Ulgi inwestycyjne
Rolnik, który inwestuje lub kupuje ziemię na powiększenie gospodarstwa, może liczyć na pomoc państwa. Przysługują mu ulgi i zwolnienia z uiszczenia podatku rolnego.
Ustawa o podatku rolnym z 15 listopada 1984 roku określa zwolnienia i ulgi, z jakich mogą skorzystać rolnicy. Opłaty tej nie muszą uiszczać m.in. właściciele użytków rolnych klasy: V, VI i VI z oraz gruntów zadrzewionych i zakrzewionych na użytkach rolnych. Zwolnione są również grunty położone w pasie drogi granicznej, grunty orne, łąki i pastwiska objęte melioracją (w roku, w którym uprawy zostały zniszczone wskutek robót drenarskich) czy też grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha. Ziemia ta musi być m.in. przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyta w drodze umowy sprzedaży, bądź przedmiotem umowy o oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste.
Rolnikom przysługuje również ulga inwestycyjna. Najczęściej korzystają z tej formy pomocy. O zwolnienie z tytułu podatku rolnego może ubiegać się osoba, która wybudowała lub zmodernizowała budynki inwentarskie służące do chowu, hodowli i utrzymywania zwierząt gospodarskich oraz obiektów służących ochronie środowiska. Oznacza to, że dotyczy to tylko obiektów, w których trzymane są zwierzęta. Ulga nie przysługuje np. w przypadku postawienia garażu czy też wiaty. Może się o nią jednak ubiegać się rolnik, który zakupił i zainstalował: deszczownie, urządzenia melioracyjne i do zaopatrzenia gospodarstwa w wodę, urządzenia do wykorzystywania na cele produkcyjne naturalnych źródeł energii (wiatru, biogazu, słońca, spadku wód).
Ulga inwestycyjna przyzna wana jest po zakończeniu zadania. Polega ona na odliczeniu od należnego podatku rolnego od gruntów położonych na terenie gminy, w której została dokonana inwestycja. Oznacza to, że jeśli gospodarz ma w sumie 70 ha na terenie kilku gmin, a inwestycję zrealizował na terenie, gdzie znajduje się tylko 30 ha, to ulgę może odliczyć sobie tylko w przypadku podatku należnego za 30 ha. Reszty areału nie wlicza się. Rolnik może sam wyliczyć wysokość ulgi, która wynosi 25% udokumentowanych rachunkami nakładów inwestycyjnych. Jeden z rolników z gminy Dobrzyca otrzymał z tego tytułu ulgę, która wyniosła nawet 66.000 zł. Do wydatków, niestety, nie można wliczyć kosztów własnej robocizny.
Ulga z tytułu tej samej inwestycji nie może być stosowana dłużej niż przez 15 lat. Kwota jest odliczana z urzędu w decyzji ustalającej wysokość podatku. Podatnicy obowiązani do składania deklaracji na podatek rolny odliczają, określoną w decyzji w sprawie ulgi inwestycyjnej, kwotę przyznanej ulgi od należnego podatku rolnego. Podatnik traci prawo do odliczenia od podatku rolnego niewykorzystanej kwoty ulgi inwestycyjnej w przypadku sprzedaży obiektów i urządzeń, od których przyznana została ta ulga, lub przeznaczenia ich na inne cele niż określone. Należy podkreślić, że wydatki na wymienione zadania nie mogą być finansowane w całości lub w części z udziałem środków publicznych. Chodzi tu przede wszystkim o pieniądze z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, preferencyjnych kredytów czy też dotacji z gminy, czy budżetu państwa.
Rolnicy mogą skorzystać z ulgi także z tytułu zakupu ziemi. Na tego rodzaju pomoc mogą liczyć kupujący ziemię na powiększenie gospodarstwa. Osoby, które nabyły grunt, są ustawowo zwolnione z podatku rolnego na okres 5 lat. W szóstym roku mają ulgę w wysokości 75% należnego podatku, a w siódmym - 50%. Jeżeli podatnik nabywa lub obejmuje grunty o powierzchni mniejszej niż 100 ha, zwolnienie dotyczy gruntów kolejno nabywanych lub obejmowanych w trwałe zagospodarowanie do powierzchni łącznie nieprzekraczającej 100 ha. W razie nabycia gruntów od indywidualnych właścicieli gospodarstw rolnych, nie stosuje się zwolnienia, jeżeli nabywca jest małżonkiem, krewnym w linii prostej lub jego małżonkiem, pasierbem, zięciem lub synową sprzedawcy gruntów. Zwolnienia i ulgi z tytułu nabycia gruntów z Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w drodze umowy sprzedaży nie stosuje się, jeżeli przedmiotem nabycia są grunty objęte uprzednio przez nabywcę w trwałe zagospodarowanie. Za trwałe zagospodarowanie uważa się objęcie gruntów w dzierżawę lub użytkowanie na okres nie krótszy niż 10 lat.
Podatnik musi pamiętać, że traci prawo do odliczenia od podatku rolnego niewykorzystanej kwoty ulgi inwestycyjnej, jeśli sprzedał obiekty i urządzenia, od których przyznana została ta ulga.