Znaczące zmiany w systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt

Źródło: buhanovskiy, fotolia.com

Nowe przepisy wprowadzają znaczące zmiany w zakresie hodowli drobiu, wprowadzając obowiązek rejestracji zakładów, które się tym zajmują.

Co to jest drób?

Definicję pojęć „drób” oraz „zakład drobiu” zawiera ustawa o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt. Zgodnie z tą ustawą – poprzez drób, należy rozumieć utrzymywane w celach rozpłodowych, produkcji mięsa lub jaj spożywczych lub odtworzenia zasobów ptactwa łownego:

• kury,
• kaczki,
• gęsi,
• indyki,
• przepiórki,
• perlice,
• strusie oraz inne bezgrzebieniowce,
• gołębie,
• bażanty i kuropatwy.

Co to jest zakład drobiu?

Zakład drobiu to obiekt budowlany lub jego część, w którym wykonuje się jedną z następujących czynności:

• produkcję jaj wylęgowych przeznaczonych do wylęgu piskląt reprodukcyjnych, prarodzicielskich lub rodzicielskich (zakład hodowli zarodowej),
• produkcję jaj wylęgowych przeznaczonych do wylęgu piskląt użytkowych (zakład reprodukcyjny),
• odchów drobiu hodowlanego do fazy osiągnięcia dojrzałości płciowej lub rozpoczęcia nieśności (zakład odchowu drobiu),
• inkubację jaj wylęgowych, wyląg oraz dostarczanie piskląt jednodniowych, za które uważa się pisklęta drobiu mające mniej niż 72 godziny życia, jeszcze niekarmione, a w przypadku piskląt kaczki piżmowej (Cairina moschata) lub jej krzyżówki, które mogły być karmione (zakład wylęgu drobiu).

Poprzez zakład drobiu rozumieć należy rozumieć wszelkie pomieszczenia, strukturę lub – w przypadku chowu lub hodowli na wolnym powietrzu – środowisko lub miejsce, w którym – tymczasowo lub stale – utrzymywane są zwierzęta lub przetrzymywany jest materiał biologiczny, z wyjątkiem:

• gospodarstw domowych, w których utrzymuje się zwierzęta domowe,
• zakładów leczniczych dla zwierząt.

Zgodnie z nową ustawą pojęcie to stosuje się jedynie w odniesieniu do ptaków z gatunków: kura (Gallus gallus), kaczka (Anas platyrhynchos), kaczka piżmowa (Cairina moschata), gęś (Anser anser), gęś garbonosa (Anser cygnoides), indyk (Meleagris gallopavo), przepiórka japońska (Coturnix japonica), perlica (Numida meleagris) oraz struś (Struthio camelus).

Dodać trzeba, iż w myśl nowych przepisów „zakład drobiu” to także wylęgarnia, która zgodnie z przedmiotowym aktem prawa europejskiego oznacza zakład, w którym zbiera się i przechowuje jaja oraz prowadzi się ich inkubację i wylęg w celu dostarczania:

• jaj wylęgowych,
• piskląt jednodniowych należących do drobiu lub piskląt innych gatunków.

Numeracja zakładów drobiu

Nowa ustawa o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt wprowadza obowiązek przypisania każdemu zakładowi drobiu w Polsce odpowiedniego numeru identyfikacyjnego. Nadaje go, na wniosek podmiotu prowadzącego taki zakład kierownik biura Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Składa się on z:

• liter „PL”,
• dziewięciu cyfr będących numerem identyfikacyjnym,
• trzech cyfr oznaczających kolejny numer zakładu drobiu.

Wniosek o nadanie numeru składa się w terminie 14 dni od dnia rejestracji zakładu drobiu lub jego zatwierdzenia, lecz nie później niż w dniu wprowadzenia do niego pierwszego ptaka lub jaja.

