Młodzi rolnicy wiedzą o tym, jak dbać o środowisko [VIDEO]
Leszek Stajkowski ma 28 lat. Mimo tak młodego wieku, zarządza wspólnie z ojcem 120-hektarowym gospodarstwem i na swoim koncie ma wynalazek, za który na studiach dostał stypendium. Młody rolnik zdaje sobie doskonale sprawę, że zmieniający się klimat niesamowicie wpływa na rolnictwo. Dlatego w jego gospodarstwie stosowane są praktyki, które niwelują negatywne skutki m.in. suszy.
Przyszłość polskiego rolnictwa leży w rękach młodych rolników. Ale potencjalni następcy muszą wiedzieć, że przejęcie gospodarstwa będzie dla nich opłacalne. Zachętą ma być wsparcie unijne w ramach Krajowego Planu Strategicznego. Z jakich programów, także tych skierowanych na działania wpływające pozytywnie na środowisko, mogą korzystać młodzi rolnicy?
Aby dowiedzieć się więcej na ten temat, w ostatnim czasie spotkaliśmy się z rolnikami z wielkopolskiej Michalczy: Leszkiem i Zbigniewem Stajkowskim oraz Edytą Lebiedzińską, ekspertką z ARiMR.
Pan Leszek jest jednym z tych, którzy postanowili związać swoją przyszłość z rolnictwem. Dlatego ukończył studia na kierunku: inżynieria rolnicza oraz agronomia, a wcześniej technikum mechanizacji rolnictwa. Młody rolnik dodaje, że większość jego znajomych jest związanych z tą branżą. I jego koledzy z reguły decydują się na przejęcie pałeczki po swoich rodzicach.
- Jeśli ktoś nie chciał pozostać w rolnictwie, to najczęściej miał problemy z komunikacją ze starszym pokoleniem i to często zaważyło na jego ostatecznej decyzji. Po prostu nie mogli się dogadać i młodzi wtedy szli w swoim kierunku - skomentował Leszek Stajkowski.
Gospodarstwo Stajkowskich ma bogatą historię. Powstało w 1921 roku. A praca na roli kontynuowana jest już przez 4 pokolenie. Specjalizacją tej rodziny jest produkcja roślinna. Na 16 hektarach wysiewany jest ogórek.
- Do tego uprawiamy buraka ćwikłowego, kukurydzę na ziarno, pszenicę i od zeszłego roku także soję - powiedział Leszek Stajkowski.
Rolnicy uczestniczyli w programach unijnych. Jeden z nich dotyczy premii dla młodego rolnika. W jego ramach panu Leszkowi przyznano kwotę w wysokości 150 tys. zł. Za tę sumę młody gospodarz z Michalczy zakupi około 2 hektary gruntów rolnych.
- Gospodarstwo zacząłem przejmować w maju 2022 r. Procedura zaczęła się od złożenia wniosku o premię dla młodego rolnika, a teraz jestem na etapie czekania na wpłatę pierwszej raty. Kwota premii to 150 tys. zł. Na pierwszą ratę jest to bodajże 120 tysięcy złotych - wyjaśnił pan Leszek.
W ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich Stajkowscy sięgnęli także o środki na nawadnianie. Poza tym, przy wsparciu środków unijnych, wykopali studnię głębinową i wyposażyli gospodarstwo w deszczownię.
- Mamy taki klimat, że nawadnianie zawsze się zwróci. Susza się pogłębia, suma opadów roczna ciągle maleje. Musimy jakoś funkcjonować tutaj – powiedział 28-letni rolnik.
Pan Zbigniew dodał, że w gospodarstwie funkcjonują dwa systemy nawadniające.
- Pierwszy to nawadnianie z urządzenia szpulowego, czyli z góry przez armatkę. Drugi to nawadnianie przez taśmy kroplujące, a więc system kropelkowy. Do tego jeszcze jest prowadzone mulczowanie pola, czyli przykryte pole jest czarną folią. Dzięki temu nie ma strat przy odparowywaniu. Poza tym wykorzystujemy ferdygację, czyli odżywianie roślin. Takie metody są stosowane w szklarniach. My, tutaj w polu, mamy troszeczkę prostsze te systemy, ale tak samo już zbilansowane, gdzie jest: odżywianie plus woda, podawane przez te węże kroplujące. Chodzi zwłaszcza o ogórek gruntowy, który w 90 procentach składa się z wody. Tylko dzięki temu można osiągnąć wysoki plon - zaznaczył Zbigniew Stajkowski.
Dodatkowo Stajkowscy korzystają z tzw. zielonej energii. W gospodarstwie zamontowane są panele fotowoltaiczne.
- Podlewanie warzyw w sezonie letnim jest bardzo energochłonne, dlatego postawiliśmy za energię z odnawialnych źródeł – wyjaśnił pan Zbigniew.
W Planie Strategicznym sporo środków na OZE
Obecna perspektywa unijna obfituje w działania promujące praktyki prośrodowiskowe i na rzecz klimatu. Jedna z interwencji, która znalazła się w II filarze, w całości poświęcona jest finansowaniu odnawialnych źródeł energii i gospodarowania zasobami.
- Interwencja ta dotyczy zmniejszenia presji wytwarzanych na środowisko poprzez rolnictwo, dzięki zastosowaniu odnawialnych źródeł produkcji energii, a także odpowiedniemu zagospodarowaniu odpadami wytwarzanymi w gospodarstwie - podała Edyta Lebiedzińska, naczelnik Wydziału ds. Działań Premiowych w Biurze Działań Społecznych i Środowiskowych oraz Płatności Bezpośrednich w Wielkopolskim Oddziale ARiMR w Poznaniu.
