Zaliczki z ARiMR nie przyszły? Oto, kiedy rolnik nie dostanie pieniędzy
Wypłata zaliczek na poczet dopłat bezpośrednich i przejściowego wsparcia krajowego odbywa się w okresie od połowy października do końca listopada. Zgodnie z obowiązującymi zasadami, ARiMR od początku grudnia rozpoczyna realizację płatności końcowych. Na poczet dopłat bezpośrednich i przejściowego wsparcia krajowego rolnicy z wyprzedzeniem otrzymują 70 proc. dopłat, a w przypadku płatności obszarowych zaliczki wynoszą 85 proc. Dopłaty bezpośrednie i obszarowe są podstawowym instrumentem wsparcia rolników w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej. W 2025 r. pula środków na ten cel wynosi około 19,2 mld zł.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Kiedy rolnik nie otrzyma zaliczki na poczet dopłat bezpośrednich mimo ich naliczenia?
ARiMR w odpowiedzi na pytania „Wieści Rolniczych” wyjaśnia, że istnieją dwie przyczyny, z których wynika różnica między liczbą rolników z naliczonymi zaliczkami a tymi, którzy otrzymują je w wyznaczonym terminie. Pierwsza z nich dotyczy sytuacji, w której rolnik zmienił numer rachunku bankowego i nie poinformował o tym ARiMR. Wówczas przekazane przez Agencję pieniądze są odsyłane przez bank.
„W trakcie trwania kampanii wypłat wielokrotnie zwracamy się do rolników za pośrednictwem mediów, naszej strony internetowej czy mediów społecznościowych, aby sprawdzili, czy ARiMR posiada ich aktualny numer rachunku bankowego. Niestety cały czas zdarzają się sytuacje, że przekazane przez Agencję pieniądze wracają do nas, bo rachunek, na który zostały wysłane, jest zamknięty” – informuje biuro prasowe ARiMR.
Druga przyczyna dotyczy sytuacji, w której pomiędzy naliczeniem zaliczki a jej wypłatą, ARiMR otrzyma informację o śmierci rolnika. Wówczas wypłata zaliczki zostaje wstrzymana.
Kiedy zaliczki na poczet dopłat nie zostaną naliczone?
A okresie wypłacania zaliczek pieniędzy nie otrzymują też rolnicy, którym zaliczki nie zostały naliczone. ARiMR wyjaśnia, że w 2025 r. zaliczki nie zostały naliczone rolnikom, którzy nie spełnili tzw. warunków kwalifikowalności, a także rolnikom:
- którzy nie wyjaśnili w swoim biurze powiatowym stwierdzonych w kontroli administracyjnej błędów lub nie dostarczyli w terminie dokumentacji potwierdzającej spełnienie warunków kwalifikowalności,
- którym ze względu na nieprawidłowości stwierdzone w trakcie kontroli administracyjnej wydano decyzję o odmowie przyznania płatności,
- wobec których ARiMR powzięła informację o zgonie rolnika i nie zostało zakończone postępowanie transferowe (termin na złożenie wniosku przez spadkobiercę – 7 miesięcy od dnia zgonu),
- którzy wycofali w całości swoje wnioski i otrzymali decyzję o umorzeniu postępowania.
W jaki sposób ARiMR przeprowadza kontrole administracyjne wniosków o dopłaty?
Nieprawidłowości wykryte w czasie kontroli administracyjnej mogą być nie tylko powodem nienaliczenia zaliczki, ale przede wszystkim – podjęcia przez ARiMR decyzji o nieprzyznaniu dopłat. Dlatego warto wiedzieć, że ich zakres jest bardzo szeroki i w wielu przypadkach polega nie tylko na kontroli dokumentów. Co ważne – o ile w przypadku tzw. kontroli na miejscu ARiMR sprawdza tylko ok. 5 proc. wniosków, o tyle kontrolą administracyjną objęci są wszyscy wnioskodawcy.
Czytaj też: Rolnicy chcą zmian w jednym z ekoschematów. Na czym polega problem?
W ramach kontroli administracyjnych Agencja m.in. porównuje dane zawarte we wniosku z oficjalnymi bazami danych takimi jak Ewidencja Gruntów i Budynków (EGiB), system identyfikacji działek rolnych (LPIS – ang. Land Parcel Identification System), dane z systemu identyfikacji i rejestracji zwierząt. Agencja porównuje też informacje zawarte we wnioskach, aby uniknąć podwójnego ubiegania się o płatność.
Od 2023 r. ARiMR sprawdza prawdziwość informacji zawartych we wnioskach za pomocą systemu AMS - Systemu Monitorowania Obszaru (Area Monitoring System). Innymi słowy – wykorzystuje do tego zdjęcia satelitarne.
AMS bazuje na wykorzystaniu zobrazowań satelitarnych (w szczególności tych darmowych pochodzących z Programu COPERNICUS z satelitów typu Sentinel), które są pozyskiwane z dużą częstotliwością, tj. co 3-8 dni, dzięki czemu możliwe jest prowadzenie systematycznych długookresowych obserwacji oraz analiza danych związana z prowadzeniem działalności rolniczej – występowanie uprawy, wegetacji roślin, zabiegi agrotechniczne (żniwa, orka, koszenie).
Ponieważ metoda ta ma swoje ograniczenia, ARiMR angażuje do przeprowadzania kontroli samych rolników, którzy proszeni są o wykonywanie geotagowanych zdjęć swoich upraw za pomocą aplikacji mobilnej udostępnionej przez ARiMR. Rolnicy proszeni są o wykonywanie zdjęć, zwłaszcza jeśli w wyniku obserwacji satelitarnej pojawią się jakieś wątpliwości co do rodzaju uprawy.
Wprowadzając AMS Agencja informowała, że co do zasady znajdzie on zastosowanie w odniesieniu do około 35-40 proc. gospodarstw, których działki rolne deklarowane są do wsparcia obszarowego. Warto też przypomnieć, że zdjęcia lotnicze i satelitarne używane są również do kontroli gospodarstw wytypowanych do kontroli na miejscu (w ramach tzw. kontroli FOTO).
Wytypowanie gospodarstwa do kontroli na miejscu a wypłata zaliczek
ARiMR wyjaśnia, że fakt wytypowania gospodarstwa do kontroli na miejscu, przeprowadzenie kontroli lub jej wynik nie ma wpływu na naliczenie zaliczek. Kontrole na miejscu odbywają się bowiem na innym etapie całej procedury. Zaliczki są naliczane od powierzchni gruntu czy liczby zwierząt zatwierdzonych po kontroli administracyjnej (to ona jest podstawą do ich naliczenia). Wyniki są znane wcześniej niż wyniki kontroli na miejscu.
