Ochrona kłosa zbóż. Czym i kiedy pryskać?
Choroby grzybowe zbóż. Choroby kłosa. Jak wybrać fungicydy do ich zwalczania? Kiedy je stosować? Dlaczego?
Kłos zbóż jest bardzo wrażliwy na następujące choroby:septoriozę plew, czerń zbóż oraz fuzariozę kłosów - na tej ostatniej skupimy się dziś szczególnie.
Ochrona fungicydowa kłosa
Fuzarioza kłosów stanowi duże zagrożenie dla wszystkich rodzajów zbóż. Występuje bowiem w uprawach pszenicy, pszenżyta, żyta i jęczmienia. Może powodować znaczne straty plonu ziarna - od 5 do 60%, głównie przez obniżenie masy tysiąca ziaren. Przyczynia się także - i to zdecydowanie - do pogorszenia jakości plonu. A wszystko przez gromadzenia się w ziarnie mikrotoksyn. - To silnie trujące związki produkowane przez grzyby z rodzaju Fusarium. Należą one do jednych z groźniejszych patogenów zbóż. Wiele badań wskazuje na ich negatywny wpływ, zarówno na rośliny, zwierzęta, jak i na ludzi. U zwierząt i ludzi mogą wywoływać choroby układu pokarmowego, rozrodczego i odpornościowego, ponadto mogą wykazywać silne działanie rakotwórcze. Mają one również znaczący wpływ na gospodarkę, ponieważ powodują straty w pogłowiu zwierząt i trudności w prowadzeniu hodowli - mówi dr Zawada. Poza tym, zgodnie z obowiązującymi uregulowaniami prawnymi, środki spożywcze zawierające mikotoksyny nie mogą być przedmiotem obrotu handlowego. O randze problemu może świadczyć choćby fakt, że w 2006 roku UE wprowadziła ujednolicone normy dla zawartości mikotoksyn fuzaryjnych najczęściej występujących w produktach pochodzenia zbożowego.*
Ekspert zwraca uwagę na to, że w Polsce nie ma odmian odpornych na fuzariozę kłosów.
- W latach o silnej presji infekcyjnej grzybów z rodzaju Fusarium większość odmian jest porażana przez sprawców choroby i może zawierać mikotoksyny. Aby zapobiec całkowicie albo zredukować zawartość mikotoksyn fuzaryjnych, należy zabezpieczyć kłosy przed porażeniem, stosując fungicydy - mówi specjalista.
Nie powinny być to jednak przypadkowe preparaty. Prawidłowe i skuteczne zwalczanie chorób kłosa wymaga bowiem doboru właściwego fungicydu - zarówno pod względem zwalczanych chorób, panujących warunków pogodowych, jak i użycia go w odpowiedniej dawce, a także terminie.
Na uwagę w tym względzie zasługuje choćby Topsin M 500 S.C. (1,4l/ha). Zawiera on substancję czynną tiofanat metylowy. Można go stosować w szerokim zakresie temperatur. Preparat łączy w sobie dwa odrębne mechanizmy działania: pierwszy - hamuje podziały jądra komórkowego, co blokuje wzrost grzybni, a drugi - powstrzymuje oddychanie, co w konsekwencji zatrzymuje produkcję mykotoksyn.
*Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 856/2005 z dnia 6 czerwca 2005 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 466/2001 w odniesieniu do toksyn Fusarium. Dz.U. I. 143/3 z 7.6.2005 i Zalecenie Komisji z dnia 17 sierpnia 2006 r. w sprawie obecności deoksyniwalenolu, zearalenonu, ochratoksyny A, T-2 i HT-2 oraz fumonizyn w produktach przeznaczonych do żywienia zwierząt. Dz.U. I. 229/7 z 23.8.2006 /.
