Jaki ciągnik na 20 hektarów?
Bez wątpienia jest to najliczniejsza grupa gospodarstw, którą dodatkowo zawyżają „jednohektarowi’’ rolnicy.
Niskotowarowa i różnorodna produkcja roślinna oraz zwierzęca obciąża te gospodarstwa dużym zróżnicowaniem wykonywanych prac oraz potrzebą posiadania bogatego parku maszynowego.
Podstawą takich gospodarstw jest jeden ciągnik ogólnoużytkowy. Jego całoroczne wykorzystanie we wszystkich pracach polowych, a także przy obsłudze zwierząt sprawiają, że musi być bardzo uniwersalny. Amortyzacje sprzętu w najmniejszych gospodarstwach szacuje się na ok. 20-25 lat (w gospodarstwach powyżej 200 ha, czas amortyzacji określa się na 12-15 lat!). Z uwagi na ten fakt maszyna powinna być przede wszystkim prosta w obsłudze i konserwacji oraz stosunkowo niedroga w ewentualnej naprawie czy wymianie części eksploatacyjnych.
Odpowiedni dobór ciągnika jest bardzo trudny ze względu na indywidualne cechy każdego gospodarstwa. Są to m.in.: specjalizacja produkcji, w tym rodzaj uprawianych roślin, właściwości gleby, struktura agrarna, odległość działek od siedliska czy choćby możliwości finansowe rolnika.
Tabela 1. przedstawia orientacyjne wielkości mocy ciągnika do powierzchni gospodarstwa
|
Wielkość gospodarstwa wg ha UR |
|
|
|
5 |
38,8 |
|
|
10 |
59,5 |
|
|
15 |
61 |
|
|
20 |
63 |
Dane: Instytut Technologiczno-Przyrodniczy oddział w Warszawie
Warto podkreślić, że są to tylko orientacyjne wskaźniki, są one jednak wykorzystywane przez ARiMR przy dofinansowywaniu zakupu ciągnika rolniczego. Wartości te mogą ulec w niektórych gospodarstwach zwiększeniu, gdyż oprócz tego podstawowego kryterium w do borze maszyny bierze się również pod uwagę trzy czynniki mające wpływ na zwiększenie mocy:
a) tolerancja standardowa - obejmuje one przede wszystkich zróżnicowanie terenu, rzeźby czy rodzaj gleby; dla gospodarstw do 30 ha UR zapotrzebowanie na moc może być większe o maksymalnie 20% przy najcięższych warunkach pracy.
b) tolerancja dodatkowa uwzględnia średnią odległość działek rolnych od siedliska; wynosi maksymalnie 10% przy 10 km średniej odległości od gospodarstwa i maleje z każdym kilometrem o 1%.
c) tolerancja zwierzęca - bierze pod uwagę prace dodatkowe wykonywane podczas chowu zwierząt gospodarskich liczonych w sztukach dużych (SD). Ten czynnik może mieć zastosowanie wtedy, gdy gospodarstwo nie posiada ładowarki samobieżnej.
Tabela 2. Procentowy wskaźnik tolerancji za obsadę zwierząt
|
Obsada zwierząt w SD |
Tolerancja (%) |
|
<10 |
0 |
|
10-15 |
2 |
|
15-20 |
3 |
|
20-25 |
4 |
|
25-30 |
5 |
|
30-35 |
6 |
|
35-40 |
7 |
|
40-45 |
8 |
|
45-50 |
9 |
|
>50 |
10 |
Podczas doboru ciągnika, sugerując się wyżej przedstawionymi wskaźnikami, jego moc może wzrosnąć nawet o 40% - przy uwzględnieniu wszystkich zwyżek. Oznacza to, że takie gospodarstwo mogłoby użytkować ciągnik o mocy przekraczającej 100 KM. Jednak podczas zakupu maszyny trzeba zawsze wziąć pod uwagę rzeczywiste wykorzystanie tego sprzętu.
