Słonecznik - na tej uprawie będzie można zarobić!
Ilu rolników w Polsce uprawia słonecznik? Czy zainteresowanie będzie wzrastać z uwagi na dramatyczną sytuację, jaka ma miejsce na Ukrainie, a więc w kraju o największym potencjale produkcyjnym słonecznika na świecie?
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Słonecznik. Ogromna produkcja na Ukrainie
Dotychczasowym największym producentem słonecznika na świecie była Ukraina. Rocznie przerabiała 13 mln ton ziarna słonecznika. Jednak z uwagi na wojnę, która się toczy w tym kraju, pojawiają się ogromne obawy co do tegorocznych zasiewów. Według ostrożnych szacunków powierzchnia uprawy słonecznika na Ukrainie może spaść do najniższego poziomu od 13 lat. Ile hektarów zostanie ostatecznie obsianych? Tego nikt nie wie. Wszystko będzie zależało od rozwoju sytuacji na Ukrainie i czasu trwania wojny oraz skali zniszczeń.
Już po kilku dniach od chwili wybuchu wojny na Ukrainie pojawiły się obawy o dostępność śruty i oleju słonecznikowego m.in. do produkcji pasz. Coraz większy niepokój rysuje się także w kontekście możliwości zakupowych oleju słonecznikowego do spożycia dla ludzi. Ceny tego asortymentu już dramatycznie wzrosły. Konsumenci boją, że olejów zabraknie na półkach sklepowych, a jeśli będą – gigantyczne podwyżki spowodują, że nie będą osiągalne dla wszystkich.
Czy zatem w tym kontekście rolnicy w Polsce powinni wziąć pod uwagę uprawę słonecznika? Dotychczas tylko nieliczni decydowali się na wysiew tej rośliny. Jednak trend znaczącą się zmienia.
- Rolnicy szukają alternatywnych upraw w zmieniającym się klimacie i wybierają np. słonecznik. Wpływa na to kilka czynników: zwiększone zainteresowanie wśród firm paszowych, dobre przystosowanie do słabszych gleb oraz atrakcyjna cena skupu. Słonecznik to dodatkowa uprawa w płodozmianie, która może złamać monokultury kukurydziane. Ocieplający się klimat i niskie nakłady na uprawę dodatkowo zachęcają, aby wzbogacić swój płodozmian o nową roślinę, szczególnie w latach, gdy koszty uprawy mocno wzrosły – tłumaczy Marek Kałużyński - członek zarządu Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych.
Według Marka Kałużyńskiego, w 2022 roku jest realny dwukrotny wzrost zasiewów.
- Informacje jakie do nas docierają od rolników i od firm nasiennych pokazują znaczące zainteresowanie tą uprawą – mówi Marek Kałużyński.
Słonecznik. Ile hektarów w Polsce było obsiewanych tą rośliną do tej pory?
Jak wynika z danych ARiMR, w 2021 roku powierzchnia uprawy słonecznika wyniosła ponad 19,5 tys. ha. Blisko 40% powierzchni uprawy wysiewanych jest w takich województwach jak: dolnośląskie, podkarpackie i lubuskie.
Powierzchnia uprawy słonecznika w Polsce w ujęciu wojewódzkim w 2020 i 2021 r.
Województwo
Powierzchnia w 2020 r. [ha]
Powierzchnia w 2021 r. [ha]
Procentowy udział województw w krajowej powierzchni w 2021 r. [%]
dolnośląskie
1385,62
2852,30
15%
podkarpackie
952,49
2505,81
13%
lubuskie
1262,41
2258,82
12%
łódzkie
729,36
1748,59
9%
mazowieckie
858,84
1748,43
9%
lubelskie
554,47
1488,03
8%
podlaskie
186,95
1404,85
7%
wielkopolskie
657,50
1374,53
7%
kujawsko-pomorskie
341,84
1308,07
7%
opolskie
510,54
898,87
5%
małopolskie
163,34
513,05
3%
śląskie
209,49
408,19
2%
zachodniopomorskie
344,50
361,34
2%
warmińsko-mazurskie
88,11
263,29
1%
świętokrzyskie
103,10
257,12
1%
pomorskie
30,63
208,08
1%
Razem
8 379,19
19599,37
100,00 %
Źródło: Opracowanie własne KZPRiRB na podstawie danych ARiMR
Czy uprawa słonecznika jest opłacalna?
Kalkulacje przedstawiane przez rolników – praktyków jasno pokazują, że na uprawie słonecznika można zarobić.
- Podczas XIV edycji Forum Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych, które zorganizowaliśmy 26 stycznia, jeden z prelegentów - Paweł Kaczmarek, rolnik, a także reprezentant Fundacji Rozwoju Rolnictwa „Terra Nostra” przedstawił kalkulację opłacalności uprawy słonecznika na bazie średniej z gospodarstw ambasadorskich Fundacji „Terra Nostra”. Wynik był dodatni, a biorąc pod uwagę dynamicznie zmieniające się ceny nawozów i paliwa, słonecznik jeszcze bardziej zyskuje na atrakcyjności, gdyż jest to uprawa niskonakładowa – tłumaczy Marek Kałużyński.
