Status bezrobotnego rolnika do zmiany. Kto skorzysta na nowych przepisach?

Źródło: Adobe Stock

Status bezrobotnego rolnika jest aktualnie regulowany przez ustawę z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Ta jednak już wkrótce ma zostać zastąpiona przez ustawę o rynku pracy i służbach zatrudnienia.

Status bezrobotnego rolnika: Kto aktualnie ma do niego prawo?

Wspomniana obecnie obowiązująca ustawa z 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy określa, kto może otrzymać status bezrobotnego rolnika. Zgodnie z art. 2 pkt. 2 lit. d tej ustawy, status bezrobotnego może uzyskać m.in. osoba, która „nie jest właścicielem lub posiadaczem samoistnym lub zależnym nieruchomości rolnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny […], o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe”.

Osoby spełniające powyższe kryteria mogą zarejestrować się w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotni. Jednak jak wynika z informacji zawartych na rządowej stronie internetowej Zielona Linia – Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia, poza standardowo wymaganymi do tego dokumentami muszą przedstawić dodatkowe. W przypadku posiadaczy nieruchomości rolnej jest to zaświadczenie o powierzchni nieruchomości rolnej wyrażonej w ha przeliczeniowych. Natomiast dla domowników w gospodarstwie rolnym – decyzja z KRUS o niepodleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Rolnik, który posiada więcej niż 2 ha przeliczeniowe ziemi, nie może aktualnie uzyskać statusu osoby bezrobotnej. Może jednak zarejestrować się w urzędzie pracy jako osoba poszukująca pracy.

Czytaj także: Rolnictwo ekologiczne szansą na dopłaty. Jakie wymogi musi spełnić?

Rolnik zwolniony z pracy: Jakie prawa mu przysługują?

Wspomniana wyżej ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy reguluje również – w art. 62 – kwestie świadczeń przysługujących rolnikom zwalnianym z pracy. Mowa o osobach podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników, które zostały zwolnione z pracy z przyczyn leżących po stronie pracodawcy i które nie są uprawnione do zasiłku. Po spełnieniu dodatkowych warunków, o których mowa we wspomnianym artykule ustawy, osoby te mogą liczyć na:

• pokrycie składek na ubezpieczenia społeczne rolników w okresie pierwszych czterech kwartałów po zwolnieniu z pracy;
• stypendium w czasie odbywania szkolenia;
• odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia od następstw nieszczęśliwych wypadków, które powstały w związku z odbywaniem szkolenia, na zasadach przewidzianych dla osób bezrobotnych.

Ponadto osobom takim starosta może sfinansować koszty szkolenia, którego celem jest podjęcie zatrudnienia lub pozarolniczej działalności poza gospodarstwem rolnym. Starosta może również jednorazowo przyznać środki, pozwalające na podjęcie pozarolniczej działalności lub na zakup ziemi (nie wyłączając działalności wytwórczej lub usługowej związanej z rolnictwem).

Czytaj też: Będą zmiany w terminach nawożenia? Jest odpowiedź ministerstwa 

Status bezrobotnego rolnika a projekt nowej ustawy: Co ma się zmienić?

Zasady dotyczące statusu bezrobotnego rolnika mogą wkrótce ulec zmianie. Wszystko za sprawą projektu ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia. Projekt ten – jak wynika z informacji zawartych na stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Sejmu – przyjęty został przez rząd 24 grudnia 2024 roku, a 7 stycznia 2025 roku trafił do Sejmu. 23 stycznia odbyło się pierwsze czytanie, w efekcie którego projekt ustawy został skierowany do „Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw dotyczących rynku pracy oraz cudzoziemców przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”.

Zgodnie z projektem ustawy, rolnicy posiadający więcej niż 2 ha przeliczeniowe ziemi również będą mogli uzyskać status osoby bezrobotnej. Po zarejestrowaniu w urzędzie pracy będą mieli możliwość korzystania ze wsparcia w postaci m.in. otrzymania dotacji na otwarcie działalności gospodarczej czy udziału w szkoleniach.

Czytaj także: Ważne zmiany dotyczące ROD. Nowe obowiązki dla działkowców

Nowa ustawa o rynku pracy i służbach zatrudnienia: Co jeszcze ma się zmienić?

Jak można przeczytać na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, nowa ustawa ma być odpowiedzią na aktualne potrzeby rynku pracy. Ustawa, która obowiązuje obecnie, uchwalona została ponad 20 lat temu i od tego czasu wiele się zmieniło – wzrosła skala migracji zarobkowych do naszego kraju oraz znacznie zmniejszyło się bezrobocie.

Najważniejsze zmiany proponowane przez nową ustawę to – poza omówioną już możliwością rejestracji rolników w urzędach pracy – m.in.:

• możliwość rejestracji nie tylko w urzędzie pracy zgodnym z miejscem zameldowania, ale również – zamieszkania;
• likwidacja ograniczeń wiekowych w dostępie m.in. do bonu na zasiedlenie;
• zwiększenie dostępu do dobrej jakości ofert pracy;
• wdrożenie nowego systemu teleinformatycznego;
• poprawienie efektywności funkcjonowania Krajowego Funduszu Szkoleniowego;
• wprowadzenie nowych instrumentów aktywizujących seniorów;
• zajęcie się aktywizacją osób biernych zawodowo.

Czytaj też: Coraz więcej owadów w żywności. Bruksela dopuszcza larwy mącznika