Ostre przesunięcia środków. Mniej pieniędzy w znanych programach dla rolników

Źródło: Canva

Wielokrotnie informowaliśmy was o tym, że w tym roku Polska musi rozliczyć się ostatecznie z minionej - wieloletniej perspektywy finansowej w 2025 roku. A przecież większość programów w ramach PROW 2014 - 2020 jeszcze nie zostało zamkniętych, sporo projektów jest bowiem nadal w realizacji. 

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Trzeba rozliczyć inwestycje do końca sierpnia

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa cyklicznie przypomina rolnikom o konieczności finalizowania przedsięwzięć inwestycyjnych w gospodarstwach i składania wniosków o płatności. Jeśli z formalnościami się spóźnią - dotacji nie otrzymają.

Przypomnijmy, że 31 sierpnia 2025 r. to termin graniczny na rozliczenie się z inwestycji realizowanej w ramach:

• poddziałania Modernizacja gospodarstw rolnych (obszar D) – nabór z 2023 r.
• operacje typu Premie dla młodych rolników poddziałanie Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników
• operacje typu Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej poddziałanie Pomoc na rozpoczęcie pozarolniczej działalności gospodarczej na obszarach wiejskich
• operacje typu Restrukturyzacja małych gospodarstw poddziałanie Pomoc na rozpoczęcie działalności gospodarczej na rzecz rozwoju małych gospodarstw.

Tym razem dotarła do nas informacja o zmianach, jakie rząd planuje wprowadzić jeszcze w III kwartale w budżecie PROW. Nastąpić mają spore przesunięcia środków. 

Kancelaria Premiera informuje, że 31 grudnia 2025 r. kończy się okres realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. A minister rolnictwa powinien – najpóźniej do dnia 30 września 2025 r. – złożyć do Komisji Europejskiej ostatni wniosek o modyfikację programu.

Przesunięcia środkow w PROW. Dostosowanie limitów do przewidywanych wydatków

Jak wskazuje dalej, "zaproponowane zmiany mają na celu dostosowanie limitów określonych w tabeli finansowej programu do przewidywanych poziomów wydatków w ramach poszczególnych instrumentów wsparcia". 

- Precyzyjne dostosowanie limitów do wydatków umożliwi uzyskanie maksymalnej refundacji z KE dla płatności, których dokona agencja płatnicza - wyjaśnia Kancelaria Premiera.

Krótko mówiąc, aby pieniądze z Unii Polsce nie przepadły, środki mają być skierowane tam, gdzie uda się je wykorzystać.

Modernizacja i premia dla młodych - budżety obcięte

W jakich programach mają być zmniejszone budżety?

Wśród wymienionych wielu pozycji są chociażby słynne: modernizacja gospodarstw rolnych, premia dla młodego rolnika, premia na rozpoczęcia działalności pozarolniczej czy restrukturyzacja małych gospodarstw. Tylko w tych trzech programach kwota do przesunięcia to około 70 mln zł. 

Czy to oznacza, że rolnicy nie wykorzystali w pełni możliwości dotacyjnych, jakie dały im ministerstwo rolnictwa i ARIMR? A może środki były lokowane niewłaściwie?

Oto pełna lista programów, z których środki mają być zdjęte:
a) Systemy jakości produktów rolnych i środków spożywczych (o 2,2 mln euro),
b) Modernizacja gospodarstw rolnych (o 31,2 mln euro),
c) Inwestycje w gospodarstwach położonych na obszarach Natura 2000 (o 1,4 mln euro),
d) Inwestycje mające na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych (o 14,5 mln euro),
e) Przetwórstwo i marketing produktów rolnych (o 35,2 mln euro),
f) Zarządzanie zasobami wodnymi (o 3,1 mln euro),
g) Przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych i katastrof oraz wprowadzanie odpowiednich środków zapobiegawczych (o 8 mln euro),
h) Premie dla młodych rolników (o 1,6 mln euro),
i) Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej (o 37,5 mln euro),
j) Restrukturyzacja małych gospodarstw (o 1,6 mln euro),
k) Płatności dla rolników przekazujących małe gospodarstwa (o 102 tys. euro),
l)Dobrostan zwierząt (o 520 tys. euro),
m) Współpraca (o 6,2 mln euro),
n) Zarządzanie ryzykiem (o 60,6 tys. euro),
o) Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER (o 4,1 mln euro),
p) Wyjątkowa tymczasowa pomoc dla rolników i MŚP zajmujących się przetwarzaniem, marketingiem i / lub rozwojem produktów rolnych szczególnie dotkniętych kryzysem COVID-19 (o 6,9 tys. euro),
q) Nadzwyczajne tymczasowe wsparcie dla rolników, mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw szczególnie dotkniętych wpływem rosyjskiej inwazji na Ukrainę (o 8,9 tys. euro),
r) Renty strukturalne (o 73,8 tys. euro).

Zasilone natomiast mają być budżety następujących instrumentów:

a) Scalanie gruntów (o 15,7 mln euro),
b) Inwestycje w środki trwałe (instrumenty finansowe) (o 30 mln euro),
c) Rozwój przedsiębiorczości - rozwój usług rolniczych (o 50 mln euro),
d) Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich (o 18,4 mln euro),
e) Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawę żywotności lasów (o 9,4 mln euro),
f) Tworzenie grup producentów i organizacji producentów (o 5,2 mln euro),
g) Działanie rolno-środowiskowo-klimatyczne (o 9,4 mln euro),
h) ONW (o 9,4 mln euro).

Dodatkowo zaproponowano realokację środków Instrumentu Unii Europejskiej na rzecz Odbudowy w celu wsparcia odbudowy w następstwie kryzysu związanego z COVID-19 (EURI) polegającą na:
a) zmniejszeniu środków EURI w ramach instrumentów: M06.4 Rozwój przedsiębiorczości - rozwój usług rolniczych (o 50 mln euro), ONW (o 145 tys. euro) oraz M14 Dobrostan zwierząt (o 79,9 tys. euro);
b) zwiększeniu środków EURI w ramach instrumentu M07 Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich (o 50,2 mln euro).

Czytaj też:
Ten nabór ruszy niedługo po wakacjach. Będzie można wnioskować o 120 tys. zł