Stanisław Zymon - posiada największą kolekcję magnolii w Europie
„Ogród to radość przez całe życie” - parafraza tego chińskiego powiedzenia, stała się dewizą życiową Stanisława Zymona z Tłokinii Wielkiej (powiat kaliski), znanego i cenionego w Polsce i na świecie szkółkarza. Stanisław Zymon jest znawcą i miłośnikiem magnolii oraz azalii. W jego posiadaniu znajduje się ponad 240 odmian i jest to jedna z największych kolekcji magnolii w Europie. Ogromne zauroczenie tymi roślinami zrodziło się jeszcze na studiach podczas wizyty w Kórniku, kiedy oglądał i podziwiał te piękne rośliny.
- Swoją przygodę z magnoliami rozpocząłem po studiach. Wtedy ten artykuł był niedostępny w Polsce i pomyślałem sobie, że może warto zająć się produkcją tych roślin. Z konferencji, rozmów i z literatury wynikało, że rozmnażanie magnolii jest tematem trudnym. A mnie zawsze fascynowały tematy trudne - bo łatwe może zrobi efekty już w pierwszym roku były pozytywne i rokujące nadzieję na przyszłość, postanowiłem zająć się tym profesjonalnie - opowiada pan Stanisław.
Historię założenia szkółki krzewów ozdobnych, która w dużym stopniu skupiła się na popularyzacji magnolii w Polsce, datuje się od 1977 roku. W gospodarstwie testuje się różne gatunki i odmiany. Sprowadzam magnolie z całego świata – z Nowej Zelandii, Japonii, Chin, Stanów Zjednoczonych i Europy Zachodniej. Przed wprowadzeniem do sprzedaży musimy sprawdzić, jak rośliny zachowują się w naszych warunkach. Czy są wrażliwe na choroby, na mróz. Po 2-3 latach testowania możemy już coś powiedzieć. Wśród wielu odmian magnolii są i takie, które nie przeżywają zim naszej strefy klimatycznej i te należy wykluczyć z produkcji - informuje producent. Pan Stanisław Zymon podkreśla, że rozmnażał tylko te odmiany, które jemu samemu podobały się.
Magnolie nie są odporne na mróz
Utarło się stwierdzenie, że magnolie są wrażliwe na mróz. Czy to prawda? Otóż okazuje się, że nie! Magnolie nie są specjalnie wrażliwe na mróz, jeśli są odpowiednio pielęgnowane. Zdaniem Stanisława Zymona brak okrycia zimą jest jednym z podstawowych błędów uprawowych, który powoduje przemarznięcie młodego systemu korzeniowego. Pamiętajmy więc, aby okryć go 20-30 cm warstwą trocin lub kory. Taka okrywa powoduje, że system korzeniowy jest chroniony. Jeśli zadbamy o przykrycie systemu korzeniowego na zimę, to roślina poradzi sobie nawet z dużym mrozem, ale…..jeżeli wiosenne przymrozki wystąpią w momencie, gdy magnolia rozpoczyna wegetację, to szkody mrozowe mogą być duże - twierdzi.
Co trzeba wiedzieć przed posadzeniem magnolii?
Drzewa starsze nie mają z tym problemu. Najgorzej jest z młodymi roślinami, które poleca się okryć np. włókniną. Zanim podejmiemy decyzję o posadzeniu magnolii, poznajmy kilka informacji na jej temat. Magnolia najlepiej wygląda posadzona w słonecznym miejscu na trawniku lub przy domu od strony południowej. Lubi zaciszne ciepłe miejsce. Wymaga ziemi żyznej, przepuszczalnej, dostatecznie wilgotnej. Nie za ciężkiej, ale zasobnej w próchnicę. Jakie są najczęstsze przyczyny niepowodzeń w uprawie magnolii? Warto pomyśleć o prawidłowym podłożu, które nie zawiera zbyt dużej ilości wapnia, bowiem przy podwyższonej zawartości tego składnika korzenie nie rozwijają się prawidłowo. Wskazane byłoby uzupełnienie podłoża kompostem.
Warto zwrócić również uwagę na nawożenie roślin. Przenawożenie magnolii azotem wpływa co prawda na bujniejszy wzrost, ale powoduje większą podatność na przemarzanie. Po 15 lipca nie stosujemy nawozów azotowych. Duże szkody może wyrządzić przesuszenie magnolii wiosną i latem w czasie upalnej pogody. Uważa się, że raz przesuszona młoda roślina jest już praktycznie stracona. Wiele szkód w czasie suchej i upalnej pogody może wyrządzić szkodnik o nazwie przędziorek, który wysysa soki z rośliny. Silnie zaatakowane magnolie zaczynają gubić liście już w lipcu czy w sierpniu. Zaobserwować można również objawy chorób – plamistości bakteryjnej lub mączniaka prawdziwego. Błędna jest opinia o delikatności i wrażliwości magnolii. Odrobina wiedzy w zakresie wymagań magnolii zmieni panujący stereotyp. Zawsze należy się zastanowić, jaką wielkość ma mieć nasz krzew czy drzewo? Te najniższe odmiany posadźmy w małych ogródkach i na działkach, a wysokie rośliny w dużych ogrodach i parkach. - Magnolia jest trudna w rozmnażaniu ale łatwa w uprawie - twierdzi mój rozmówca.
Jakie są najlepsze odmiany mangolii?
