Wieści Rolnicze
  • Strona główna
  • Ceny Rolnicze
      • Ceny żywca wieprzowego
      • Ceny żywca wołowego
      • Ceny zbóż
      • Ceny pasz
      • Ceny owoców
      • Ceny warzyw
      • Ceny mleka i przetworów
      • Ceny drobiu i jaj
      • Analizy rynkowe
      Ceny bydła. Nadal wysokie?
      Kolejne krajowe warzywa i owoce w ofertach giełd
      Rynek zbóż na przednówku. Co się dzieje?
      Co hamuje rozwój rynku i ceny zbóż w Polsce? Ekspert wskazuje na jeden czynnik
  • Newsy
  • Hodowla
      • BYDŁO I MLEKO
      • TRZODA CHLEWNA
      • DRÓB
      • INNE HODOWLE
      • ŻYWIENIE
      • WYPOSAŻENIE BUDYNKÓW INWENTARSKICH
      • ZDROWIE I DOBROSTAN
      Można zmienić przeznaczenie jałówki opasowej i ubiegać się o wsparcie
      Ta groźna choroba znów zaatakowała. Chodzi o kilkanaście tysięcy kur
      Mięso stworzone w laboratorium w restauracjach? Kontrowersyjna decyzja.
      Czy to koniec małych stad? PFHBiPM podsumowuje 30 lat zmian w hodowli
  • Uprawy
      • ZBOŻA
      • INNE UPRAWY
      • NAWOŻENIE
      • CHOROBY I SZKODNIKI
      • UPRAWA GLEBY
      • PRZECHOWALNICTWO
      • Owoce i warzywa
      Ważny dzień dla plantatorów buraka cukrowego
      Te przepisy będą dotyczyć niemal każdego rolnika. Zmiany już za pół roku
      Żniwa 2025. Zbiory rzepaku będą opóźnione i niższe?
      Rolnictwo regeneratywne. Z certyfikatem o 200 złotych więcej na tonie pszenicy
  • Technika
      • CIĄGNIKI
      • MASZYNY
      • URZĄDZENIA
      CASE IH świętuje. "Przełamujemy granice w projektowaniu ciągników" [VIDEO]
      Ceny szaleją. Tuż przed żniwami rolnicy zapłacą więcej za paliwo?
      Półtora metra szerokości i 48 zębów. Tak prezentuje się nowy chwastownik [VIDEO]
      Ta prasa podąża za pokosem i śledzi na bieżąco rozmiary oraz miejsca zrzutu beli
  • Prawo i finanse
      • VAT
      • EKONOMIKA
      • POMOC UNIJNA
      • PRZEPISY
      • WNIOSKI DO POBRANIA
      • KRUS
      • GIEŁDOWY RYNEK ROLNY
      Ten nabór właśnie wystartował. Potrwa tylko do 25 lipca. Informuje ARiMR
      WPR po 2027 roku będzie utrzymana? Potrzebna jest koalicja państw członkowskich
      Mleko za drogie w produkcji? Rolnicy liczą straty, ale 2025 przynosi nadzieję
      Magazynowanie ziarna. Jakie koszty?
  • Sylwetki
  • Video
  • Dla domu
      • Kulinaria
      • Hotblog
      • Koła gospodyń wiejskich
      • Zdrowie
      Wymieszaj z wodą i podlej anturium. Będzie zachwycać wieloma kwiatami
      Alternatywa dla trawnika? Tych roślin nie trzeba kosić ani podlewać
      Szkodniki wzięły na cel borówkę amerykańską. Pomogą dwa składniki z kuchni
      Jest trująca, ale to nie odstrasza od jej uprawy. Wyglądem przypomina bonsai
  • iEKO iLOGICZNIE
      • Ekologia z certyfikatem
      • Dobre praktyki w uprawie roślin
      • Zrównoważony chów zwierząt
      • Odnawialne źródła energii
      • Zdrowa żywność
      • Środki pomocowe
      Czy agrowoltaika może zagwarantować plony i przychody rolnika?
      Duże zmiany dla właścicieli fotowoltaiki. Będzie bez koncesji i bez pozwolenia?
      To innowacyjne rozwiązanie chroni uprawy polowe przed nawałnicami i upałami
      Uprawy i panele na jednym polu. Jak to działa i czy się sprawdza?
  • Wieści Rolnicze
  • Mykotoksyny - cichy zabójca opłacalności w hodowli i chowie bydła

Mykotoksyny - cichy zabójca opłacalności w hodowli i chowie bydła

Hodowla - Bydło i mleko 1 maja 2024 07:00 Joanna Kotowska
Mykotoksyny - cichy zabójca opłacalności w hodowli i chowie bydła
Źródło: Pixabay
Hodowcy bydła mlecznego toczą ustawiczną walkę o opłacalność produkcji. Przeciwności jest wiele, a niektóre mogą nas zaskoczyć. Jak nie przegrać z niewidzialnym wrogiem?
Spis treści:

    Skąd się biorą mykotoksyny?

    Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

    Jeśli zastanowimy się, jaka grupa organizmów żyjących na Ziemi jest najważniejsza to musimy dojść do wniosku, że są to grzyby. Bez nich nie byłby możliwy obieg materii w przyrodzie czy istnienie całych ekosystemów. Grzyby mogą nam się kojarzyć z sielskim grzybobraniem czy smakowitą, aromatyczną potrawą. Dzięki nim możemy cieszyć się smakiem dojrzewających serów czy wędlin. Jednak od wieków ludzie używali ich również jako trucizny czy środka odstraszającego owady. Istnieją gatunki grzybów, które infekują inne organizmy żywe, pasożytują na nich, czasem uśmiercają, a czasem przekształcają w…zombi. Z ludzkiego punktu widzenia mają one jeszcze jedną mroczną stronę- niektóre z gatunków grzybów wytwarzają trujące substancje zwane mykotoksynami (mikotoksynami). Toksyny te towarzyszą ludzkości od zarania dziejów i są nierozerwalnie związane z produkcją roślinną, a co za tym idzie, również z produkcją zwierzęcą. Oczywiście dzięki odpowiedniej agrotechnice i przechowywaniu plonów nie jesteśmy już narażeni na śmiertelne epidemie, jak te, które wywoływał sporysz w średniowiecznej Europie, a które pochłonęły tysiące ofiar śmiertelnych. Jednak mykotoksyny są nadal niebezpieczne. Dzieje się tak głównie z dwóch powodów - po pierwsze ich obecność może być całkowicie niewidoczna, po drugie - są one szkodliwe nawet w niewielkich stężeniach, które przy ciągłej ekspozycji mogą się kumulować w produktach pochodzenia zwierzęcego takich jak mięso, mleko czy jaja. Tam, gdzie w trakcie przechowywania i obróbki technicznej produktów roślinnych występuje wysoka wilgotność i temperatura, nie jesteśmy w stanie uniknąć pojawienia się trucizny. Właśnie takie warunki są nierozerwalnie związane z wytwarzaniem pasz dla bydła. Warto więc zastanowić się, jaki wpływ mają mykotoksyny na wynik finansowy naszej produkcji.

