Budujesz studnię? Musisz spełnić te warunki. Prawo stawia sprawę jasno

Studnie to urządzenia pozwalające na korzystanie z ujęć wód powierzchniowych i podziemnych. Wybudowanie jej na swojej działce zapewnia dostęp do wody. Co jednak istotne, nie może ona pojawić się gdziekolwiek, a jej powstanie powinno być legalne. Jak zbudować studnię zgodnie z prawem?
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Czy studnia wymaga pozwolenia?
Studnia jest uznawana za urządzenie wodne. Zgodnie z art. 395 ustawy z dnia 20 lipca 2017 roku – Prawo wodne pozwolenia wodnoprawnego albo zgłoszenia wodnoprawnego nie wymaga wykonanie urządzeń wodnych do poboru wód podziemnych na potrzeby zwykłego korzystania z wód z ujęć o głębokości do 30 metrów, a także nie wymaga ich pobór wód powierzchniowych lub wód podziemnych w ilości średniorocznie nieprzekraczającej 5 metrów sześciennych na dobę oraz wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi w ilości nieprzekraczającej łącznie 5 metrów sześciennych na dobę, na potrzeby zwykłego korzystania z wód.
Czytaj też: Rolnik ukarany ogromną karą. Będzie zmiana przepisów? Jest interwencja
Jeżeli więc planowana studnia nie jest głębsza niż 30 metrów i pobiera średniorocznie do 5 metrów sześciennych wód podziemnych na dobę, można ją legalnie wybudować bez zgłaszania i uzyskiwania zezwoleń.
Jak uzyskać pozwolenie wodnoprawne na budowę studni?
Jeżeli studnia jest głębsza niż 30 metrów lub pobór wody jest większy niż 5 metrów sześciennych na dobę, należy uzyskać pozwolenie wodnoprawne. Jak stanowi Prawo wodne, wniosek o jego wydanie składa się w formie papierowej lub dokumentu elektronicznego. Dokumenty, które należy do niego dołączyć, są wymienione w art. 407 Prawa wodnego. Chodzi m.in. o: operat wodnoprawny, wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego czy - jeśli jest wymagana - decyzję o uwarunkowaniach środowiskowych.
Za wydanie pozwolenia wodnoprawnego konieczne jest uiszczenie opłaty w wysokości 318,60 zł. W przypadku, gdy wydano co najmniej dwa pozwolenia, które nie są tożsame rodzajowo, opłatę mnoży się przez liczbę pozwoleń wodnoprawnych, jednak maksymalna wysokość tej opłaty nie może wówczas przekroczyć 6372,27 zł. Opłatę należy wpłacić na rachunek bankowy Wód Polskich.
Jak zalegalizować nielegalną studnię?
Co w przypadku, gdy studnia nie została nigdzie zgłoszona? Można wówczas, zgodnie z Prawem wodnym, starać się o jej legalizację. Do wniosku o legalizację należy dołączyć dokumenty określone w art. 407 oraz art. 422 ustawy – Prawo wodne.
Czytaj też: Rośnie liczba donosów na rolników. Chcą interwencji ministerstwa
Organ właściwy w sprawach pozwoleń wodnoprawnych na wykonywanie urządzeń wodnych decyduje o legalizacji oraz nakłada obowiązek uiszczenia opłaty legalizacyjnej. Na 2025 rok została ona określona w Obwieszczeniu Ministra Infrastruktury z dnia 24 października 2024 roku w sprawie wysokości stawki opłaty legalizacyjnej obowiązującej od dnia 1 stycznia 2025 roku – wynosi aktualnie 6372,27 zł.
Opłatę uiszcza się w ciągu 14 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna – jest w niej także wskazany numer rachunku bankowego, na który należy ją wpłacić.
Aby legalizacja była możliwa, lokalizacja urządzenia wodnego nie może naruszać ustaleń planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza, planu zarządzania ryzykiem powodziowym, planu przeciwdziałania skutkom suszy, ustaleń programu ochrony wód morskich, krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz wymagań dotyczących ochrony zdrowia ludzi, środowiska, ochrony przyrody i dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków wynikających z przepisów odrębnych.
Czytaj też: 23-letnia studentka zablokuje ważną ustawę rolną? Miała ułatwić życie rolnikom
Gdzie wybudować studnię?
Studnia powinna również spełniać wymagania zawarte w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Par. 31 tego rozporządzenia określa usytuowanie studni. Studnia dostarczająca wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi, niewymagająca ustanowienia strefy ochronnej (zgodnie z przepisami dotyczącymi ochrony ujęć i źródeł wodnych), powinna znajdować się w odległości – licząc od osi studni – co najmniej 5 metrów od granicy działki, 7,5 metra od osi rowu przydrożnego, 15 metrów od budynków inwentarskich i związanych z nimi szczelnych silosów, zbiorników do gromadzenia nieczystości, kompostu oraz podobnych szczelnych urządzeń, 30 metrów od najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej, jeśli odprowadzane są do niej ścieki oczyszczone biologicznie w stopniu określonym w przepisach dotyczących ochrony wód, oraz 70 metrów od nieutwardzonych wybiegów dla zwierząt hodowlanych, najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji lokalnej bez urządzeń biologicznego oczyszczania ścieków oraz do granicy pola filtracyjnego.
Studnia może znajdować się w odległości mniejszej niż 5 metrów od granicy działki lub też na granicy dwóch działek, ale musi spełniać wszystkie pozostałe wskazane wyżej odległości.
Czytaj też: Rolnik musi zapłacić sąsiadom za zapach z chlewni. Ważny wyrok Sądu Najwyższego