Landini z nową serią
Nowa seria ciągników Landini zasilana jest czterocylindrowym silnikiem Deutz C4DT z turbiną, intercoolerem i elektronicznym układem Common Rail. Zakres mocy, jakim dysponuje seria, mieści się od 64 do 107 KM, którą tworzy siedem modeli. Pojemność silnika wynosi 2,9 l w mniejszych i 3,6 l w większych ciągnikach. Dostępne dwa typy przekładni można dopasować do wymagań użytkownika. Mechaniczna 12x12 lub elektrohydrauliczna (HI-LO POWERSHIWT) 24x24 pozwoli osiągnąć prędkość do 40 km/h. Ponadto jest możliwość skonfigurowania skrzyni do indywidualnych potrzeb, np. w biegi pełzające, które pozwolą na jazdę z minimalną prędkością 300 m/h.
Dodatkowe podbiegi lub nadbiegi (40eco) przełączane pod obciążeniem pozwolą uzyskać wyższy, o 20%, moment obrotowy przy redukcji prędkości pracy. Uzyskamy w ten sposób nie 24, lecz 32 biegi w obu kierunkach. Hydraulikę ciągnika stanowią dwie pompy o łącznym wydatku 76 l/min. Jednak producent daje możliwość zwiększenia tej wartości do 89 l/ min przy jednoczesnym zwiększeniu rozdzielacza z czterech do sześciu gniazd.
Standardowy udźwig tylnego podnośnika, wynoszący 2.700 kg, może być wspomożony dodatkowymi siłownikami, zwiększając siłę udźwigu do 3.400 kg. Przy czym całkowita masa samego ciągnika (bez obciążników) wynosi 3.000 kg - dla mniejszych modeli i 3.500 kg - dla większych. W celu poprawy komfortu pracy układ hydrauliczny może być sterowany elektronicznie. Przednia oś załączana jest w sposób elektrohydrauliczny z możliwością wyposażenia jej w hydrauliczny układ hamujący.
Na zwiększony komfort pracy znaczący wpływ ma czterosłupkowa, przestronna kabina. Szerokie pole widzenia oraz okno dachowe sprzyjają pracy z ładowaczem czołowym. Ergonomiczne ustawienie dźwigni ułatwia obsługę maszyn i ich sterowanie. Filtr klimatyzacji umieszczony jest w tylnym słupku kabiny, w łatwo dostępnym miejscu. Wszystkie wartości dotyczące aktualnej pracy, zużycia paliwa czy powierzchni roboczej odczytamy na wyświetlaczu, który jest częścią teleskopowej kierownicy.
Chiński ZOOMLION w Polsce
Z roku na rok oferta ciągników rolniczych w Polsce jest coraz to większa. Niedawno poszerzył ją chiński producent ciągników marki Zoomlion. Obecnie dostępne są trzy modele o mocy 25, 50 i 75 KM. Największy z wymienionej trójki, o symbolu RK 754 e-mark, wyposażony jest w silnik Kohler, który spełnia europejskie standardy dotyczące emisji spalin Stage III B. Czterosuwowy, wysokoprężny motor z turbodoładowaniem, o pojemności skokowej 2,4 l, chłodzony jest cieczą. Do osiągnięcia maksymalnej mocy - 75KM- potrzeba, stosunkowo dużo jak na europejskie standardy, 2.800 obr./min.
Za pomocą prostej, mechanicznej przekładni skrzyni z dwunastostopniowym zakresem biegów w przód i tył możemy poruszać się maksymalnie z prędkością 40 km/h. Układ napędu przedniej osi załączany jest mechanicznie, dodatkowo jest możliwość blokady mechanizmu różnicowego tylnej osi sterowanej również mechaniczne. Wałek odbioru mocy o średnicy 35 mm może pracować w dwóch zakresach prędkości 540 i 1.000 obr./min, w sposób niezależny od prędkości silnika. Układ hydrauliki zasilany jest pompą o wydatku 51 l/min. Na dwusekcyjnym rozdzielaczu zamontowane są cztery szybkozłącza. Maksymalny udźwig tylnego podnośnika to 2,3 t, przy czym masa całkowita ciągnika to 3,4 t. Komfort pracy poprawi klimatyzowana kabina.