Interwencja - inwestycje na rzecz środowiska i klimatu
Warto także wspomnieć o interwencji, która nazywa się: „Inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu”. W jej ramach będzie można ubiegać się m.in. o wsparcie na przedsięwzięcia, dzięki którym ograniczymy zużycie środków ochrony roślin lub nawozów. Mowa tutaj o opryskiwaczach sensorowych czy recyrkulacyjnych, dzięki którym wysiew środków będzie bardziej precyzyjny. W przypadku nawozów chodzi oczywiście o niskoemisyjność, którą uzyskamy dzięki doglebowym aplikacjom, oraz aplikacjom nawozów z wykorzystaniem rozwiązań cyfrowych.
Z tej puli środków będziemy mogli sięgnąć także po środki na pielniki oraz urządzenia do mechanicznego niszczenia szkodników) oraz na przygotowanie miejsc do mycia opryskiwaczy lub utylizowania resztek cieczy użytkowej. Więcej na ten temat przeczytasz TUTAJ
Premia dla młodego rolnika
Co natomiast powinniśmy wiedzieć na temat wsparcia skierowanego typowo do młodych rolników? Jak wyjaśnia Edyta Lebiedzińska z ARiMR młodzi gospodarze mogą liczyć na środki unijne zarówno w ramach uzupełniającej płatności obszarowej, jak i premii. Obydwie formy będą kontynuowane z poprzedniego rozdania środków unijnych 2014 – 2020. Jednak trzeba liczyć się z pewnymi modyfikacjami.
- W ramach Planu Strategicznego na lata 2023 - 2027 planuje się pomoc dla młodych rolników w zakresie dwóch filarów. Pierwszy filar dotyczy uzupełniającego wsparcia dla młodych rolników. Tutaj płatności będą przyznawane do powierzchni, na której prowadzona jest działalność rolnicza. Płatność ta będzie dodatkowym wsparciem dochodu młodego rolnika. Środki mają być zachętą do rozpoczynania takiej działalności oraz jej utrzymania. Tutaj nie będzie limitu powierzchni, a płatność będzie przyznawana maksymalnie przez 5 lat. Dopłata będzie wynosiła 60 euro do hektara – wyjaśniła Edyta Lebiedzińska.
W przypadku 2 filaru, kontynuowane będzie wsparcie dla młodych rolników, czyli działanie premiowe.
- W tej perspektywie stawka dotacji wyniesie aż 200 tys. zł, czyli zostanie podniesiona w stosunku do poprzedniego naboru o 50 tys. zł. O taką pomoc może ubiegać się osoba fizyczna, która jest pełnoletnia w dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy, a także nie ukończyła 40 roku życia. Dodatkowo rozpoczęła prowadzenie działalności rolniczej nie wcześniej niż 24 miesiące przed dniem złożenia wniosku o przyznanie pomocy, bądź też jeszcze wcale jej nie rozpoczęła. Następnie posiada już wykształcenia rolnicze lub też odpowiednie umiejętności, a jeżeli takich nie posiada, zobowiązuje się do ich uzupełnienia - zaznaczyła ekspertka z ARiMR.
Co zmieniło się w kryteriach w porównaniu z poprzednią perspektywą unijną?
- W okresie wyjściowym gospodarstwo młodego rolnika ma mieć powierzchnię użytków rolnych na poziomie wielkości minimalnej bądź też wielkość ekonomiczna gospodarstwa musi wynosić minimum 15 tysięcy euro. Górna granica powierzchni gospodarstwa natomiast nie może być większa niż 300 hektarów, a wielkość ekonomiczna gospodarstwa nie może wynosić więcej niż 150 tysięcy euro - dodała Edyta Lebiedzińska, naczelnik Wydziału ds. Działań Premiowych w Biurze Działań Społecznych i Środowiskowych oraz Płatności Bezpośrednich w Wielkopolskim Oddziale ARiMR w Poznaniu.
O dziwo, młody rolnik ubiegając się o premię nie otrzyma w obecnej perspektywie unijnej dodatkowych punktów za działania służące ochronie środowiska i klimatu. Na dodatkowe bonusy za takie praktyki mógł liczyć w poprzednim PROW 2014 - 2020.
- Wsparcie w wysokości 200 tysięcy złotych można przeznaczyć na inwestycje budowlane, zakup nieruchomości rolnej, zakup zwierząt gospodarskich czy też zakup nowych maszyn, urządzeń lub zakup sprzętów służących produkcji rolnej - wymieniła Edyta Lebiedzińska.
Zgodnie z aktualnie obowiązującym harmonogramem, nabór wniosków na to działanie ma rozpocząć się 30 czerwca 2023 r. Więcej na ten temat TUTAJ
- System polega na tym, że kierowca może sterować ciągnikiem, a także hydrauliką ciągnika za pomocą pilota, który ma cały czas przy sobie. Samolot podczas zbioru się porusza z maksymalną prędkością 100 metrów na godzinę, więc kierowca może opuścić kabinę, przejść po polu, obejrzeć jak ludzie pracują, sprawdzić czy samolot funkcjonuje prawidłowo, czy nie ma jakiś uszkodzeń. Wiadomo jednak, że w tym czasie może wiatr zawiać i spowodować, że skrzydła zmienią tor jazdy tego ciągnika. Dlatego kierowca nie musi biegać do kabiny, żeby go z powrotem sprowadzić na proste tory, tylko może to zrobić z odległości nawet do 100 metrów w sposób zdalny – powiedział Leszek Stajkowski.
Czytaj także: Czytaj także: Ekoschematy - wyzwania dla rolników, którym można sprostać
- Tagi:
- środki unijne
- młody rolnik