„Czyste Powietrze” wraca w nowej odsłonie. Co się zmieni?

„Czyste Powietrze” to program, który pozwala na otrzymanie dofinansowania termomodernizacji budynków. Dzięki niemu wymiana kotłów, ocieplenie budynku czy choćby wymiana okien mogą być mniejszym wyzwaniem finansowym. Od listopada jednak nie można składać nowych wniosków. Program w zreformowanej odsłonie ma powrócić wiosną.
Czytaj też: Gminy prowadzą wiosenne kontrole posesji. Można stracić ulgę
Jak zmieni się program „Czyste Powietrze”?
Jak możemy przeczytać na stronie programu „Czyste Powietrze”, głównymi założeniami nowej odsłony programu jest:
- czytelny układ (przedsięwzięcia podzielone mają zostać w zależności od zapotrzebowania budynku na energię użytkową),
- większe wymagania w związku z klasą efektywności energetycznej dotowanych urządzeń,
- ujednolicenie poziomów dofinansowania w poszczególnych grupach dochodowych (by łatwiej rozliczać projekty),
- zmiana audytów energetycznych na świadectwa charakterystyki energetycznej i ocenę energetyczną z wizytą eksperta w każdym domu,
- zaliczki wpłacane na konto beneficjenta, nie wykonawcy,
- dotacje dla osób, które rzeczywiście są najuboższe (wymogiem jest posiadanie co najmniej trzy lata przed złożeniem wniosku nieruchomości, której zapotrzebowanie na energię użytkową w przypadku najwyższego poziomu dofinansowania wynosi powyżej 150 kWh/rok),
- limity dotacji na poszczególne kategorie kosztów oraz
- uzyskanie określonego standardu energetycznego (zapotrzebowanie na energię użytkową ma być nie większe niż 120 kWh na metr kwadratowy).
Czytaj też: Co z podatkiem katastralnym? Ministerstwo stawia sprawę jasno
Zaktualizowane zostaną także limity dotacji i progi dochodowe w poszczególnych grupach dofinansowania. Według informacji wskazanych na stronie obecnie trwają pracę nad tym, by stworzyć listę rzetelnych i uczciwych wykonawców, ogólnopolski system operatorów, a także nad przyspieszeniem i usprawnieniem procedury rozpatrywania wniosków.
Na czym polegać ma ogólnopolski system operatorów?
Ogólnopolski system operatorów w programie „Czyste Powietrze” ma wspomagać beneficjentów najwyższego oraz podwyższonego poziomu dofinansowania w określeniu zakresu inwestycji i składaniu wniosków. Następnie moderatorzy będą monitorować, czy realizacja inwestycji przebiega zgodnie z zasadami programu, a dotacje są prawidłowo rozliczane.
– Zakładamy, że w pierwszej kolejności funkcję operatorów będą pełnić zainteresowane gminy, a uzupełniająco wybierani będą inni operatorzy w drodze naboru – czytamy w wypowiedzi zastępcy prezesa zarządu NFOŚiGW Roberta Gajdy opublikowanej na stronie programu.
Kiedy będzie można składać wnioski do programu?
Interia Biznes informuje, powołując się na słowa Magdaleny Skłodowskiej, rzeczniczki NFOŚiGW, że program jest obecnie na drugim etapie konsultacji, a szczegółowe rozwiązania wciąż są doprecyzowywane. Wciąż więc nie są jeszcze znane ostateczne zasady nowej odsłony „Czystego Powietrza”. Według rzeczniczki poznamy je 31 marca.
Czytaj też: Ostrzeżenia przed wilkami w różnych częściach Polski. Ważna zmiana przepisów tuż tuż
Przedsięwzięcia rozpoczęte przed startem programu. Czy dotacja będzie możliwa?
Choć składanie wniosków do programu „Czyste Powietrze” jest aktualnie zawieszone, przedsięwzięcia termomodernizacyjne są podejmowane. Czy to oznacza, że ktoś, kto w trakcie zawieszenia wymienił drzwi lub ocieplił nieruchomość, nie będzie mógł złożyć wniosku po starcie programu?
Czytaj też: Opady śniegu a fotowoltaika: Czy odśnieżanie paneli ma sens?
Aby odpowiedzieć na to pytanie, należy sięgnąć do Zasad ogólnych programu „Czyste Powietrze”. Możemy w nim przeczytać, że rozpoczęcie przedsięwzięcia to „poniesienie pierwszego kosztu kwalifikowanego (data wystawienia pierwszej faktury lub równoważnego dokumentu księgowego) może nastąpić nie wcześniej niż sześć miesięcy przed datą złożenia wniosku o dofinansowanie”.
