Zmiany dla palaczy w 2025 r. Ceny wystrzelą, a niektóre produkty znikną z półek

Źródło: Pixabay

Obecnie trwa finalizacja prac nad dwoma projektami ministra finansów - zmianami ustawy o podatku akcyzowym (UD53 i UD139) oraz dwoma projektami ministra zdrowia - zmianami ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (UC18 i UD86). Celem rządzących jest ograniczenie dostępu do używek oraz kompleksowe uregulowanie rynku elektronicznych papierosów.

Te produkty tytoniowe znikną ze sklepowych półek w 2025 r.

Jeden z obecnie procedowanych projektów (UC18) stanowi wdrożenie przepisów unijnej dyrektywy delegowanej 2022/2100. Po jego wejściu w życie zostanie wprowadzony zakaz sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych o charakterystycznym aromacie (np. owocowym lub mentolowym). Te wyroby tytoniowe zostały zdefiniowane w projekcie jako:

„nowatorskie wyroby tytoniowe, w których w wyniku podgrzania dochodzi do emisji zawierającej nikotynę i inne substancje chemiczne, która jest następnie wdychana przez użytkownika lub użytkowników, i które, w zależności od ich cech, są wyrobami tytoniowymi bezdymnymi lub wyrobami tytoniowymi do palenia”.

Według analiz Biura ds. Substancji Chemicznych nowatorskie wyroby tytoniowe z aromatem stanowią około 80 proc. rynku wszystkich nowatorskich wyrobów tytoniowych. Jest to nowy  rodzaj produktów, który nie został jeszcze dobrze przebadany. Z tego względu w projekcie ustawy uprawniono Prezesa Biura do spraw Substancji Chemicznych do żądania od producentów i importerów tych wyrobów przeprowadzenia dodatkowych badań lub przekazania dodatkowych informacji. Ma to pozwolić na bardziej kompleksową ocenę produktów.

Czytaj także: Rosja omija sankcje dzięki nawozom. To kolejne zagrożenie dla Europy?

Ograniczenie sprzedaży i użytkowania płynów beznikotynowych

Drugi projekt ustawy (UD86) dotyczy ograniczenia używania papierosów elektronicznych, a konkretnie płynów beznikotynowych. Do tej pory nie były one objęte przepisami ustawy tytoniowej i nie podlegały przez to ograniczeniom wiekowym tak jak produkty tytoniowe i nikotynowe. Po wejściu w życie nowelizacji ustawy, płyny beznikotynowe do elektronicznych papierosów (zarówno jednorazowego, jak i wielorazowego użytku), zostaną objęte zakazem sprzedaży dzieciom i młodzieży do 18. roku życia.

Nowelizacja wprowadzi również pewne ograniczenia dotyczące ich stosowania, na analogicznych zasadach jak elektronicznych papierosów z płynem zawierającym nikotynę. Zabronione będzie zatem ich palenie m.in. na terenie zakładów leczniczych, terenie jednostek organizacyjnych systemu oświaty, uczelni, na przystankach i w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych. Poza tym zabroniona będzie sprzedaż tych produktów w automatach oraz na odległość (m.in. przez internet). Zostaną one również objęte zakazem reklamy i promocji oraz koniecznością  odpowiedniego oznakowania opakowań.

Czytaj też: Wyższe dodatki z KRUS w 2025 roku. O ile wzrosną i od kiedy?

Nowelizacja ustawy o podatku akcyzowym. Jak przełoży się na ceny e-papierosów?

Od przyszłego roku zmieni się także cena jednorazowych e-papierosów, które dominują obecnie na rynku. Jak czytamy w Ocenie Skutków Regulacji dotyczących projektu UD139 wyroby te stanowią duże zagrożenie dla młodych ludzi i często są wstępem do uzależnienia. Lawinowo rośnie też liczba podmiotów, które wprowadzają tego typu produkty na nasz rynek. W 2020 r. do Biura do spraw Substancji Chemicznych zgłosiło je 87 podmiotów, zaś w 2023 r. aż 4430. Jednorazowe papierosy elektroniczne kosztują około 20-35 zł. Odpowiadają one 2 paczkom tradycyjnych papierosów pod względem zawartości nikotyny, przy czym jedna paczka kosztuje około 18 zł. Urządzenia do podgrzewania wyrobów nowatorskich kosztują z kolei 150-500 zł za sztukę, jednak można nabyć je taniej podczas promocji.

Projekt UD139 zakłada opodatkowanie podatkiem akcyzowym wielorazowych papierosów elektronicznych, podgrzewaczy oraz urządzeń wielofunkcyjnych. Wszystkie z nich zostaną zdefiniowane jako urządzenia do waporyzacji. Akcyza wyniesie 40 zł za sztukę. Produkty te zostaną objęte obowiązkiem oznaczania znakami akcyzy. Wprowadzona zostanie również wyższa stawka akcyzy w odniesieniu do płynu zawartego w jednorazowych papierosach elektronicznych. Akcyza ma zostać zwiększona o 40 zł, co spowoduje znaczne zmniejszenie ekonomicznej dostępności tych wyrobów. W praktyce, od 1 lipca 2025 r. akcyza na płyn zawarty w jednorazowych papierosach elektronicznych będzie wynosić łącznie 0,96 zł za każdy mililitr i 40 zł od płynu zawartego w jednym papierosie. Od 1 stycznia 2026 r. wzrośnie do 1,44 zł za każdy mililitr plus 40 zł, zaś od 1 stycznia 2027 r. do 1,80 zł za każdy mililitr plus 40 zł.

W projekcie założono, że wejście w życie przepisów spowoduje w 2025 r. 50 proc. spadek sprzedaży urządzeń do waporyzacji i 95 proc. spadek sprzedaży jednorazowych papierosów elektronicznych. W kolejnych latach zakładany jest 90 proc. spadek sprzedaży jednorazowych papierosów. W pierwszym roku obowiązywania stawek akcyzy szacuje się, że wpływy budżetowe wyniosą ok. 81 mln zł, zaś w kolejnych latach około 414 mln zł.

Czytaj także: Ważna zmiana w segregacji śmieci. Wejdzie w życie od 1 stycznia 2025 roku

Saszetki nikotynowe również w nowej cenie

W nadchodzącym roku zmienią się też ceny innych produktów używanych przez palaczy. Z projektu dotyczącego zmian ustawy o podatku akcyzowym, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (UD53) wynika, że akcyzą zostaną objęte nie tylko saszetki, ale również inne wyroby nikotynowe. Stawka akcyzy wyniesie 100 zł/kg w 2025 r., 200 zł/kg w 2026 r. i 300 zł/kg w 2027 r. Te produkty będą podlegały obowiązkowi oznaczania znakami akcyzy.

Saszetki nikotynowe są produktem, którego popularność systematycznie rośnie. W 2015 r. wartość sprzedaży w UE była praktycznie zerowa, zaś w 2022 r. osiągnęła wartość 796 mln euro. Do kategorii „innych wyrobów nikotynowych” zaliczają się wyroby, które dopiero pojawią się na rynku wraz z rozwojem technologicznym. Z Oceny Skutków Regulacji wynika, że obciążenie akcyzą jednego opakowania saszetek nikotynowych wyniesie około 1,60 zł w 2025 r., a docelowo 4,80 zł. Cena pojedynczego opakowania wynosi obecnie mniej więcej tyle co średnia cena paczki papierosów lub wyrobów nowatorskich.