Szkodniki w magazynach - omacnica spichrzanka i psotniki
Uważaj na omacnicę spichrzankę i psotniki (gryzki). Czynią one bowiem szkody w magazynach i nie tylko. Jak zapobiegać ich występowaniu?
Gryzki, zwane też psotnikami, to niewielkie owady (0,7-6 mm). Żyją one we wszystkich środowiskach lądowych. Bytują zwłaszcza na drzewach i krzewach w dość dużych grupach na spodniej stronie liści bądź w korze. Grzyby, glony i różne resztki organiczne stanowią dla nich pożywienie. Część tych szkodników przystosowała się także do życia w magazynach środków spożywczych, czyniąc tam szkody. Podobnie rzecz ma się z omacnicą spichrzanką (potocznie zwaną molem spożywczym) - motylem o wydłużonym ciele i skrzydłach w kształcie trójkąta. - Posiada on ssący aparat gębowy z charakterystyczną, długą rurkowatą ssawką, która służy do pobierania pokarmu płynnego. W magazynach dorosłe osobniki nie pobierają pokarmu i są aktywne tylko w nocy. W ciągu dnia przesiadują bez ruchu na ścianach i opakowaniach - tłumaczy Wojciech Sędzielowski z firmy PROF-PEST DDD.
Występowanie gryzków świadczy o złym stanie sanitarnym pomieszczeń - zagrzybionych i nieogrzewanych. Owady te pojawią się również w wilgotnych, starych księgozbiorach bibliotecznych. - Stąd też ich anglojęzyczna nazwa book louse - wesz książkowa. Środowisko wilgotnych i zimnych pomieszczeń, gdzie najczęściej bytują, idealnie sprzyja im do znajdowania pożywienia, gdyż za pokarm służą im grzyby pleśniowe - wyjaśnia specjalista.
Samice omacnicy z kolei składają jaja pojedynczo lub w niewielkich złożach. Jest to zauważalne bezpośrednio na produktach lub opakowaniach. O tym, że w danym pomieszczeniu obecne są te szkodniki, świadczy także zanieczyszczenie odchodami, przędzą i martwymi owadami. Podobnie jak u psotnika, występowaniu omacnicy sprzyja wilgotność pomieszczeń i panująca temperatura.
Gryzki licznie występują w: zbożach, kaszach, nasionach rzepaku oraz sorgo. Są też obecne w mące, ryżu i innych tego typu produktach. - Rozwijają się w: uszkodzonych ziarnach pszenicy, kaszach, nasionach chwastów i w pyle. Dodatkowo pożywieniem psotnika mogą być: jaja omacnicy spichrzanki i niektórych chrząszczy z rodziny kołatkowatych - opowiada ekspert. Wspomina przy tym o omacnicy. - Szkodliwym jej stadium są gąsienice. Żerują one podobnie do gryzków - w rozdrobnionych produktach pochodzenia zbożowego: mące, kaszach, paszach, a także w: orzechach, grzybach, kakao, batonikach, itp. Szkody przez nie poczynione są bardzo dotkliwe. Ziarna zbóż i innych roślin, w których żerowały gąsienice omacnic, nie nadają się bowiem do wysiewu - mówi Wojciech Sędzielowski. Na tym nie kończy. - Z kolei produkty spożywcze zanieczyszczone odchodami i przędzą omacnic mają zmieniony smak i zapach. Nie nadają się do spożycia. Poza tym lepka nić, jaką przez cały czas wytwarzają gąsienice, skleja ziarno lub cząstki pokarmu - tłumaczy specjalista. Omacnice stwarzają również inny problem. - Duże ilości ich oprzędów mogą prowadzić do zatkania rur spadowych w młynach czy wytwórniach pasz. Uszkadzane się także opakowania - twierdzi ekspert.
Co robić, by owady nie miały pola do popisu?
- Przy 60-procentowej lub wyższej wilgotności psotnik absorbuje wodę z powietrza, co umożliwia mu przetrwanie bez pokarmu dłuższy czas. Z tego też względu najprostszym sposobem zwalczania gryzków jest przesuszenie opanowanego produktu lub pomieszczenia i zlikwidowanie pleśni, którą się odżywia - radzi Wojciech Sędzielowski. Żeby zapobiec infestacji obiektu przez te szkodniki, należy zatem zadbać o czystość pomieszczeń i nie dopuścić do ich zawilgocenia. - Podobnie jest w przypadku omacnicy spichrzanki, która - niestety - coraz liczniej występuje w Polsce i bardzo szybko rozprzestrzenia się na produktach spożywczych - twierdzi specjalista. W związku z tym powinno się przestrzegać wysokich standardów higieny (zgodnie z systemem HACCP) na każdym etapie produkcji żywności. Umożliwia to maksymalne ograniczenie zagrożenia - przedostawania się szkodników do artykułów spożywczych. Wojciech Sędzielowski radzi zatem, by przestrzegać wszelkich zasad związanych z przechowywaniem żywności. - Uszkodzone ziarna roślin i zanieczyszczone produkty spożywcze przez owady powodują bowiem bardzo duże straty dla rolników i wytwórców. Poza tym spożywanie żywności zanieczyszczonej przez te szkodniki może być przyczyną wielu problemów zdrowotnych. Owady te - między innymi - tworzą silne alergeny, które mają negatywny wpływ na osoby wrażliwe. Ponadto fragmenty ich ciał, wydzielin i wydalin mogą przyczyniać się do astmy oskrzelowej - wylicza specjalista.
Gdy dojdzie jednak do rozprzestrzenienia się szkodników magazynowych, można skorzystać z usług profesjonalnych ekip ddd lub samemu wykonać zabieg oprysku pomieszczeń. Trzeba jednak wiedzieć o tym, że walka z tego typu owadami nie należy do łatwych.
Na polskim rynku jest dostępna szeroka gama produktów zwalczających m.in. szkodniki magazynowe. - Przykładem może być produkt Permas 250Combi EC na bazie permetryny lub preparat Ethos mający w składzie etofenproks. Oba produkty (koncentraty - przyp.red.) służą do oprysku zainfekowanych pomieszczeń i skutecznie rozprawiają się ze szkodnikami. Bardzo skutecznym, działającym kontaktowo preparatem, jest nowość na rynku polskim - Zerox One Shot - na bazie złocienia, naturalnego środka owadobójczego hodowanego w Kenii. Produkt jest bardzo wygodny w zastosowaniu, gotowy do użycia w samoopróżnialnym opakowaniu - informuje Wojciech Sędzielowski.
