Więcej sołtysów doczeka się specjalnego dodatku? Trwają prace nad zmianą prawa
O problemach osób, które bezskutecznie starają się dziś o przyznanie dodatku dla sołtysów - piszemy na łamach naszego portalu od dawna.
Przypomnijmy: jak alarmowali nas już wcześniej Czytelnicy, z powodu istniejącej luki w prawie, osoby, które teoretycznie spełniają warunki - i tak otrzymują decyzje odmowne w sprawie przyznania wspomnianego świadczenia.
CZYTAJ TAKŻE: Będą zmiany w dodatku dla sołtysów? [NASZA INTERWENCJA]
Dwa problemy odnośnie dodatku dla sołtysów
Warto zaznaczyć, że problemy są dziś de facto dwa.
Pierwszy dotyczy zapisów, które mówią o konieczności pełnych ośmiu lat pełnienia funkcji sołtysa. W praktyce ten zapis powoduje, że osoby, które były sołtysami przez pełne dwie kadencje, ale zabrakło im choćby jednego dnia wspomnianych do ośmiu lat - dostawały decyzję odmowną.
Drugi problem to dyskryminacja sołtysów, którzy pełnili swoją funkcję przed 1990 rokiem. W obecnym ustawodawstwie nie mogą oni otrzymać świadczenia - i to niezależnie jak długo swoją funkcję pełniły.
Ile osób otrzymywało wcześniej decyzje odmowne odnośnie przyznania dodatku dla sołtysów?
Problem jest spory - i dotyczy de facto bardzo wielu osób.
Według wyliczeń KRUS (dane statystyczne za III-IV kwartał 2023 r.) decyzje odmowne przyznano:
- z powodu braku spełniania wymogu dwóch kadencji, ale mniej niż 8 lat - 1.208 osobom
- na podstawie przepisów obowiązujących przed dniem wejścia w życie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2023 r. poz. 40, z późn. zm.) - 1246 osobom.
Stąd trudno się dziwić, że tak wiele razy - i z różnych środowisk - apelowano o zmiany.
Przypomnijmy: jak pisaliśmy wcześniej - sprawa trafiała m.in. bezpośrednio do parlamentarzystów.
CZYTAJ TAKŻE: Co ze zmianą prawa odnośnie dodatku dla sołtysów? Ministerstwo odpowiada
I w końcu, jak się okazuje, rozpoczęto konkretne prace, związane ze zmianą prawa.
Senat pracuje nad zmianami w dodatku dla sołtysów
Warto dodać, że Senat zajął się sprawą także po interwencji Krajowego Stowarzyszenia Sołtysów, które skierowało stosowną petycję.
- Wskazno na potrzebę modyfikacji przepisów tej ustawy, gdyż jej literalne stosowanie spowodowało nieprzyznanie świadczeń znacznej grupie sołtysów, w tym takim, którzy pełnili funkcję sołtysa przez dwie kadencje, lecz nie spełnili wymogu pełnienia tej funkcji przez 8 lat. Praktyka stosowania regulacji prawnych dotyczących wyborów na sołtysa była taka, iż gminy często w sposób nieuprawniony ogłaszały wybory na nową kadencję o kilka dni wcześniej i skracały formalnie sołtysom okres sprawowania funkcji, tym samym pozbawiając niektóre osoby prawa do świadczenia pieniężnego ze względu na niespełnienie wymogu 8 lat pełnienia funkcji sołtysa. Ponadto autorzy petycji postulują uchylenie przepisów, które pozbawiają prawa do świadczenia pieniężnego sołtysów seniorów pełniących funkcję wyłącznie przed 1990 r., mimo że podobnie jak ich następcy otrzymali mandat mieszkańców w wyborach bezpośrednich i demokratycznych, a dodatkowo pracowali na rzecz społeczności w trudniejszych warunkach niż obecne. W opinii wnoszących petycję, takie traktowanie sołtysów seniorów jest szczególnie niesprawiedliwe - można przeczytać w uzasadnieniu procedowanych zmian ustawy.
Dodatek dla sołtysów. Planują dwie ważne zmiany
Ostatecznie, procedowane zmiany zakładają dwa ważne założenia, które spowodują likwidację luk w obecnym prawie:
- 1. Prawo do ubiegania się o świadczenie pieniężne uzyskają sołtysi, którzy pełnili tą funkcję przed 27 maja 1990 r. tj. przed wejściem w życie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym
- 2. Skróceniu ulega wymagana liczba lat pełnienia funkcji sołtysa uprawniająca do uzyskania świadczenia pieniężnego – z 8 lat do 7 lat.
Dodatek dla sołtysów? Kiedy zmiany mogą wejść w życie?
Według propozycji senatorów, zmiany mogłyby wejść w życie od nowego roku - czyli od 1 stycznia 2025 roku.
19 kwietnia uchwała Senatu - o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy - została przekazana.
Do tematu wrócimy.
CZYTAJ TAKŻE: Sołtysowi zabrakło kilkunastu dni, by otrzymać dodatek. Co na to KRUS?