Straty na polach, w produkcji zwierzęcej czy w zapasach? Będzie pomoc

Źródło: fot. arch. Izba Rolnicza w Opolu / Canva

Powódź, która nawiedziła Polskę we wrześniu 2024 roku, zgodnie z szacunkami, doprowadziła do poważnych szkód w 3 317 gospodarstwach rolnych. Straty odnotowano natomiast na powierzchni ponad 28 tys. ha. Rolnicy ci będą mogli, zgodnie z zapowiedziami, ubiegać się o wsparcie.

Kto będzie mógł ubiegać się o wsparcie w ramach pomocy dla powodzian?

Pomoc będzie skierowana do producentów rolnych, których szkody w gospodarstwach rolnych były oszacowane w protokołach przez komisje powołane przez wojewodów. Dane z województw Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi otrzyma z wydziałów rolnictwa urzędów wojewódzkich, które bazują na danych z protokołów.

W jakich sektorach produkcji rolnicy zgłosili straty po wrześniowej powodzi?

Straty spowodowane przez powódź obejmują uprawy rolne takie jak m.in. rzepak, kukurydza, ziemniaki, buraki cukrowe, pszenica ozima, słonecznik, lucerna, facelia, truskawki, borówka, marchew, kapusta jadalna, drzewa i krzewy owocowe, bukszpany, trzmieliny, sorgo, lucerna, gryka, proso zwyczajne, uprawy mieszane, uprawy specjalne, trwałe użytki zielone, a także szkółki roślin ozdobnych, zapasy paszy czy słomy.

Szkody odnotowano także w produkcji zwierzęcej dotyczącej hodowli bydła mlecznego i mięsnego, drobiu, owiec. Pszczelarze natomiast utracili rodziny pszczele oraz miód. Zniszczonych zostało także sporo uli. Jednocześnie doszło do powstania szkód w gospodarstwach rybackich, zarówno w samej produkcji ryb, jak i w urządzeniach hydrotechnicznych (uszkodzone groble stawowe).

Rolnicy zgłosili również szkody w maszynach i urządzeniach rolniczych, takich jak m.in. sadzarki, zalany kombajn, podkaszarki, sprężarki, ciągniki czy silniki elektryczne pomp zraszających. Straty wykazano również w budynkach gospodarskich, stajniach i magazynach zbożowych.

Ci rolnicy, którzy ponieśli straty w uprawach rolnych, zapasach paszy, budynkach gospodarskich, maszynach, zwierzętach gospodarskich, pasiekach oraz stawach rybnych będą mieli możliwość ubiegania się o wsparcie finansowe.

Czytaj też:
Pomoc suszowa 2025. Podano stawki i terminy. Co dołączyć do wniosku?

Kryteria, jakie musi spełnić rolnik, by otrzymać pomoc po powodzi

Zaproponowano udzielenie pomocy na usuwanie skutków powodzi producentowi rolnemu:

    1) w którego gospodarstwie rolnym powstały szkody spowodowane wystąpieniem powodzi, która miała miejsce we wrześniu 2024 r., w związku z którą wprowadzono stan klęski żywiołowej w uprawach rolnych, w zapasach ziemiopłodów, w  paszy dla zwierząt gospodarskich, w budynkach lub budowlach służących do produkcji rolniczej, w maszynach, urządzeniach oraz wyposażeniu służącemu do produkcji rolniczej lub zwierzętach gospodarskich innych niż pszczoły, i które zostały oszacowane przez komisję;

    2) któremu został nadany numer identyfikacyjny w trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności;

    3) który jest mikroprzedsiębiorstwem, małym albo średnim przedsiębiorstwem w rozumieniu załącznika I do rozporządzenia 2022/2472.

Co będzie zawierał wniosek o pomoc po powodzi? Kiedy będzie można go złożyć?

Nabór wniosków w ARIMR ma ruszyć 10 kwietnia 2025 r. Dokumenty będzie można złożyć za pomocą systemu teleinformatycznego Agencji. Co trzeba w nich zawrzeć?

1) imię i nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę, siedzibę i adres producenta rolnego ubiegającego się o pomoc;

2) numer identyfikacyjny producenta rolnego ubiegającego się o pomoc,

3) numer identyfikacyjny powszechnego elektronicznego systemu ewidencji ludności (numer PESEL) lub numer identyfikacji podatkowej (NIP) producenta rolnego ubiegającego się o pomoc, a w przypadku osób fizycznych nieposiadających numeru PESEL - numer paszportu albo innego dokumentu stwierdzającego tożsamość;

4) informacje o prowadzonej przez producenta rolnego działalności gospodarczej oraz informacje o wysokości otrzymanej przez niego pomocy publicznej (pomoc de minimis)

Do wniosku dołączyć trzeba będzie kopię protokołu oszacowania szkód, która zawiera m.in. potwierdzenie wystąpienia szkód przez wojewodę.

Wysokość pomocy w przypadku szkód w uprawach rolnych ustala się jako iloczyn powierzchni uprawy, na której zgodnie z protokołem oszacowania szkód, powstały szkody spowodowane wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi.