Na dowód nadania numeru kierownik biura Agencji wydaje podmiotowi prowadzącemu zakład drobiu odpowiednie zaświadczenie, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.

Musisz wiedzieć, że niezłożenie wniosku o nadanie numeru identyfikacyjnego lub też złożenie go po terminie zagrożone jest karą grzywny.

Rejestracja zakładów drobiu

Nowe przepisy wprowadzają komputerową bazę danych prowadzoną przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która posiada status rejestru publicznego.

Zawiera ona informacje dotyczące każdego zakładu drobiu, w tym:

• numer nadany zakładowi drobiu przez kierownika biura Agencji,
• datę rejestracji albo zatwierdzenia zakładu drobiu oraz weterynaryjny numer identyfikacyjny nadany zakładowi drobiu,
• imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres podmiotu prowadzącego zakład drobiu oraz jego numer PESEL i numer REGON, o ile zostały nadane,
• adres i współrzędne geograficzne (szerokość i długość geograficzną) miejsca położenia zakładu drobiu,
• opis obiektów zakładu drobiu,
• rodzaj zakładu drobiu,
• gatunki, kategorie oraz liczbę ptaków lub jaj wylęgowych odpowiednio utrzymywanych lub przetrzymywanych w zakładzie drobiu,
• okres, w którym ptaki lub jaja wylęgowe są odpowiednio utrzymywane lub przetrzymywane w zakładzie drobiu,
• status epizootyczny zakładu drobiu, jeżeli został nadany,
• ograniczeń w zakresie statusu zdrowotnego zakładu, jeżeli zostały one wprowadzone przez organy Inspekcji Weterynaryjnej,
• datę zaprzestania prowadzenia działalności w zakładzie drobiu,
• opis systemu utrzymywania drobiu w zakładzie drobiu.

Wspomnieć trzeba, iż informacje dotyczące zakładu drobiu usuwa się z komputerowej bazy danych po upływie 3 lat od dnia zaprzestania przez podmioty, które go prowadzą odpowiednio:

• utrzymywania ptaków,
• przetrzymywania jaj.

Zasady dostępu do komputerowej bazy danych

Do komputerowej bazy danych dostęp mają organy Inspekcji Weterynaryjnej oraz podmioty prowadzące zakłady drobiu. Jest on udzielany jedynie na wniosek i całkowicie nieodpłatnie.

Prezes Agencji może również udostępnić informacje zawarte w komputerowej bazie danych, z wyłączeniem danych osobowych, na wniosek:

• instytutu badawczego,
• związku hodowców lub przedsiębiorstwa hodowlanego,

pod warunkiem jednak, że informacje te będą wykorzystywane do celów naukowych, statystycznych lub hodowlanych.

W przypadku, gdy istnieją rozbieżności między informacjami zawartymi w komputerowej bazie danych a stanem faktycznym, podmiot prowadzący zakład drobiu, powinien zgłosić te rozbieżności, składając jednocześnie wniosek o dokonanie odpowiedniej aktualizacji. Na jego podstawie Agencja obowiązane jest niezwłocznie dokonać odpowiednich zmian posiadanych danych.

Obowiązki zgłoszeniowe podmiotów prowadzących zakłady drobiu

Podmiot prowadzący zakład drobiu obowiązany jest zgłosić do komputerowej bazy danych:

• zwiększenie lub zmniejszenie liczby ptaków i jaj wylęgowych w zakładzie drobiu,
• zabicie ptaków z nakazu powiatowego lekarza weterynarii w zakładzie drobiu.

– z podaniem liczby ptaków i jaj wylęgowych, których przybyło lub ubyło w zakładzie drobiu, oraz miejsca pochodzenia lub przeznaczenia ptaków lub jaj wylęgowych

Termin do wypełnienia przedmiotowego obowiązku wynosi 7 dni od dnia wystąpienia wskazanych powyżej zdarzeń.

