Ile za dzierżawę gruntów rolnych?
By się rozwijać, rolnicy chętnie powiększają areał upraw. W sytuacji, gdy zakup ziemi z różnych przyczyn jest niemożliwy, decydują się na dzierżawę.
Sprawdziliśmy, ile za korzystanie z hektara państwowych gruntów rolnych płacili gospodarze w ubiegłym roku.
Jak podała ANR średni czynsz dzierżawny dla umów zawartych w 2016 r. w kraju wynosił 12,6 dt. Najwyższe stawki były w woj. kujawsko pomorskim 28,3 dt i woj. wielkopolskim - 21,7 dt. Natomiast najniższe w woj. lubuskim - 7,5 dt i woj. podlaskim - 6,6 dt. Na tej podstawie trudno oszacować szczegółowo, jakie kwoty płacili rolnicy wydzierżawiający grunty. Wynika to z faktu, iż do obliczenia wartości brane są pod uwagę dwie wartości podawane przez GUS.
Przy obliczaniu wielkości czynszu w zł w I pół. 2016 r. (czynsz płatny do 30.03.2016) przyjęto średnią krajową cenę skupu pszenicy w II półroczu 2015 r. obwieszczoną przez Prezesa GUS z dnia 19 stycznia 2016 r. , która wyniosła 65,99 zł za 1 dt. Natomiast w odniesieniu do czynszu płatnego do 30 września 2016 r. brana jest średnia krajowa cena skupu pszenicy w I półroczu 2016 r. tj. 63,68 zł/dt.
Umownie można jednak przyjąć (uśredniając dwie stawki GUS), że średnio za wydzierżawiony hektar rolnicy płacili około 816,92 zł.
65 tys. ha gruntów wydzierżawionych
W samym 2016 r. ANR przeprowadziła łącznie 14047 przetargów na dzierżawę ziemi i zaoferowała do wydzierżawienia grunty o łącznej powierzchni 75189 ha. Z tego rozstrzygniętych zostało 10400 przetargów na grunty o powierzchni 65305 ha. Prawie 60% wszystkich przetargów stanowiły przetargi ograniczone (8335 przetargów). - W tym trybie zaoferowano rolnikom grunty o powierzchni 68104 ha, co daje ponad 90% powierzchni gruntów spośród wszystkich wystawionych do dzierżawy. Z tego rozstrzygnięte zostały 6354 przetargi ograniczone na grunty o powierzchni 60182 ha, w tym przeprowadzonych zostało 2026 przetargów ograniczonych ofert pisemnych, co stanowi prawie 25% z pośród przetargów ograniczonych i zaoferowano nieruchomości o łącznej pow. 27496 ha - podaje Adam Struziak z Biura Rzecznika Prasowego ANR.
Na rzecz rolników indywidualnych rozstrzygnięto 1731 przetargi, na nieruchomości o pow. 23880 ha. - Stanowi to ponad 36% powierzchni nieruchomości spośród wszystkich rozstrzygniętych przetargów. Do końca grudnia 2016 r. Agencja zawarła 8650 umów dzierżawy. Na ich podstawie wydzierżawiła grunty o łącznej pow. 59 357 ha - wyjaśnia Adam Struziak.
Gdzie ANR wydzierżawiła najwięcej gruntów?
Największy areał wydzierżawiono w województwach: zachodniopomorskim - 12023 ha, lubuskim - 9155 ha, dolnośląskim - 8297 ha i warmińsko-mazurskim - 7330 ha. W trzech kolejnych województwach: wielkopolskim, pomorskim i kujawsko-pomorskim, Agencja odpowiednio wydzierżawiła: 5565 ha, 4500 ha i 3195 ha. Powierzchnia wydzierżawionych przez ANR gruntów w woj. podlaskim, mazowieckim, śląskim, lubelskim, podkarpackim i opolskim waha się od 1590 ha do 1080 ha. Najmniej gruntów Agencja wydzierżawiła w woj. małopolskim 281 ha, świętokrzyskim 503 ha i łódzkim 673 ha.
Długoterminowe umowy dzierżawy gruntów rolnych?
Podczas posiedzenia Rady Społecznej działającej przy Prezesie ANR, które miało miejsce 20 kwietnia w Warszawie podjęto m.in. temat dzierżaw państwowych gruntów. W trakcie dyskusji przedstawiciel Stowarzyszenia Dzierżawców i Właścicieli Rolnych RP podniósł sprawę wypracowania wspólnego stanowiska w zakresie opracowania zasad przedłużania umów dzierżawy - dzierżawcom nieruchomości rolnych Zasobu w szczególności osobom prawnym i rolnikom dzierżawiącym nieruchomości o pow. powyżej 300 ha oraz zatrudniającym pracowników na umowę o pracę, dzierżawiącym duże zorganizowane ośrodki gospodarcze, prowadzącym na dużą skalę hodowlę zwierząt.
Zaznaczył, że zdaniem Stowarzyszenia, dzierżawcom i właścicielom dużych gospodarstw towarowych państwo powinno również stworzyć perspektywy na najbliższe lata, a więc umożliwić przedłużanie umów dzierżawy - długoterminowo.
Rolnicy indywidualni zainteresowani dzierżawą
Jak podaje biuro prasowe ANR, nie wszyscy członkowie Rady podzielili zdanie przedstawiciela Stowarzyszenia Dzierżawców i Właścicieli Rolnych RP. Wśród zebranych nastąpiła ożywiona dyskusja na ten temat. Przedstawiciel Federacji Związków Pracodawców-Dzierżawców i Właścicieli Rolnych stwierdził, że problem tych dzierżawców jest zauważalny i powinien być rozwiązany systemowo. Podkreślił, że na początku działalności Agencji w pierwszej połowie lat 90-tych rolnicy indywidualni nie byli zainteresowani w takim stopniu jak obecnie dzierżawą państwowej ziemi. Przeciwnego zdania byli członkowie Rady Społecznej reprezentujący Krajowa Radę Izb Rolniczych. Ostatecznie nie uzgodniono żadnego wspólnego stanowiska.
Nowe zasady dzierżawy gruntów
Warto dodać, że obecnie w Agencji procedowane są nowe zasady dzierżawy, w których będzie rozstrzygnięta również kwestia, co dalej z kończącymi się 30-letnimi dzierżawami. Nie podano jednak szczegółów. Projekt jest bowiem na początkowej fazie uzgodnień. - Jeżeli chodzi o sytuację podmiotów, które nie wyraziły zgody na wyłączenia 30% z dzierżaw, to przepisy ustawy są jasne i bez zmiany przepisów ustawowych w tym zakresie nie ma możliwości przedłużenia im umów dzierżawy - zaznaczyło biuro prasowe ANR. W odniesieniu do kwestii audytów dzierżaw prowadzony jest nadzór właścicielski nad prawidłowością realizacji umów dzierżawy.