W związku z tym, jeśli program ruszy w planowanym terminie, czyli 31 marca, a ktoś na przykład wymieni okna i opłacił to pod koniec lutego, to wciąż może złożyć wniosek o dotację, ponieważ nie minęło od tego czasu sześć miesięcy.
Istotny jest również moment zakończenia przedsięwzięcia, czyli wystawienia ostatniej faktury lub równoważnego dokumentu księgowego, lub dokumentu potwierdzającego wykonanie prac. Moment ten to rzeczowe zakończenie wszystkich prac, które zostały objęte umową o dofinansowanie, pozwalające na prawidłową eksploatację zamontowanych urządzeń. Wnioskować o dofinansowanie można również w po zakończeniu przedsięwzięcia, jednak pod warunkiem, że prace nie zostały rozpoczęte wcześniej niż sześć miesięcy przed datą złożenia wniosku oraz wcześniej niż przed datą wskazaną w ogłoszeniu o naborze wniosków o dofinansowanie w formie dotacji, z zastrzeżeniem zdania następnego.
Dofinansowanie nie zostanie przyznane w przypadku przedsięwzięć zakończonych przed dniem złożenia wniosku o dofinansowanie w formie dotacji na częściową spłatę kapitału kredytu oraz dotacji z prefinansowaniem.
Kto może zostać beneficjentem programu „Czyste Powietrze”?
Beneficjentem programu może zostać osoba, która posiada budynek przez co najmniej trzy lata, czyli jest właścicielem lub współwłaścicielem budynku jednorodzinnego lub wydzielonego w nim lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną księgą wieczystą minimum trzy lata od dnia złożenia wniosku o dofinansowanie. Wyjątkiem jest nabycie budynku w drodze spadku – wówczas minimalny okres nie ma zastosowania.
Czytaj też: Czy można być ubezpieczonym w KRUS nie posiadając ziemi? Przepisy mówią jasno
Maksymalne dotacje jednostkowe. Limity na poszczególne kategorie kosztów
Jak podaje Interia Biznes, biuro prasowe NFOŚiGW przekazało również informację o tym, że w nowej odsłonie „Czystego Powietrza” zostaną wprowadzone maksymalne dotacje jednostkowe za poszczególne elementy inwestycji. Oznacza to, że każda kategoria kosztów będzie ograniczona limitem. Projektowane kwoty zawarte w Załączniku nr 2 do programu „Czyste Powietrze” to na przykład w przypadku ocieplenia podłóg:
- maksymalnie 50 zł na jeden metr kwadratowy powierzchni użytkowej budynku/lokalu w ramach podstawowego poziomu dofinansowania;
- maksymalnie 70 zł na metr kwadratowy w podwyższonym poziomie dofinansowania;
- maksymalnie 100 zł na metr kwadratowy w najwyższym poziomie dofinansowania.
Limity na poszczególne kategorie kosztów zostaną wprowadzone ze względu na nadużycia – zdarzało się bowiem, że instalowano urządzenia lub elementy wyposażenia w wygórowanych cenach.
Czytaj też: Rozsyp pod truskawkami i nie zapomnij przyciąć. Zbliża się kluczowy termin
„Czyste Powietrze”: Poziomy dofinansowania
Program „Czyste Powietrze” posiada trzy poziomy dofinansowania:
- podstawowy – 50 proc. kosztów;
- podwyższony – 70 proc. kosztów;
- najwyższy – 100 proc. kosztów.
To, jaki poziom otrzyma wnioskodawca, zależy od jego dochodów – im niższe dochody, tym wyższe wsparcie w ramach programu.
Według informacji przekazanych przez Interię Biznes, projekt zakłada, że aby zakwalifikować się do wsparcia w ramach „Czystego powietrza”, roczny dochód nie będzie mógł przekraczać kwoty 150 000 zł.
Aby otrzymać najwyższy poziom dofinansowania, przeciętny miesięczny dochód na jednego członka rodziny w gospodarstwie domowym nie może przekroczyć 1170 zł w gospodarstwie wieloosobowym oraz 1640 zł w gospodarstwie jednoosobowym. Zapotrzebowanie nieruchomości na energię użytkową musi wynosić powyżej 150 kWh na metr kwadratowy na rok.
W przypadku podwyższonego poziomu wsparcia przeciętny miesięczny dochód na jednego członka gospodarstwa domowego nie może przekraczać kwoty 2250 zł w gospodarstwie wieloosobowym oraz 3150 zł w gospodarstwie jednoosobowym.