju’’, planowany termin rozpoczęcia konkursu to 2 czerwca 2025 r. Całkowity budżet – 90 tys. euro.
