Słodyszek rzepakowy - charakterystyka, szkodliwość, zwalczanie
Czym charakteryzuje się słodyszek rzepakowy? Jakie szkody wyrządza? Kiedy należy przystąpić do jego zwalczania?
Charakterystyka słodyszka rzepakowego
Słodyszek rzepakowy to niewielki chrząszcz o długości ciała ok. 2-2,5 mm. Posiada on czarny pancerzyk chitynowy z metalicznym granatowym bądź ciemnozielonym połyskiem. - Ma charakterystyczne trójczłonowe czółki. Szkodnik ten występuje dosyć powszechnie na terenie całej Polski, szczególnie w rejonach uprawy rzepaku, rzepiku, gorczycy, rzepy, brukwi, warzyw kapustnych. Jest to jeden z najgroźniejszych szkodników rzepaku - mówi Maciej Sroczyński z firmy Rotam Agrochemicals Europe.
Zimują formy dorosłe słodyszka. Miejsca, w których lubią bytować, to m.in.: miedze, skarpy, rowy, darń i ściółka.
- Gdy temperatura gleby osiągnie ok. 10°C, chrząszcze opuszczają miejsca zimowego spoczynku, przenosząc się na kwiaty barwy żółtej (jaskier, mniszek), z których przelatują następnie na plantacje rzepaku - opisuje specjalista. Naloty tego szkodnika następują w marcu lub kwietniu, gdy temperatura powietrza przekroczy wartość 15°C i - w zależności od przebiegu pogody - mogą trwać aż do maja. - Najczęściej zaczynają się w momencie, gdy rzepak jest na początku fazy zwartego pąka. W przypadku znacznego ochłodzenia owady chowają się do swoich kryjówek, czekając na słońce i wzrost temperatury - opisuje Maciej Sroczyński.
Szkodliwość słodyszka rzepakowego
Najgroźniejsze, o czym przypomina ekspert, są chrząszcze żerujące na pąkach kwiatowych w fazie pąkowania. - Nadgryzają one pąki u nasady, a następnie wydrążają ich część, tak aby dostać się do pyłku kwiatowego, w efekcie powodując ich usychanie i opadanie - tłumaczy specjalista. Zaznacza jednocześnie, że samice uszkadzają pąki kwiatowe, a następnie w maju składają w nich jaja - pojedynczo lub po kilka w liczbie nawet do 200 sztuk. Larwy z kolei rozwijają się przez okres 2-5 tygodni, żywiąc się pyłkiem lub nektarem. - W kwiatach wyjadają pylniki najczęściej nie uszkadzając zalążni, tak że rozwija się normalna łuszczyna. Mogą też nadgryzać łuszczyny. Jajo jest białe i wydłużone, o długości około 0,5 mm. Larwa ma długość 3-4 mm, jest biała z ciemniejszą głową i 3 parami odnóży. Na grzbiecie ma ciemne plamki. Dojrzałe larwy zagrzebują się, a następnie przepoczwarczają w glebie - opisuje specjalista.
Występowaniu chrząszczy słodyszka rzepakowego na roślinach sprzyja ciepła pogoda. - Próg ekonomicznej szkodliwości w stadium zwartego kwiatostanu rzepaku został ustalony na 1-2 chrząszczy tego agrofaga na roślinę (BBCH 50-52), a w stadium luźnego kwiatostanu na 3-5 chrząszczy na roślinę (BBCH 55-59) - podaje Maciej Sroczyński. Zwraca przy tym uwagę na to, że duże nasilenie szkodnika na plantacji rzepaku może znacząco odbić się na plonie, a straty powstałe w wyniku jego żerowania w niektórych latach mogą sięgać nawet aż 50-80% plonu.
Zwalczanie słodyszka rzepakowego
Środki owadobójcze do zwalczania słodyszka rzepakowego, w zależności od zawartości substancji czynnej i mechanizmu jej działania, należy, co podkreśla ekspert, stosować zgodnie z sygnalizacją lub w momencie nalotu szkodnika na plantację - od fazy zwartego kwiatostanu do początku kwitnienia rzepaku lub po wystąpieniu chrząszczy na pąkujących roślinach w stadium zwartego kwiatostanu lub luźnego kwiatostanu (zgodnie z progami szkodliwości). - Wraz z ruszeniem wegetacji wiosną, na plantacjach rzepaku ozimego pojawiają się najpierw chowacze łodygowe, a później słodyszek rzepakowy - wspomina ekspert.
Warunkiem skutecznej ochrony, zdaniem specjalisty, jest właściwie poprowadzony monitoring plantacji, który sygnalizować będzie pojawy szkodnika.
- Naloty szkodników na plantację rzepaku najlepiej obserwować jest rozstawiając żółte naczynia, które imitując swoim kolorem kwiaty rzepaku, przyciągają w ten sposób szkodniki. Naczynia należy rozstawić po ruszeniu wegetacji roślin w odległości ok. 20 m od brzegu pola, najlepiej od strony zadrzewień, i napełnić je wodą z płynem obniżającym napięcie powierzchniowe wody, np. płynem do mycia naczyń - radzi ekspert.
- Próg szkodliwości słodyszka to 10 chrząszczy w żółtym naczyniu w ciągu kolejnych 3 dni - dodaje.
Czytaj także:
