Wymienne nadwozia są tańsze
Użytkowanie wielu maszyn na jednym, uniwersalnym podwoziu pozwala zmniejszyć koszty produkcji.
W gospodarstwach rolnych powszechnym staje się stosowanie mechanizacji kompleksowej. Wszystkie prace wykonywane są za pomocą maszyn, a czynności ręczne ograniczają się do kierowania i obsługi. Wpływa to na nakład pracy, a w końcowym efekcie na koszty produkcji. Rolnictwo charakteryzują stosunkowo krótkie okresy, w których należy wykonać dany zabieg agrotechniczny - stąd roczny czas wykorzystania maszyn jest bardzo niski i na przykład dla kombajnów zbożowych wynosi od kilkunastu do 200 godzin. Wyjątek stanowią ciągniki, które są źródłem napędowym większości maszyn i ich eksploatacja może przekraczać nawet 1000 godzin w roku. Cena, roczne wykorzystanie i zakładany (w latach) okres użytkowania mają istotny (drugi po kosztach zużytego paliwa) wpływ na koszty pracy stosowanych maszyn. Ceny maszyn rolniczych są wysokie z uwagi na stawiane wymagania jakościowe związane z pracą zespołów roboczych w trudnych i specyficznych warunkach. Okres eksploatacji zależy od tzw. kultury technicznej użytkownika i procesu zużycia urządzenia pod względem technicznym i funkcjonalnym. Rolnicy, chcąc zwiększyć wykorzystanie maszyny, mogą oferować pracę poza własnym gospodarstwem. Producenci, aby wydłużyć roczne użytkowanie zapewniają uniwersalność urządzeń np. najnowsze kombajny zbierają nie tylko zboże, ale również kukurydzę, co pozwala na ponad pięćdziesięcioprocentowe zwiększenie czasu pracy. Inną propozycją jest wykorzystywanie tzw. bazy maszyny do przynajmniej dwóch urządzeń technicznych.
Jednym z najciekawszych rozwiązań oszczędnościowych jest przygotowany przez (popularną na polskim rynku maszyn rolniczych) firmę SIPMA - system nadwozi wymiennych. Bazę systemu stanowi podwozie, na którym wymiennie możemy montować: przyczepę skrzyniową, rozrzutnik obornika, przyczepę objętościową i platformę do transportu balotów.
Podwozie sytemu PW 2420 KOMBO osadzone jest na dwóch osiach składowych typu tandem z zawieszeniem sprężynowo- hydraulicznym. Hydraulicznie skrętna oś pozwala na sprawną wymianę nadwozi oraz łatwe manewrowanie w czasie pracy. Z ciągnikiem podwozie łączone jest na dolnym zaczepie transportowym za pomocą dyszla regulowanego i resorowanego hydraulicznie, umożliwiającego łatwe dostosowanie do zmiennych warunków pracy zawiązanych ze zmianą nadwozia. Wyposażone jest w system hydrauliki siłowej, w pneumatyczną instalację hamulcową, instalację oświetleniową i posiada homologację do poruszania się po drogach publicznych z prędkością do 40 km/h. Solidna, zwarta konstrukcja pozwala na transport 20-tonowego ładunku i wymaga zastosowania ciągnika klasy 20 kN tj. o mocy silnika 120 KM.
Powyżej opisane walory pozwalają operatorowi na sprawną wymianę nadwozia, które przechowywane jest na specjalnych stojakach.
Operator podjeżdża podwoziem pod nadwozie, podnosi je nieznacznie w kierunku górnym za pomocą hydrauliki siłowej i zluzowuje nacisk na podpory. Następnie ręcznie wymontowuje stojaki i opuszcza skrzynię na ramę podwozia, którą osadza się na specjalnych zaczepach mocujących. Demontaż przebiega w kolejności odwrotnej: operator zluzowuje zaczepy mocujące poprzez nieznaczne podniesienie podwozia do góry, montuje ręcznie podpory, opuszcza skrzynię, osadzając ją na stojakach i wyjeżdża z podwoziem.