Kubota M6060
Czterocylindrowy silnik z szesnastoma zaworami o pojemności skokowej 3,3 l generuje moc na poziomie 66 KM. Zamontowane dwa wałki wyrównoważające zapewniają nieskazitelną pracę motoru, a pokryte dwusiarczkiem molibdenu powierzchnie tłoków gwarantują większą żywotność elementów. Na w pełni zsynchronizowaną skrzynię biegów składa się 18 przełożeń do przodu i tyle samo do tyłu.
Trzy podstawowe zakresy (pełzające, polowe i szosowe) można konfigurować z sześcioma głównymi biegami uzyskując maksymalną prędkość 40 km/h przy niższych o 20% obrotach silnika, które wynoszą wówczas 2.080 obr./min. Ponadto ciągnik posiada system zarządzania mocą silnika WORK CRUISE. Po ustawieniu odpowiedniej prędkości jazdy i aktywowaniu tej opcji, liczba obrotów silnika nam nie spadnie, niezależnie od zmieniającego się obciążenia.
Hydrauliczny rewers usprawnia jazdę ciągnikiem, zwłaszcza podczas pracy z ładowaczem czołowym, gdyż eliminuje się czas potrzebny na obsługę sprzę- gła przy zmianie kierunku jazdy przód - tył. Za przeniesienie napędu na przednią oś odpowiada przekładnia stożkowa zanurzona w kąpieli olejowej i zamknięta w hermetycznej obudowie. Pozytywnie wpływa to na maksymalne przekazanie mocy przy maksymalnym skręcie przednich kół ciągnika przy jego pełnym obciążeniu oraz pozwala zapewnić odpowiednią czystość całego układu. Sam promień skrętu wynosi zaledwie 3,4 m.
Przedni napęd załączany jest w sposób elektrohydrauliczny, a jego uruchomienie może odbywać się podczas samej jazdy. Dodatkowo, zamontowany mechanizm różnicowy o ograniczonym po- ślizgu (LSD) ciągle dba o zachowanie odpowiedniej trakcji kół. Podczas zmniejszenia przyczepności jednego z nich w sposób automatyczny przekazuje napęd na drugie koło.
Na wzrost ekonomiki pracy silnika wpływają również dwa zakresy pracy wał- ka odbioru mocy - standardowa 540 i 540 eco. Druga opcja obniża obroty silnika zmniejszając spalanie przy jednoczesnym zachowaniu obrotów na WOM. Za odpowiednią pracę hydrauliki w modelu M6060 odpowiada pompa o wydatku oleju w ilości 86 l/min. Trzypunktowy układ zawieszenia sterowany jest mechanicznie i jest w stanie podnieść 2,3 t. Masa samego ciągnika wynosi ok. 3 t. Przestronna kabina z ergonomicznym ustawieniem dźwigni i przełączników poprawia komfort pracy.
Nowy Ursus C-360
Tej marki nie trzeba nikomu przedstawiać... Polski Ursus w nowej odsłonie. Wyposażony w trzycylindrowy silnik Perkins z turbodoładowaniem o pojemności skokowej 2.893 cm3 . Jego maksymalną moc 58 KM uzyskamy przy 2.100 obr./min.
Nowa sześćdziesiątka posiada czujnik zanieczyszczenia filtra powietrza oraz pojemniejszy bak paliwa - 120 l. Układ przeniesienia napę- du pochodzi od włoskiego producenta Carraro. Mechaniczna skrzynia z rewersem dysponuje zakresem biegów 12/12. Pozwala to na rozwinięcie maksymalnej prędkości 30 km/h. W nowym Ursusie nie mogło zabraknąć oryginalnego, przedniego mostu napędowego, którego mechanizm tworzą zwolnice planetarne.
W tylnym moście znajdziemy znaną już blokadę mechaniczną. Niezależny wał odbioru mocy wyposażony jest w ręczne sterowanie swojego sprzęgła. Do dyspozycji mamy dwa zakresy prędkości pracy - 540 i 1.000 obr./min. Pompa hydrauliczna pomimo niewielkiej wydajności - 35 l/min - pozwoli nam podnieść na tylnym TUZ 2.650 kg. Z nowości Ursus C-360 może pochwalić się czterosłupkową kabiną, przednim TUZ czy klimatyzacją.
