Umowa z Mercosur zagrożeniem dla ważnej branży. Stracą też rolnicy?

Źródło: Adobe Stock

Mercosur (hiszp. Mercado Común del Sur – Wspólny Rynek Południa) to działająca w Ameryce Południowej międzynarodowa organizacja gospodarcza. Został założony w 1991 roku przez Argentynę, Brazylię, Paragwaj i Urugwaj.

Zakończenie negocjacji dotyczących umowy Unia Europejska-Mercosur

6 grudnia Ursula von der Leyen, przewodnicząca Komisji Europejskiej poinformowała o zakończeniu negocjacji w sprawie umowy o wolnym handlu między Unią Europejską a Mercosur. Negocjacje te trwały od ponad 20 lat.

Zdaniem zwolenników, umowa ma po obu stronach zmniejszyć koszty wprowadzania towarów na rynek, a także zapewnić większą ich dostępność. Wszystko to ma korzystnie wpłynąć na rozwój gospodarczy i eksport państw członkowskich Unii Europejskiej.

Nie brakuje jednak przeciwników tego pomysłu. Mówią oni m.in. o zagrożeniu rodzimych produkcji. Obawiają się konkurencji ze strony tańszych produktów pochodzących z Ameryki Łacińskiej, które jednocześnie nie będą spełniać surowych europejskich standardów. W związku z tym nieopłacalna może okazać się np. produkcja rolna.

Sprzeciw wobec umowy z Mercosur

Sprzeciw wobec umowy Unia Europejska-Mercosur w proponowanym kształcie wyraziły Polska, Francja i Włochy.

Negatywne stanowisko przedstawiło m.in. nasze Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. W komunikacie w tej sprawie z 8 listopada można przeczytać: „Proponowana umowa może przynieść pewne korzyści dla sektora przemysłowego, transportu morskiego i niektórych usług, kosztem większości segmentów produkcji rolno-spożywczej, a szczególnie w obszarze branży mięsnej (drobiu i wołowiny) oraz cukru, etanolu i innych. Produkty z krajów Mercosur w większości nie spełniają standardów UE, w tym także wymogów zrównoważonego rozwoju, co było ważnym postulatem zgłaszanym przez Polskę na forum Unii Europejskiej. Przyjęcie umowy w obecnym kształcie doprowadzi do wyparcia z unijnego rynku polskich i europejskich producentów na rzecz dostawców z państw Mercosur”.

Czytaj także: Burza wokół ustawy łańcuchowej. Nowe obowiązki nie tylko dla rolników?

Umowa Unia Europejska-Mercosur. Ucierpieć może polska branża tytoniowa

Serwis Business Insider zwraca uwagę, że w wyniku ewentualnego zawarcia umowy między Unią Europejską a Mercosur zagrożona może być polska branża tytoniowa.

- Tytoń to polski hit eksportowy. W 2023 r. wartość eksportu wyrobów tytoniowych wyniosła 5,4 miliarda euro – powiedział cytowany przez Business Insider Przemysław Noworyta, dyrektor Polskiego Związku Plantatorów Tytoniu.

Polska należy obecnie do liderów światowego eksportu tytoniu. Wspomniane 5,4 mld euro eksportu stanowi aż 10,4 proc. światowego eksportu wyrobów tytoniowych. Zajmujemy pod tym względem drugie miejsce – po Chinach – na świecie. Zgodnie z danymi Banku Światowego, to samo miejsce nasz kraj zajmuje w samym eksporcie papierosów, który wyniósł 180 tys. ton (wartość 4,8 mld dol.). Tutaj ustępuje jedynie Arabii Saudyjskiej (269 tys. ton i 5,7 mld dol.).

Czytaj też: Refundacja za opłacane składki OC i AC dla rolników. Kto może z niej skorzystać?

Wiele osób w polskiej branży tytoniowej może stracić pracę w wyniku umowy z Mercosur

Zgodnie z danymi, na które powołuje się Business Insider, w Polsce wiele osób jest zawodowo związanych z produkcją tytoniu. Według danych GUS, 8 tys. osób jest zatrudnionych w samym przemyśle tytoniowym, a ponadto ok. 20 tys. rolników zajmuje się uprawą tytoniu. Poza tym, według szacunków CASE, praca ok. 560 tys. osób związana jest z wyrobami tytoniowymi.

Business Insider zwraca uwagę na fakt, że praca części z tych osób może być zagrożona w przypadku podpisania umowy Unia Europejska-Mercosur. Na europejski rynek może trafić wiele tańszych produktów z Ameryki Południowej.

Jako największą naszą konkurencję serwis wskazuje Brazylię, która według danych OEC World w 2022 roku była największym światowym eksporterem nieprzetworzonego tytoniu (16 proc. eksportu). Kraj ten zajmuje także trzecie miejsce na świecie – po Chinach i Indiach – pod względem produkcji nieprzetworzonego tytoniu.

Czytaj także: Dopłaty do elementów krajobrazu. Za co rolnik dostanie więcej pieniędzy?

Branża tytoniowa w Polsce w znacznym stopniu zasila budżet państwa

Zgodnie z wyliczeniami Federacji Przedsiębiorców Polskich z sektora tytoniowego w Polsce trafia rocznie do budżetu państwa ponad 28 mld złotych. To ok. 8 proc. całkowitych wpływów do budżetu. W pierwszych trzech kwartałach tego roku eksport papierosów stanowił – według wyliczeń CASE – 11 proc. krajowego eksportu w sektorze rolno-spożywczym oraz 1,6 proc. całkowitego polskiego eksportu. Najwięcej polskich papierosów trafiło w tym roku do Niemiec (39 proc.), Hiszpanii (ponad 10 proc.) i Włoch (8 proc.).

Pierwsze trzy kwartały przyniosły branży tytoniowej w Polsce przychód 17,5 mld zł. Tym samym – w stosunku rok do roku – były wyższe o 5 proc.