Ideą tego systemu (jak podaje producent) jest minimalizacja kosztów użytkowania wielu maszyn na jednym uniwersalnym podwoziu. Użytkownik, kupując podwozie, może w dowolnym okresie dokupić kolejne wymienne nadwozie.
SIPMA oferuje dwa typy przyczepy skrzyniowej NS 1600 KOMBO o ładowności 16 ton i 20-tonowe NS 2000 KOMBO.
Po połączeniu otrzymujemy jednoosiową przyczepę skrzyniową wywrotkę z trzystronnym wywrotem - tylnym i dwoma bocznymi. W skrzyni ładunkowej zastosowano burty FUHRMANN, które cechuje stabilna i trwała konstrukcja z uchylnymi ścianami na boki i do dołu ułatwiającymi rozładunek, w zależności od transportowanego materiału.
Następna propozycja to 16 lub 20-tonowy rozrzutnik obornika NR 1600 KOMBO i NR 2000 KOMBO.
Skrzynia ładunkowa o pojemności 19 m3 lub 23 m3 wyposażona jest w trzyrzędowy przenośnik podłogowy i adapter roztrząsający. Przenośnik podłogowy napędzany jest od silnika hydraulicznego, co wpływa na płynną (bezstopniową) regulację dawki obornika. Dwubębnowy, pionowy, ślimakowy adapter z nożami tnącymi zapewnia dobre rozdrobnienie i równomierny rozrzut obornika na szerokość do 10 m. Za adapterem roztrząsającym zastosowano uchylną ścianę zamykającą skrzynię podczas transportu, co zapobiega wypadaniu obornika. Po wymontowaniu adapteru przyczepę można wykorzystać do transportu płodów rolnych i innych materiałów.
Kolejne rozwiązanie to przyczepa objętościowa NO 3500 KOMBO lub NO 4000 KOMBO.
Modele nadwozia objętościowego różnią się pojemnością skrzyni ładunkowej, która odpowiednio wynosi 35 m3 i 40 m3. Do rozładunku zastosowano przenośnik podłogowy z bezstopniową regulacją szybkości przesuwu. Hydraulicznie podnoszona ściana tylna znacząco usprawnia rozładunek, a uchylane hydraulicznie nadstawki ścian bocznych ułatwiają prawidłowy załadunek .
Ostatnia propozycja to platforma NP 1400 KOMBO przeznaczona do słomy i siana w postaci bel lub kostek prasowanych.
Stabilna konstrukcja platformy umożliwia załadunek i transport bel w dwóch warstwach. W ten sposób można maksymalnie załadować 30 bel o średnicy 1,2 m. Ściany przednie i tylne połączone są przegubowo z ramą platformy, a tylna dodatkowo rozsuwana hydraulicznie pozwala idealnie dostosować się do długości załadowanego materiału.
Na podobnych zasadach firma POMOT opracowała system nadwozi wymiennych UNIWERSAL. Główna różnica dotyczy maksymalnej ładowności, która dla tego sytemu wynosi 10 ton i zapotrzebowaniu na ciągnik klasy 14 kN tj. mocy silnika 75 KM. W skład pełnego zestawu „Uniwersal” wchodzą uniwersalne podwozie ramowe i nadwozia: przyczepa skrzyniowa wywrotka, zbiornik asenizacyjny, skrzynia ładunkowa typu mulda, rozrzutnik obornika, rozsiewacz do nawozu i piasku, przyczepa do sprasowanej słomy i siana.
Za promocją idei systemu wymiennych nadwozi przemawia szereg argumentów. Udział kosztu produkcji podwozia w koszcie wyprodukowania całej przyczepy lub maszyny wynosi od 50 do 70% i daje poważne oszczędności już podczas zakupu sprzętu. Zmniejszone są koszty obsługi jednego podwozia w stosunku do kilku stosowanych w każdej maszynie. Nieznacznie zmniejsza się zapotrzebowanie na powierzchnię magazynową podczas przechowywania urządzeń. Ostatecznie uzyskujemy zmniejszenie kosztów użytkowania maszyn, a w efekcie końcowym - produkcji płodów rolnych.
