Przechować ziemniaki do wiosny
Przechowywanie ziemniaków jest najdłuższym okresem w technologii produkcji tego warzywa i może trwać nawet do 9 miesięcy. Warto zatem zastanowić się, jak składować bulwy, by ograniczyć ich uszkodzenia.
XIX Krajowe Dni Ziemniaka w Marszewie (powiat pleszewski) upłynęły pod znakiem licznych seminariów na temat hodowli ziemniaka. Nie zapominano powiedzieć także o przechowalnictwie tych warzyw. Temat ten zaprezentował dr hab. Zbigniew Czerko z Zakładu Przechowalnictwa i Przetwórstwa Ziemniaków w Jadwisinie. Przedstawił m.in. warunki, w jakich składowane są ziemniaki.
Gdzie składować?
Przechowalnia powinna składać się z dwóch pomieszczeń. – Do składowania ziemniaków, gdzie pierwsze skrzypce gra wentylacja i do obróbki, gdzie jest obróbka i ekspedycja ziemniaka – tu istotną rolę odgrywają maszyny – wyjaśnił Zbigniew Czerko. Wyróżniamy dwa typy przechowalń ziemniaków – do składowania luzem i w paletach.
Przechowywanie ziemniaków luzem
W nowoczesnej przechowalni ziemniaki są transportowane za pomocą przenośników do pryzmownika - podstawowej maszyny do usypywania pryzm. Składa się ona z ramy na kołach i przenośników z możliwością teleskopowego wysuwania na boki i do przodu. Pryzmowniki dają możliwość usypania ziemniaków na wyskokość 5 m i na szerokość do 12 m (bez zmiany stanowiska). Stałą wysokość spadku kartofli z przenośnika (od 30 do 50 cm) na pryzmę utrzymują czujniki optyczne. – Przy pryzmowniku istotna jest kolejność usypywania pryzmy. Najpierw usypuje się pierwszą warstwę, następnie drugą, później przechodzi się do trzeciej, czwartej, piątej. Chodzi po prostu o to, żeby ziemniaki jak najmniej się staczały. Nasze doświadczenia pokazują jednak, że w ten sposób ziemniaki też się uszkadzają – wyjaśnił Zbigniew Czerko.
Przechowalnia paletowa
Przy dostawie ziemniaków w paletach skrzyniowych potrzebny jest podnośnik widłowy z napędem elektrycznym bądź gazowym. Zbigniew Czerko zaznaczył, że ziemniaki dostarczane bezpośrednio w paletach do przechowalni powinny być czyste i zdrowe, a do ich obróbki można przystąpić dopiero po okresie gojenia – po 2-4 tygodniach.
Bardzo ważną rolę odgrywają zasypinice palet skrzyniowych. Ich zadaniem jest napełnienie palety o pojemności od 500 do15.000 kg, utrzymując mały spadek ziemniaków – około 30 cm. Zbigniew Czerko wyjaśnił, że jest kilka rozwiązań technicznych, które zmniejszają wysokość spadku bulw. – W normalnych układach linii technologicznych są stosowane różnego rodzaju urządzenia napełniające palety skrzyniowe. Są np. tego typu, że paleta jest podnoszona z jednej strony i w trakcie zasypywania, opuszczania, wtedy te ziemniaki bardzo nisko spadają – tłumaczył specjalista. Kolejne z rozwiązań to: pionowe opuszczanie przenośnika kubełkowego do palety oraz użycie kaskadowego stabilizatora opadania, zwanego potocznie „harmonijkowym”.
Zbigniew Czerko wyjaśnia, że na rynku obecne są już nawet specjalne kombajny do układania skrzyniopalet.