    Groźniejsze niż mogłoby się wydawać

    Bydło i inne przeżuwacze są mniej narażone na działanie mykotoksyn niż zwierzęta monogastryczne. Dzieje się tak ze względu na buforujące działanie mikroorganizmów żwacza, które rozkładają i częściowo metabolizują truciznę. Jednak to, że mykotoksyny nie spowodują śmierci zwierzęcia, nie znaczy, że nie będą miały zabójczego wpływu na finanse hodowcy. Najpoważniejsze problemy mogą pojawić się na samym początku. Trzeba być świadomym tego, że zanim cielęta w pełni rozwiną wielokomorowy żołądek, są niezwykle wrażliwe na działanie mykotoksyn. Mogą one poczynić w organizmie młodego zwierzęcia znaczne, nieodwracalne szkody, a to, co zostanie zaprzepaszczone we wczesnej fazie odchowu, będzie później nie do nadrobienia. Jednak to, że starsze osobniki są bardziej odporne na toksyczne metabolity grzybów, nie znaczy, że nie mają one wpływu na kondycję zwierzęcia. Im więcej mykotoksyn znajdzie się w pobieranej przez zwierzęta paszy, tym większy mają one wpływ na mikroorganizmy żwacza i tym bardziej upośledzają one jego funkcje. W konsekwencji mamy mniejsze pobranie paszy, spadek kondycji, spadek odporności, mniejsze przyrosty i brak możliwości osiągnięcia przez zwierzę pełni potencjału genetycznego. Jest to szczególnie dotkliwe, jeśli chcemy pozyskać materiał hodowlany. Największe straty mykotoksyny będą wywoływały w stadach bydła mlecznego, szczególnie tych o wysokiej wydajności. Trucizny te powodują bowiem znaczny spadek parametrów związanych z rozrodem. Pojawić się mogą cysty na jajnikach, nieregularne ruje, problemy z zacieleniem, zamieranie zarodków i ronienie. Pogorszeniu ulega również stan wymienia – występują zapalenia, a liczba komórek somatycznych w mleku wzrasta. Mykotoksyny zawarte w paszy mogą również upośledzać funkcjonowanie narządu ruchu, wywołując problemy z racicami, ich rozwarstwianie się i kulawizny. W ten sposób skażenie pasz uderza w trzy filary produkcji mlecznej – rozród, wymię i nogi. Jakby tego było mało, mykotoksyny mogą również działać neurodegeneracyjnie, kancerogennie oraz upośledzać działanie wątroby czy nerek. Oczywiście nie wszystkie symptomy muszą występować, różny może też być stopień ich nasilenia. Objawy są nieswoiste, a ich przyczyną mogą być inne czynniki takie jak choroba, źle zbilansowana dawka pokarmowa, niewłaściwe warunki zoohigieniczne czy pasza złej jakości. Może się jednak zdarzyć, że wszystko powinno funkcjonować „jak w zegarku” - mamy dobre genetycznie bydło, dopracowaną dawkę żywieniową i żadnych innych błędów zootechnicznych, a jednak nie jesteśmy w pełni zadowoleni. Stado ma niezadowalające wskaźniki płodności, parametry mleka mogłyby być lepsze i pojawiają się kulawizny, ogólna zdrowotność stada nie jest zadowalająca, a zyski nie pokrywają poniesionych nakładów. Wtedy winowajcą z pewnością będą mykotoksyny.

    Jak się bronić?

    Co więc zrobić, żeby metabolity grzybów nie rujnowały naszych wysiłków? Z całą pewnością niezbędne jest zapobieganie rozwojowi grzybów patogenicznych na wegetujących roślinach. Mykotoksyny, które powstają w trakcie wzrostu i rozwoju roślin, są dużo bardziej niebezpieczne niż te, które powstały już po zbiorze. Żeby temu zapobiec, niezbędne jest stosowanie prawidłowej agrotechniki – używanie czystego mikrobiologicznie materiału siewnego, przestrzeganie terminu i norm siewu, odpowiednie nawożenie i oczywiście terminowe przeprowadzanie zabiegów fungicydowych. Nie wolno również zaniedbywać ochrony zebranych plonów przed pojawieniem się mykotoksyn. Zebrany surowieć należy przechowywać w odpowiednich warunkach. W wypadku zbóż zadbać musimy o czyste, suche i przewiewne pomieszczenia. Przy produkcji kiszonek warto zadbać o odpowiedni termin zbioru, dodatek zakiszaczy, odpowiednie ugniecenie pryzmy i jej dokładne przykrycie. Przy zbiorze siana i słomy niedopuszczalne jest prasowanie wilgotnego materiału.

    Jednak nawet skrupulatnie przestrzegając powyższych zasad, nie jesteśmy w stanie w zupełności wyeliminować skażenia toksycznymi metabolitami grzybów. Dlatego koniecznością jest stosowanie sorbentów mykotoksyn. Substancje te wiążą i neutralizują trucizny, działając bezpośrednio na surowce paszowe lub podane zwierzęciu działają w jego ciele. Szczególnie przydatna dla właścicieli stad bydła mlecznego wydaje się być ta druga metoda. Przy wyborze odpowiedniego produktu warto przemyśleć kilka kwestii. Po pierwsze stosowanie sorbentu nie jest modą, wymysłem czy zbędnym wydatkiem. Jest to niezbędna inwestycja. Po drugie cena produktu nie powinna być czynnikiem decydującym przy wyborze konkretnego produktu, powinna być nim jakość. Po trzecie środek, który będziemy stosować, powinien spełniać określone kryteria i być:

    • łatwy w użyciu
    • wieloskładnikowy, czyli wiążący różne rodzaje mykotoksyn
    • skuteczny, czyli w istotny sposób obniżać ilość toksyn
    • neutralny dla zwierząt, czyli nie wpływać niekorzystnie ani na zwierzęta ani na pozyskiwane od nich produkty.

    Oczywiście stosowanie takich detoksykantów nie zwalnia nas z dbałości o jakość pasz, które podajemy zwierzętom. Sorbenty te mają określoną pojemność buforową i nie zlikwidują cudownie każdej ilości toksyn. Z całą pewnością bardziej opłacalne będzie zutylizowanie wyraźnie zepsutej, spleśniałej partii surowca paszowego niż podanie go zwierzętom. Aspektem, który często umyka naszej uwadze, jest jakość słomy, której używamy do ścielenia. Wydaje się to być sprawą mało istotną, ale ma ogromne znaczenie, szczególnie w wypadku najmłodszych zwierząt - cielęta, czy tego chcemy czy nie, będą podjadały ściółkę. Jeśli będzie ona stęchła, z dużą zawartością mykotoksyn, to może to zaważyć na naszej przyszłości, bo będzie rzutowało nie tylko na zdrowie cieląt w tej chwili, ale również na wydajność pierwiastek za dwa lata.

    Mykotoksyny to podstępny przeciwnik. Może być całkowicie niewidoczny, kumulować się w organizmach zwierząt i atakować z zaskoczenia. Nie możemy go zupełnie pokonać, ale możemy go unieszkodliwić. Najważniejsze jest, żeby go nie lekceważyć i być świadomym zagrożenia. Możemy wtedy podejmować działania, które zbuforują negatywny wpływ mykotoksyn na nasz wynik finansowy.

    Przeczytaj także: Ziemię od KOWR-u można kupić nawet poniżej 30 tys. za hektar

    • Tagi:
    • hodowla bydła
    • mykotoksyny
    Joanna Kotowska
    Podobne artykuły
    Prawo i finanse

    Zostały tylko dwa tygodnie, aby wnioskować o 150 tys. zł.

    11 czerwca 2025
    Materiał Promocyjny Inne

    Citi Handlowy: Lokata do 2 mln zł w Ofercie Powitalnej. Ważne do 08.07.2025

    26 czerwca 2025
    Bydło i mleko

    Bydło Highland – wszystko, co musisz wiedzieć o hodowli tej wyjątkowej rasy

    8 marca 2025
    Newsy

    Czy Twoje krowy wykazują wyraźne oznaki rui?

    26 lutego 2025
    Newsy

    Niemal 1/3 francuskich hodowców bydła myśli o sprzedaży swoich gospodarstw

    9 lutego 2025
    Newsy

    Eksport produktów mlecznych i materiału hodowlanego z USA - duże zmiany

    9 lutego 2025
    Zdrowie i dobrostan

    Kolejne ogniska choroby niebieskiego języka

    15 stycznia 2025
    Żywienie

    Jak zapobiegać chorobom bydła i drobiu

    14 lutego 2024
    Warto wiedzieć
    Ceny rolnicze
    Ceny bydła. Nadal wysokie?
    26 czerwca 2025
    Trzoda chlewna
    W kolejnym gospodarstwie trzeba wybić świnie. Wirus zaatakował w nowym miejscu
    26 czerwca 2025
    Inne uprawy
    Ważny dzień dla plantatorów buraka cukrowego
    26 czerwca 2025
    Najnowsze
    Bydło i mleko
    Dynamiczny wzrost produkcji mleka w USA
    25 czerwca 2025
    Bydło i mleko
    Można zmienić przeznaczenie jałówki opasowej i ubiegać się o wsparcie
    25 czerwca 2025
    Drób
    Ta groźna choroba znów zaatakowała. Chodzi o kilkanaście tysięcy kur
    25 czerwca 2025
    Bydło i mleko
    Mięso stworzone w laboratorium w restauracjach? Kontrowersyjna decyzja.
    25 czerwca 2025
    Bydło i mleko
    Czy to koniec małych stad? PFHBiPM podsumowuje 30 lat zmian w hodowli
    25 czerwca 2025
    Wieści Rolnicze
    Wieści Rolnicze
    Dane kontaktowe
    Wieści Rolnicze
    RP Digital Sp. z o.o.
    NIP: 5273128894
    REGON: 529596954
    tel. +48 627 47 15 31
    ul. Prosta 51
    00-838 Warszawa
    [email protected]
    Numer dyżurny -- 501 267 226
    Kategorie
    • Ceny Rolnicze
    • Newsy
    • Hodowla
    • Uprawy
    • Owoce i warzywa
    • Technika
    • Prawo i finanse
    • Sylwetki
    • Video
    • Dla Domu
    © 2025 WieściRolnicze
    • Redakcja
    • Reklama
    • Kontakt
    • Regulamin
    • Polityka prywatności
    • Prenumerata
    • Konkursy
    • Deklaracja dostępności