W przypadku padnięć lub śmierci ptaków w innych okolicznościach niż zabicie z nakazu powiatowego lekarza weterynarii w zakładzie drobiu, podmiot prowadzący zakład drobiu obowiązany jest zgłosić do komputerowej bazy danych łączną liczbę sztuk ptaków, których ubyło z tych przyczyn w okresie tygodnia.

W przedmiotowym zakresie, podmiot prowadzący:

• rzeźnię – zgłasza do komputerowej bazy danych ubój ptaków z podaniem co najmniej liczby ptaków poddanych ubojowi oraz numeru zakładu drobiu, z którego pochodziły te ptaki,
• zakład przetwórczy lub spalarnię – zgłasza do komputerowej bazy danych unieszkodliwienie zwłok ptaków lub jaj wylęgowych z podaniem co najmniej liczby zwłok ptaków lub jaj wylęgowych poddanych unieszkodliwieniu oraz numeru zakładu drobiu, z którego pochodziły te zwłoki lub te jaja.

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2022 r. - w sprawie wymagań dla zakładu drobiu, po spełnieniu których podmiot prowadzący zakład drobiu ma obowiązek dokonywania zgłoszeń do komputerowej bazy danych - precyzuje warunki, po osiągnięciu których podmiot prowadzący musi dokonać zgłoszenia:

1) utrzymywanie nie mniej niż:

• 350 ptaków z gatunku kura (Gallus gallus) utrzymywanych jako kury nioski lub 500 ptaków z gatunku kura (Gallus gallus) utrzymywanych jako brojlery kurze,
• 100 ptaków z gatunku kaczka (Anas platyrhynchos) lub kaczka piżmowa (Cairina moschata),
• 100 ptaków z gatunku gęś (Anser anser) lub gęś garbonosa (Anser cygnoides),
• 100 ptaków z gatunku indyk (Meleagris gallopavo),
• 350 ptaków z gatunku przepiórka japońska (Coturnix japonica),
• 100 ptaków z gatunku perlica (Numida meleagris),
• 2 ptaków z gatunku struś (Struthio camelus);

2) przetrzymywanie nie mniej niż 500 jaj ptaków z gatunków wymienionych w pkt 1 lit. a–f lub 10 jaj ptaków z gatunku wymienionego w pkt 1 lit. g.

Podsumowanie

Nowa ustawa o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt jest potrzebnym aktem prawnym, wprowadzając numerację oraz rejestrację zakładów drobiu. Jak wskazuje uzasadnienie jej projektu – umożliwi to określenie rzeczywistego pogłowia utrzymywanych ptaków oraz ich poszczególnych gatunków.

Pozwoli to także na określenie rzeczywistej skali produkcji w poszczególnych systemach utrzymywania drobiu, co będzie stanowiło podstawę do wprowadzenia kolejnych interwencji mających na celu poprawę warunków jego hodowli w skali całego kraju.

Celem jest z pewnością umożliwienie Inspekcji Weterynaryjnej bardziej skutecznego nadzoru nad hodowlą drobiu, w szczególności w zakresie zwalczania ptasiej grypy. Mamy nadzieję, że działania te będą rzeczywiście skuteczne, bo po stronie hodowców z roku na rok jest coraz więcej obowiązków.

Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tego artykułu?

Napisz wiadomość: [email protected]

Informacje zawarte w artykule zostały przygotowane przez prawnika, Przemysława Lecha, adwokata w kancelarii prawnej SLM Adwokaci, wieloletniego praktyka w pomocy świadczonej hodowcom zwierząt – kur, trzody chlewnej oraz bydła. Więcej informacji na temat Kancelarii można znaleźć na stronie internetowej www.prawnikhodowcy.pl - kliknij tutaj.

Czekamy na kontakt z Tobą, Twój głos jest dla nas ważny.

Co zrobić w sytuacji, w której nabywca oszukał rolnika? Przeczytasz tutaj - kliknij.