Milionowe straty w uprawach przez żubry. Będą zmiany w szacowaniu szkód? [VIDEO]
W Polsce żyje obecnie ok. 2.820 żubrów - z czego 2.626 na wolności.
W Polsce jest najwięcej żubrów na świecie
Przypomnijmy: zwierzęta te od blisko 87 lat znajdują się w naszym kraju pod ścisłą ochroną gatunkową. W praktyce oznacza to, że m.in. obowiązuje zakaz ich zabijania, transportu, wywozu z kraju osobników zarówno dziko występujących, jak i pochodzących z hodowli.
Warto zaznaczyć, że obecnie populacja żubra w Polsce jest największa na całym świecie (tylko w naszym kraju znajduje się ok. 1/3 całej światowej populacji).
- Co drugi żubr w Unii Europejskiej żyje w Polsce, więc jako kraj mamy bardzo duży wpływ na ochronę żubrów, a jednocześnie bardzo dużą odpowiedzialność za ich ochronę - wyliczała jakiś czas temu wprost, podczas łączonych sejmowych komisji, Urszula Zielińska, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.
Żubry niszczą uprawy rolnikom. Straty z roku na rok są coraz większe
Niestety - o ile to majestatyczne zwierzę jest niezwykle cenne zarówno dla całej podlaskiej fauny, jak i polskiego środowiska generalnie, o tyle zwiększająca się z roku na rok populacja powoduje, że zwierzęta te coraz śmielej wychodzą z lasów - i żerują na polach rolników - niszcząc im regularnie uprawy.
- Żubry są przepięknym zwierzęciem. Są wizytówką naszego kraju, już nie mówiąc regionu Podlasia. Jednakże żubry w środowisku rolniczym, szczególnie powiatu hajnowskiego i okolic Puszczy Białowieskiej, ale już też i innych powiatów: sokólskiego, bielskiego, stają się czymś takim, że rolnik widząc żubra wcale się z tego widoku nie cieszy - mówił podczas wspomnianej już wyżej komisji przewodniczący Rady Powiatowej Podlaskiej Izby Rolniczej w Hajnówce, Piotr Stocki.
Chodzi oczywiście o straty w uprawach. Sytuację opisywał nam także w ubiegłym roku m.in. jeden z rolników z Podlasia:
ZOBACZ WIDEO:
Wspomniany problem niestety narasta z roku na rok. Obrazują to zresztą wprost liczby.
- Ogólna wartość odszkodowań za szkody wyrządzane przez żubra w 2023 r. sięgnęła 4 mln 218 tys. zł - wyliczała podczas wspomnianej już wcześniej komisji, Urszula Zielińska, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.
By mieć szerszy obraz sytuacji - to kilkunastokrotny wzrost w ciągu niecałej dekady.
- To 13-krotny wzrost w przeciągu 9 lat – jeśli chodzi o te szkody, które Skarb Państwa wypłaca. Można powiedzieć, że te szkody rolnicze dotyczą w znacznej mierze dwóch województw w naszym kraju. Jest to województwo podkarpackie i podlaskie - wyliczał m.in. Jacek Czerniak z ministerstwa rolnictwa.
Problem z odszkodowaniami za szkody spowodowane przez żubry
Tymczasem, jak z kolei alarmują już od dawna środowiska rolnicze, poza samymi stratami, rolnicy borykają się dziś z samą z procedurą - by w ogóle odszkodowanie odzyskać.
Po pierwsze - sam termin szacowania szkód. Rolnicy apelują od dawna, żeby skrócić go z obecnych 30 dni do 7.
To jednak nie wszystko. Dużym problemem jest bowiem dzisiejsza biurokracja i sam system szacowania strat. Wszystko to powoduje, że kwoty odszkodowań nijak mają się często do rzeczywistych szkód.
- Wiecie państwo jak się odbywa zgłaszanie strat wyrządzonych przez żubry w mojej okolicy, wśród moich kolegów rolników? Jest machnięcie ręką i robimy dalej. Cała ta procedura jest tak zniechęcająca i każdy, kto ją przyszedł choćby raz w swoim życiu, zapewniam państwa, zniechęca się do składania kolejnych wniosków - opisywał wprost podlaski rolnik, podczas wspominanej komisji w Sejmie.
Osobną kwestią są także szkody w samej infrastrukturze (jak choćby zasypane rowy melioracyjne po przejściu dużego stada żubrów).
Będzie nowe rozporządzenie w sprawie szacowania szkód przez żubry i inne zwierzęta?
Co z tym wszystkim zrobić? Czy narastający od lat problem uda się rozwiązać?
Wczoraj - 12 lutego - w siedzibie Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Białymstoku odbyło się spotkanie dotyczące szkód wyrządzanych przez żubry, w którym udział wzięli również przedstawiciele m.in. Podlaskiej Izby Rolniczej oraz Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej „ROLMAK”.
- Omówiono najczęściej wyrządzane szkody wyrządzane przez żubry, przy czym wykazano tendencję wzrostową ilości odszkodowań. Początkowo zgłoszenia wpływały z 8 gmin, obecnie z 20 gmin województwa podlaskiego. Wskazano również założenia złożonego wniosku przez RDOŚ w Białymstoku do NFOŚiGW o dofinansowanie działań minimalizujących szkody powodowane przez żubry w uprawach rolnych na terenie województwa podlaskiego. Przedmiotowe przedsięwzięcie zawiera konkretne propozycje zabiegów ochronnych, łagodzących konflikty związane z bytowaniem żubra, takie jak poletka żerowe w pobliżu kompleksu leśnego czy też ukierunkowane przeganianie zwierząt - opisują przedstawiciele RDOŚ w Białymstoku.
Dla rolników ważną informacją jest fakt, że obecnie toczą się prace nad zmianą Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 8 lutego 2018 r. w sprawie szacowania szkód wyrządzonych przez niektóre gatunki zwierząt objętych ochroną gatunkową.
Jak podkreślają przedstawiciele RDOŚ - wszyscy, którzy są zainteresowani wspomnianymi zmianami w prawie - mogą wysłać swoje uwagi do końca lutego 2025 - na adres białostockiego RDOŚ.
- Tagi:
- żubry
- odszkodowania
