Rolnik będzie chroniony, jeśli złoży ten wniosek do KOWR. Szykują nowe prawo

Przypomnijmy: Od 2018 roku w Polsce obowiązuje ustawa o restrukturyzacji zadłużenia podmiotów prowadzących gospodarstwa rolne.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
W praktyce pozwalała ona zadłużonym rolnikom na składanie do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnicwa wniosków - o przejęcie długów.
Jeśli KOWR się zgodził - dany gospodarz miał większe szanse na to, by z czasem znów "stanąć na nogi" - dane gospodarstwo rolne, czy majątek należący do gospodarstwa rolnego, nie był licytowany przez komornika, ale był przejmowany przez KOWR.
Restrukturyzacja zadłużenia rolników. Chcą zmienić przepisy. Będzie zawieszenie egzekucji po złożeniu wniosku do KOWR?
Z jednej strony była to szansa dla zadłużonych rolników, z drugiej jednak - zdarzały się przypadki, że ich majątek był licytowany przez komorników zanim jeszcze KOWR zdążył taki wniosek rozpatrzyć (instytucja ma na to 60 dni).
Stąd proponowane zmiany w prawie. Chodzi o dodanie nowych przepisów, które tymczasowo zawieszą postępowania egzekucyjne - do momentu rozpatrzenia wspomnianego wniosku rolnika przez KOWR.
Sprawa była szerzej dyskutowana podczas jednej z sejmowych Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w czerwcu.
- Ten zapis ustawy ma powodować to, że w momencie, kiedy rolnik złoży wniosek o restrukturyzację do KOWR, był chroniony prawem przed ewentualną licytacją komorniczą. Wiemy jak licytacje komornicze często wyglądają, ten majątek był licytowany za mniejszą kwotę niż jest to kwota rynkowa, co powodowało wielką szkodę dla rolnika. Ponadto w wielu przypadkach rolnik jest związany ze swoją ziemią - ziemią, która przekazywana była z dziada i pradziada. Uważamy, że trzeba dopuścić taką możliwość, żeby rolnik był chroniony prawem, żeby te licytacje komornicze zatrzymać - oczywiście do momentu wydania decyzji przez KOWR - bo może być to decyzja pozytywna, ale może być to decyzja negatywna - opowiadała o idei zmian w przepisach Małgorzata Gromadzka, posłanka Koalicji Obywatelskiej i wnioskodawca projektu ustawy.
Restrukturyzacja zadłużenia rolników. Zmiany w ustawie. "Przejęcie przez KOWR nie likwiduje długu"
Trzeba jednak pamiętać, że samo przejęcie majątku przez KOWR - w kontekście restrukturyzacji - nie powoduje w żaden sposób, że dług jest umorzony.
- Rolnik indywidualny zaciągając dług, podpisując umowę kredytu czy pożyczki wie, że to rodzi swoje konsekwencje. Trzeba też jednak powiedzieć, że rolnika dotyka także szereg innych czynników niż zwykłego przedsiębiorcę - chociażby czynniki związane z pogodą, z cenami ceny skupowanego produktu - bo nie mamy w Polsce ceny minimalnej i ta cena jest też warunkowana przez pośredników. To rozwiązanie to jest swoisty bezpiecznik dla rolnika, żeby po prostu ochronić jego majątek, dać mu możliwość oddłużenia. Zaciągnięte zobowiązania zostają, to nie powoduje umorzenia zobowiązań w żadnym aspekcie. Natomiast ochroni to majątek rolnika i da możliwość ewentualnej restrukturyzacji i oddłużenia. Bo restrukturyzacja jest to proces. Jest to proces, który daje możliwość dywersyfikacji produkcji rolnej, czy też zastosowania innych narzędzi, które spowodują że to gospodarstwo staje się rentowne - podkreślała posłanka.
Jak zaznaczała posłanka, przejęcie majątku przez KOWR daje większe szanse rolnikowi - bo nie traci w 100 proc. swojej własności - jak ma to miejsce w przypadku licytacji długów.
- Takie majątki rolników są przejmowane przez KOWR, który ma pieczę nad tym majątkiem, nie jest on licytowany za marne pieniądze, bo często tak jest, bo te licytacje tak wyglądają. Przede wszystkim jednak ten majątek ma możliwość powrotu do rolnika. Do rolnika, czyli do właściciela. Według danych pozyskanych z Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, jest np. możliwość wydzierżawienia takiej ziemi temu właśnie rolnikowi, żeby on mógł zdywersyfikować produkcję, żeby mógł dalej pracować. Bo wiadomo, że żaden z rolników nie chce jałmużny, on chce po prostu na to zapracować - komentowała wprost posłanka Małgorzata Gromadzka.
Jak dodawała - nowe rozwiązanie jest ważne nie tylko dla zadłużonych rolników. Ale także dla odbiorców ich produktów.
- To bardzo ważne. Bo to nie chroni tylko interesy rolnika indywidualnego, ale przede wszystkim ochroni interesy tych, którzy odbierają produkty od tego rolnika. Wpływa to ogólnie na środowisko, na rodzinę, na byt - i generalnie również na własność tej ziemi. Proponujemy także artykuł, który mówi o tym, że ci rolnicy, którzy przed dniem wejścia w życie ustawy, tej nowelizacji ustawy, złożyli wnioski do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, również mieli możliwość skorzystania z tego narzędzia - o ile ta decyzja jeszcze nie została wydana - opowiadała posłanka KO.
Jaki będzie dalszy los projektu zmian w ustawie? Sejm zmiany już przegłosował. Teraz czas na Senat.
Wcześniej wspomniana sejmowa komisja także zaopiniowała wspomniane zmiany pozytywnie - jednak z poprawką ograniczającą możliwość składania wielokrotnych wniosków.
Ile wynoszą długi polskich rolników. Dane z roku 2025
Warto przy tym wszystkim przypomnieć, że zadłużenie polskich rolników - według aktualnych danych jest ogromne.
W kwietniu 2025 roku sumaryczna kwota wyniosła ponad 32 miliardy złotych.
64 proc. wartości kredytów zaciąganych przez rolników było w bankach spółdzielczych, 36% w bankach komercyjnych.
Z kolei według danych z Instytutu Ekonomiki, Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej, Państwowy Instytut Badawczy, średnie zobowiązania ogółem, badanych gospodarstw rolnych, wynosiło ponad 32 tys.