Uwaga na jesienne mszyce!
Z raportów fitosanitarnych, które do nas spływają, wynika, że na plantacjach zbóż ozimych mamy dość znaczny kłopot z mszycami.
Mszyce należą do grupy najgroźniejszych szkodników wszystkich gatunków zbóż (ich opis w ramce poniżej). Szkodniki te rozpoczynają naloty już na młodych roślinach, które zawierają dużo soków roślinnych i substancji białkowych. - Populacje intensywnie oblegają liście, źdźbła, kłosy, które w trakcie żerowania nakłuwają, wprowadzając do wnętrza tkanek ślinę oraz enzymami i substancje o działaniu toksycznym a następnie pobierają sok. Wysysanie w bardzo krótki sposób doprowadza do osłabienia turgoru roślin, więdnięcia, zahamowania wzrostu, chloroz liści, źdźbeł, kłosów, deformacji i zmniejszenia MTN ziarniaków, a przy bardzo licznych populacjach nawet do zamierania całych roślin - wylicza Daniel Dąbrowski, specjalista ds. technologii produkcji zbóż i rzepaku z Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu. Na tym nie kończy. - Kolejnym z negatywnych czynników biologicznych pojawiających się podczas „obecności” mszyc na roślinach jest spadź - lepka substancja zawierająca nieprzyswajalne przez te owady węglowodany, która w dużych skupiskach utrudnia lub ogranicza oddychanie i transpirację. Zaznacza jednocześnie, że najbardziej niebezpieczną formą szkodliwości mszyc jest przenoszenie/wektorowanie wirusów roślinnych. - Przykładem wirusów przenoszonych podczas żerowania mszyc jest wirus żółtej karłowatości jęczmienia (Barley Yellow Dwarf Virus - BYDV) - wskazuje Daniel Dąbrowski.
Diagnozowanie mszyc, jak podkreśla nasz rozmówca, przede wszystkim należy połączyć z monitoringiem pogodowym. - W przypadku ozimin obserwacje prowadzimy już od jesieni szczególnie w jęczmieniu. Natomiast wiosną w łanie obserwacje można przeprowadzać już od fazy końca krzewienia do pełnego wykłoszenia roślin - zaznacza specjalista z LODR-u. Dobrą praktyką jest także, zdaniem naszego rozmówcy, wspomaganie się systemami wspierania decyzji w Integrowanej Ochronie Roślin. Takie metody są wdrażane m.in. przez Instytut Ochrony Roślin w Poznaniu, który na swojej platformie AGROFAGI. publikuje zestawienia obserwacji najbardziej groźnych chorób i szkodników.
- W przypadku pojawu mszyc w uprawach zbóż ozimych jesienią, gdy ciepło i wilgotno, w celu wyeliminowania ryzyka przeniesienia wirusów żółtej karłowatości jęczmienia zabieg wykonujemy po stwierdzeniu pierwszych osobników na roślinach - mówi Daniel Dąbrowski. Do zwalczania mszyc stosowane są zarejestrowane preparaty zawierające następujące substancje czynne zaliczane głownie do grupy - pyretroidów (alfa-cypermetrynę, beta-cyflutryna, cypermetrynę, deltametrynę, esfenwalerat, lamda-cyhalotrynę, zeta-cypermetrynę) oraz karboksyamidów (flonikamid).
Jakie gatunki mszyc żerują na zbożach? Jaka jest ich biologia? Jak je rozpoznawać?
Mszyca czeremchowo-zbożowa (rośliny żywicielskie: zboża czeremcha) - długość ciała od 1,5 do 2,3 mm, barwa oliwkowozielona wraz z brązowym odcieniem między syfonami. Długość czułków od 1/7 do 1/8 długości ciała.
Mszyca różano-trawowa długość ciała 2 do 3mm, kształt owalny, barwa jasnozielona z ciemnozielonym pasem pośrodku grzbietu, syfony jasne, około dwa razy dłuższe od ogonka
Czytaj także: