Tysiące rolników ma problem. "Ryzyko nieobsłużenia wniosków". Będą nowe wytyczne
Wielkimi krokami zbliża się czas ostatecznego rozliczenia tzw. "starych" programów pomocowych dla rolników - realizowanych jeszcze w ramach PROW 2014–2020. Wszystko powinno zostać zakończone - w nieprzekraczalnym terminie - do końca 2025 roku.
Problemy rolników. Chodzi o rozliczenie inwestycji z PROW
Przypomnijmy: w praktyce chodzi m.in. o takie operacje jak "Premie dla młodych rolników", czy „Restrukturyzacja małych gospodarstw”.
Tymczasem - jak się okazuje - wspomniane wyżej napięte terminy oznaczają spore ryzyko dla samych rolników.
Dlaczego? Wiele osób, które skorzystały z pomocy - wciąż jest jeszcze w fazie realizacji swoich zadań - nie otrzymało jeszcze nawet drugiej raty płatności.
Czas na wypłatę mija z kolei w - także nieprzekraczalnym - terminie 31 sierpnia. Stąd ARiMR już dziś alarmuje, że istnieje realne ryzyko nieobsłużenia wniosków. Dlaczego?
Problem z biznesplanami rolników
Z informacji przekazanej przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wynika, że obecnie prawie 100 proc. biznesplanów przyjętych do finansowania podlega zmianie. Zmianie, która wymaga formalnej zgody dyrektora oddziału regionalnego ARiMR. Wyrażenie takiej zgody musi nastąpić w formie oficjalnej decyzji (wydanej w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku).
Mówiąc wprost: formalności, jakie wynikają z tego faktu, jedynie przedłużają tak cenny dziś czas, który jest potrzeby na finalizację wszystkich zadań.
By to lepiej zobrazować - tylko w ramach "Premii dla młodych rolników", według stanu na 22 lutego 2025 r., ok. 2.900 rolników było wciąż w trakcie realizacji biznesplanów - i przed złożeniem wniosku o płatność drugiej raty pomocy.
Problem dotyczy jednak dużo szerszej grupy osób. ARiMR szacuje, że w 2025 r. w ramach tego i programów (m.in. „Restrukturyzacji małych gospodarstw” czy „Premii na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”), wpłynie jeszcze łącznie ok. 26.800 wniosków o płatność drugiej raty.
- Na podstawie doświadczeń ARiMR ocenia, że taka liczba spraw oraz możliwych wniosków o zmianę założeń biznesplanu może skutkować spiętrzeniem prac związanych z rozpatrywaniem wniosków, co uniemożliwi terminową wypłatę pomocy beneficjentom - opisują wprost przedstawiciele ministerstwa rolnictwa.
Stąd konieczność szybkich zmian w prawie, które umożliwią przyspieszenie wspomnianych działań.
Będą zmiany w prawie odnośnie biznesplanów. Nowe rozporządzenie resortu rolnictwa
11 marca resort rolnictwa opublikował projekt rozporządzenia, który zakłada zmiany.
W przypadku biznesplanów kluczowa zmiana dotyczy tego, że dany beneficjent (rolnik) zamiast występować do dyrektora oddziału regionalnego ARiMR z wnioskiem o wyrażenie zgody na zmianę założeń biznesplanu będzie mógł złożyć od razu wniosek o płatność drugiej raty pomocy wraz ze zmienionym biznesplanem oraz oświadczeniem o dokonaniu zmiany założeń biznesplanu w zakresie warunków, o których mowa w § 22 pkt 4, w którym uzasadni dokonanie zmian.
- Zaproponowane rozwiązanie zapewni rozpatrzenie złożonego wniosku o płatność drugiej raty w terminie umożliwiającym wypłatę pomocy do końca 2025 r. - podkreślają przedstawiciele resortu rolnictwa.
To nie wszystko.
By usprawnić dokumentacyjne formalności ministerstwo planuje także dodanie narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa.
Ułatwienie dla rolników - chodzi o narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa
Przypomnijmy: beneficjenci takich programów jak "Premia dla młodego rolnika" zostali zobowiązani do "prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie lub księgi przychodów i rozchodów, lub księgi rachunkowej, lub ewidencji przychodów i rozchodów na podstawie odrębnych przepisów, co najmniej do dnia upływu 5 lat od dnia wypłaty pierwszej raty pomocy".
- W 2024 r. podczas spotkań informacyjnych na temat zasad przyznawania pomocy w ramach niektórych interwencji Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027 (PS WPR) doradcy rolniczy zwrócili uwagę na to, że beneficjenci PROW 2014–2020 i PS WPR realizują analogiczne zobowiązanie do prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie w różny sposób. Beneficjenci PS WPR mogą realizować ww. zobowiązanie przy pomocy narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa rolnego. Narzędzie zostało opracowane przez Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej – Państwowy Instytut Badawczy (IERiGŻ–PIB) na zamówienie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW). Narzędzie zostało dostosowywane do wykorzystania w wybranych interwencjach PS WPR tak, aby beneficjenci PS WPR mogli przy jego pomocy realizować zobowiązanie do prowadzenia m.in. ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie oraz przygotować zestawienia sprzedaży i wykaz faktur - opisują przedstawiciele ministerstwa.
Stąd wspomniana zmiana - czyli dodanie dla beneficjentów z PROW narzędzia do oceny ekonomicznej gospodarstwa (jako kolejnego sposobu realizacji zobowiązania do prowadzenia ewidencji przychodów i rozchodów w gospodarstwie).
Wspomniane zmiany w prawie powinny wejść jak najszybciej w życie - już dzień po ich ogłoszeniu.