Utarło się przekonanie, że magnolie kwitną bardzo krótko. Po rozmowie ze znawcą magnolii stwierdzam, że to błędne rozumowanie.
- Dobierając kilka odmian możemy spowodować, że jedna przekwita, a druga rozpoczyna kwitnienie. Są takie, które kwitną w marcu a jest taka magnolia o nazwie Susan, która kwitnie regularnie przez całe lato. Są odmiany, które kwitną po raz drugi w sierpniu – do tego obficie i długo, bo prawie półtora miesiąca - opowiada.
Czy Stanisław Zymon ma swoją ulubioną odmianę? Jest bardzo dużo odmian, które lubię. Laura ma bardzo piękne, duże 30 cm kwiaty. Ale jest też szereg innych np. Winelight, która kwitnie bardzo długo, ponad miesiąc i ma również piękne kwiaty – mówi. Jedną z najpopularniejszych odmian karłowych magnolii jest odmiana Susan, która kwitnie bardzo długo i obficie. Kwiaty duże, o grubych mięsistych płatkach ma odmiana Lennei, która zakwita późno. Ciekawie prezentuje się odmiana Old Port, mająca przyjemnie pachnące, duże kwiaty w kształcie kielicha, purpurowe na zewnątrz, a białe wewnątrz. Magnolia ta kwitnie obficie w końcu kwietnia i maju. Cechuje ją duża mrozoodporność do -26 0 C. Od kilku lat dużym zainteresowaniem cieszą się odmiany o żółtych kwiatach. Jedną z najładniejszych odmian jest Yellow Lantern. Kwiaty magnolii Butterfiles ułożone pionowo sprawiają wrażenie żółtych motyli, które osiadły na gałęziach a odmiana Yellow River czasami powtarza kwitnienie pod koniec lata. Będąc w Brooklyn Botanic Garden w Nowym Yorku śledziłem zapoczątkowany tam program hodowlany, który dotyczył hodowli żółtych magnolii. Pierwsze egzemplarze to już kilkunastometrowe drzewa - opowiada.
Przez lata powierzchnia szkółki Stanisława Zymona zwiększała się i obecnie zajmuje areał 20 ha, w tym 10 ha szkółki kontenerowej i 2 ha pod osłonami. Pod koniec lat 80-tych asortyment roślin poszerzono o rośliny iglaste. W tej chwili rozszerzyliśmy nasz asortyment o byliny, które produkujemy w dużych pojemnikach, bowiem po posadzeniu wyglądają bardziej efektownie niż te maleńkie - mówi.
Stanisław Zymon pracuje nad badaniami i promocją magnolii
Drugą wielką pasją pana Stanisława są podróże, które łączy z pracą zawodową. - Należę do Magnolia Society International. To organizacja non-profit zajmująca się badaniem i promocją magnolii. Towarzystwo organizuje spotkania w różnych częściach świata. Dzięki temu zwiedziłem już wiele krajów. Byłem w Japonii, Włoszech, Stanach Zjednoczonych I Kanadzie. W przyszłym roku wybieram się do Szwecji, a w następnym spotykamy się ponownie w Kanadzie – informuje.
Należy także do Związku Szkółkarzy Polskich oraz grupy Polskie Azalie, której członkowie opracowali katalog odmian azalii polecanych do uprawy w warunkach Polski. Od wielu lat spotykam go na targach Gardenia w Poznaniu, gdzie jego stoisko przykuwa uwagę zwiedzających. Każdego roku stara się czymś zaskoczyć i zaciekawić. W ubiegłym roku elementem przyciągającym uwagę, oprócz ciekawych roślin, były różowe wiatraczki a w tym roku zwiedzający mieli okazję oglądać ciemierniki w kartonach, żeby zaznaczyć, że rozpoczęto sprzedaż wysyłkową.
Szkółka krzewów ozdobnych "ZYMON"
Pan Stanisław jest zdobywcą wielu prestiżowych nagród, wyróżnień, statuetek i dyplomów. Pozwolę sobie wymienić tylko kilka – Certyfikat Wielkopolska Jakość, Kryształowy Hit, Rubinowy Hit, Wielkopolski Rolnik Roku, Wzorowy Agroprzedsiębiorca RP i wiele, wiele innych. W szkółce krzewów ozdobnych „ZYMON” praktyki odbywają uczniowie, studenci z różnych szkół i uczelni o profilu ogrodniczym, szkółkarskim i z zakresu projektowania zieleni. Bardzo lubię pracować z młodzieżą. Jest to taka tabula rasa – nie zapisana karta. Są to chłonne, bardzo ciekawe i żądne wiedzy umysły, które szybko uczą się - twierdzi mój rozmówca. Gospodarstwo znajduje się również w sieci Gospodarstw Demonstracyjnych Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Poznaniu i reprezentuje bardzo wysoki poziom produkcji.
Można być dumnym, że na terenie powiatu kaliskiego znajduje się gospodarstwo szkółkarskie, którym kieruje tak wyjątkowy człowiek. Swoją ogromną wiedzą, niezwykłą skromnością i miłością do roślin potwierdza hipotezę, że człowiek jest szczęśliwy kiedy czuje się spełniony. Stanisław Zymon kocha swoją pracę i uznawany jest za najsłynniejszego szkółkarza i popularyzatora magnolii w Polsce. - Magnolia jest moją pasją. Ja tym żyję i cieszę się, że mogę połączyć pracę z przyjemnością - podsumowuje nasze spotkanie Stanisław Zymon z Tłokini Wielkiej