Wysokość pomocy dla rolników - powodzian

Zaproponowano, by wysokość stawki pomocy wynosiła:

1) 11 000 zł na 1 ha powierzchni upraw nasiennych i rozsadników warzyw i kwiatów w uprawie polowej, na której wystąpiły szkody z powodu powodzi w wysokości co najmniej 70% plonu;

2) 7 700 zł na 1 ha powierzchni upraw nasiennych i rozsadników warzyw i kwiatów w uprawie polowej, na której wystąpiły szkody z powodu powodzi w wysokości co najmniej 50 % i mniej niż 70 % plonu;

3) 5 500 zł na 1 ha powierzchni upraw nasiennych i rozsadników warzyw i kwiatów w uprawie polowej, na której wystąpiły szkody z powodu powodzi w wysokości co najmniej 30 % i mniej niż 50 % plonu;

4) 550 000 zł na 1 ha upraw nasiennych i rozsadników warzyw i kwiatów w uprawie pod osłonami wysokimi, na której wystąpiły szkody z powodu powodzi spowodowane w wysokości co najmniej 70% plonu;

5) 385 000 zł na 1 ha upraw nasiennych i rozsadników warzyw i kwiatów w uprawie pod osłonami wysokimi,  na której wystąpiły szkody spowodowane wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi z powodu powodzi wysokości co najmniej 50 % i mniej niż 70 % plonu;

6) 275 000 zł na 1 ha upraw nasiennych i rozsadników warzyw i kwiatów w uprawie pod osłonami wysokimi,  na której wystąpiły szkody spowodowane wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi z powodu powodzi w wysokości co najmniej 30 % i mniej niż 50 % plonu;

7) 400 zł na 1 ha powierzchni upraw ozimych wysianych w 2024 r. zniszczonych w wyniku wystąpienia we wrześniu 2024 r. powodzi;

8) 3000 zł na 1 ha powierzchni upraw rolnych, na której wystąpiły szkody spowodowane wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi w wysokości co najmniej 70 % plonu;

9) 2000 zł na 1 ha powierzchni rolnych, na której wystąpiły szkody spowodowane wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi w wysokości co najmniej 50 % i mniej niż 70 % plonu;

10) 1000 zł na 1 ha powierzchni upraw rolnych, na której wystąpiły szkody spowodowane wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi w wysokości co najmniej 30 % i mniej niż 50 % plonu.

Zapasy, pasza dla zwierząt, zwierzęta i budynki. Jakie kryteria pomocy dla powodzian?

W projekcie rozporządzenia pojawił się także zapis dotyczący wysokości pomocy w przypadku, gdy udokumentowano szkody w produkcji zwierzęcej czy budynkach gospodarczych.

W przypadku szkód spowodowanych wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi, w związku z którą wprowadzono stan klęski żywiołowej:

1)  w zapasach ziemiopłodów - wysokość pomocy nie może przekroczyć wysokości szkód  w zapasach ziemiopłodów wykazanych w pozycji uwagi protokołu oszacowania szkód, ,

2) w paszy dla zwierząt - wysokość pomocy w związku ze szkodami nie może przekroczyć wysokości szkód  wykazanych w protokole oszacowania szkód, w załączniku dotyczącym produkcji zwierzęcej w kolumnie „koszty poniesione w związku z wystąpieniem szkód”,

3) w zwierzętach gospodarskich innych niż pszczoły wysokość pomocy nie może przekroczyć wysokości szkód w zwierzętach wykazanych w protokole oszacowania szkód, ,

4) w budynku służącym do prowadzenia działalności rolniczej wysokość pomocy nie może przekroczyć wysokości szkód oszacowanych w tych budynkach wykazanych w protokole oszacowania szkód i kwoty 30 000 zł,

5) w maszynach, urządzeniach oraz wyposażeniu służącym do produkcji rolniczej wysokość pomocy nie może przekroczyć 50% wysokości szkód oszacowanych w tych maszynach, urządzeniach oraz wyposażeniu służącym do produkcji rolniczej wykazanych w protokole oszacowania szkód. 

Czytaj też:
Ci rolnicy będą mogli liczyć na zwrot podatku rolnego. Co muszą zrobić?

Pomoc po powodzi dla właścicieli szkółek drzew i krzewów owocowych

O pomoc będą mogli ubiegać sie także właściciele szkółek drzew i krzewów owocowych. Wnioski również będą mogli złożyć do ARIMR w terminie od 10 kwietnia 2025 r.

Wysokość stawki pomocy będzie wynosiła:

    1) 190 969 zł na 1 ha powierzchni szkółki drzew owocowych, na której powstały szkody spowodowane wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi w związku z którą wprowadzono stan klęski żywiołowej;

    2) 45 738 zł na 1 ha powierzchni szkółki krzewów owocowych, na której powstały szkody spowodowane wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi w związku z którą wprowadzono stan klęski żywiołowej

    3) 132 849 zł na 1 ha powierzchni szkółki drzew i krzewów ozdobnych, na której powstały szkody spowodowane wystąpieniem we wrześniu 2024 r. powodzi, w związku z którą wprowadzono stan klęski żywiołowej.

Czytaj też:
Masz straty z powodu suszy poniżej 30%? Tobie także należy się pomoc suszowa