Uwaga na choroby podsuszkowe zbóż. Nie daj im pola do popisu
Dziś na tapecie choroby podstawy źdźbła, zwane również chorobami podsuszkowymi. Jak je rozpoznać? Dlaczego nie należy ich bagatelizować? Czym i kiedy zwalczyć? Po jakie preparaty warto sięgać?
Łamliwość podstawy źdźbła zbóż oraz fuzaryjna zgorzel podstawy źdźbła i korzeni - to jedne z najczęściej występujących chorób podsuszkowych w naszym kraju. Podpowiadamy, co robić, żeby nie dać im pola do popisu.
Choroby podsuszkowe - przyczyny występowania
Co sprzyja występowaniu chorób podstawy źdźbła? - Do najważniejszych przyczyn związanych z pojawieniem się tego typu infekcji zaliczamy: brak prawidłowego płodozmianu (zbyt duży udział roślin zbożowych w strukturze zasiewów); wczesny i głęboki siew jesienny (w przypadku ozimin oczywiście); zbyt duża norma wysiewu, przyczyniająca się do powstania swoistego mikroklimatu wewnątrz łanu (duża wilgotność) oraz zimy o łagodnym przebiegu, a także chłodne wiosny - wylicza Daniel Dąbrowski, specjalista ds. produkcji zbóż i rzepaku z Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Lubaniu.
Choroby podsuszkowe - objawy
W przypadku łamliwości podstawy źdźbła, jak tłumaczy nasz rozmówca, u nasady źdźbeł pszenicy, jęczmienia, żyta czy pszenżyta już późną jesienią pojawiają się podłużne plamy koloru szarego lub żółtobrązowego. - Zewnętrzna pochewka pęka często pośrodku plamy. Dopiero podczas fazy wzrostu na źdźble tworzą się typowe, owalne, często bursztynowo brązowo obrzeżone plamy (plamy elipsoidalne lub oczka). Podstawa źdźbła murszeje i pęka. W przypadku wczesnych i silnych porażeń zmurszenie może być tak daleko posunięte, że oczka nie są już widoczne. W rezultacie źdźbła łamią sią w strefie porażenia (wyleganie) - opisuje pracownik PODR-u.
ZOBACZ TAKŻE: Przepisy obniżą plony?
Druga ze wspomnianych infekcji natomiast powodowana jest przez grzyby z rodzaju Fusarium spp. - W tym przypadku oprócz podstawy źdźbła porażeniu ulegają również korzenie - zwraca uwagę Daniel Dąbrowski. Zaznacza jednocześnie, że w początkowych etapach infekcji - już od początku fazy strzelania w źdźbło - na jego podstawie pojawiają brunatne lub brązowe smugi, kreski oraz plamy o nieregularnym rozmytym kształcie. - W późniejszych etapach rozwoju choroby pochwy liściowe zmieniają barwę z zielonej na brązową - aż do momentu zbrązowienia całej podstawy źdźbła - mówi specjalista z PODR-u. – Często, próbując wyrwać taką roślinę z gleby, urywa się ona przy samym jej poziomie, ponieważ korzenie również brązowieją i gniją - dodaje.
Choroby podsuszkowe - ich szkodliwość
Najgroźniejszym efektem zaniechania zwalczania tego typu infekcji, na które wskazuje Daniel Dąbrowski, są z kolei: całkowite, przedwczesne zamieranie porażonych pędów, bielenie kłosów oraz znaczny spadek masy 1000 nasion.
Kiedy i czym pryskać?
Do lustracji plantacji pod kątem wspominanych chorób oraz ewentualnego ich zwalczania należy przystąpić od fazy końca krzewienia do fazy drugiego kolanka (BBCH 29-32).
Po jakie środki ochrony sięgać (o jakich substancjach czynnych)?
- Przy wyborze preparatu należy rozważyć sposób jego działania na zwalczany organizm - wszystko po to, żeby uniknąć procesu jego uodpornienia na zastosowaną substancję czynną - radzi Daniel Dąbrowski. - Przy planowaniu oprysku w fazie T1 (ochrona podstawy źdźbła i dolnych liści) należy również uwzględnić minimalną temperaturę powietrza, w jakiej zastosowana substancja czynna wykazuje najwyższą skuteczność - dopowiada nasz rozmówca. Daniel Dąbrowski zwraca również uwagę na to, że w przypadku zwalczania kompleksu chorób podsuszkowych w technologii ochrony stosuje się preparaty działające w sposób systemiczny. - Możemy do nich zaliczyć m. in. prochloraz (środek z grupy imidazoli)- blokujący syntezę ergosterolu wewnątrz grzybni, tiofanat metylowy (środek z grupy benzimidazoli), który hamuje wzrost grzybni poprzez blokowanie podziału jej komórek - mówi pracownik PODR-u. W zwalczaniu przedstawionych infekcji można również wykorzystać: cyprodynil, tebukonazol bądź fluksapyroksad. Działają one zapobiegawczo, leczniczo, wyniszczająco.
