Jakie ekoschematy wybrać w 2025 roku? Co łączyć, by otrzymać najwyższe płatności?
Choć kampania przyjmowania wniosków o dopłaty bezpośrednie ruszyła 15 marca, jeszcze sporo rolników nie aplikowało o te środki. Wielu z nich stoi zatem przed dylematem, jaką wybrać opcję, jeśli chodzi o wybór ekoschematów.
W tym roku jest to o tyle trudne, że wprowadzono kilka istotnych ograniczeń. Jednym z nich jest limit limit 300 ha kwalifikujących się do płatności w ramach ekoschematów, a drugim – możliwość realizowania tylko dwóch ekoschematów - praktyk na jednej działce. Takie wymogi powodują, że producenci rolni muszą dobrze zastanowić się, jakie połączenie będzie dla nich najbardziej korzystne.
Jakie ekoschematy można realizować na tej samej działce?
Oczywiście istotne jest to, że nie wszystkie ekoschematy czy praktyki można ze sobą łączyć na jednej działce rolnej. Ministerstwo rolnictwa opublikowało w tym temacie tabelę.
I tak, co wydaje się być naturalnym, w przypadku opracowania i przestrzegania planu nawożenia, nie można stosować na tym samym polu - integrowanej produkcji roślin.
Podobnie jest w przypadku praktyki: wymieszanie obornika na gruntach ornych w terminie 12 godzin od jego aplikacji. Na działce, na której zrealizujemy tę praktykę – nie możemy, co logiczne, stosować płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo czy wymieszać słomę z glebą. Tak samo jest w przypadku zakazu łączenia tej praktyki z uproszczonymi systemami uprawy.
Grunty wyłączone z produkcji - z czym łączyć ten ekoschemat?
Z czym natomiast możemy łączyć ekoschemat: grunty wyłączone z produkcji? Dozwolone jest zastosowanie na tej samej działce również praktyki w rolnictwie węglowym: międzyplony ozime lub wsiewki śródpolne. Co jednak ważne, międzyplony można wysiać dopiero po 31 lipca.
Jeśli chodzi natomiast o łączenie z praktyką: opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia, możliwe jest tylko wtedy, gdy plan nawozowy dotyczy rośliny, która będzie uprawą w plonie głównym w kolejnym roku.
W przypadku łączenia ze zróżnicowaną strukturą upraw, trzeba pamiętać o tym, że jest to możliwe, o ile powierzchnia działek zgłoszonych w ramach tego ekoschematu nie stanowi powierzchni jednej z trzech upraw o największej powierzchni w ramach tej praktyki.
Wymieszanie obornika w ciągu 12 godzin czy nawożenie nawozami płynnymi inną metodą niż rozbryzgowo na gruntach wyłączonych z produkcji również jest możliwe, ale dopiero po 31 lipca - pod uprawę główną zaplanowaną na kolejny rok.
Z pozostałymi ekoschematami i praktykami tego ekoschamtu łączyć już nie można.
Materiał siewny – spory wybór dodatkowych płatnych praktyk i schematów
Jakie ekoschematy można realizować na działce, na której zobowiążemy się realizować ekoschemat: materiał siewny? Tutaj możliwości jest więcej: możemy zastosować międzyplony ozime lub wsiewki śródpolne, opracować plan nawożenia czy prowadzić zróżnicowaną strukturę upraw. Podobnie jest w przypadku deklaracji chęci stosowania praktyk dotyczących nawozów naturalnych, uproszczonych systemów uprawy lub wymieszania słomy z glebą. Śmiało na tej działce możemy także realizować ekoschematy związane z biologicznymi metodami ochrony roślin czy ich nawożenia.
Obszary z roślinami miododajnymi – ponad tysiąc złotych do hektara
Dobrze płatny, ale wymagający. Tak można powiedzieć o ekoschemacie: obszary z roślinami miododajnymi. W ramach wymogów dla obszarów z roślinami miododajnymi w terminie do dnia 31 sierpnia nie prowadzi się produkcji rolnej, w tym: nie prowadzi się wypasu i koszenia i nie stosuje się nawozów i środków ochrony roślin. Na obszarach z roślinami miododajnymi można prowadzić pasieki. Grunty zadeklarowane w ramach tego ekoschematu nie mogą zostać zadeklarowane do normy GAEC 8.
Za realizację tego ekoschematu rolnik może otrzymać nawet 1 100 zł do hektara. Wymogi, które musi spełnić, powodują jednak, że rolnicy rzadko z niego korzystają.
Jeśli ktoś zdecyduje się na ekoschemat: obszary z roślinami miododajnymi ma zawężone pole działań, jeśli chodzi o kolejne płatne praktyki na danej działce. Może bowiem ten ekoschemat łączyć jedynie z trzema praktykami: opracowaniem i przestrzeganiem planu nawożenia, zróżnicowaną strukturą upraw i uproszczonymi systemami uprawy.
Ekoschematy w gospodarstwie zależą od profilu gospodarstwa
Wybór konkretnych płatnych praktyk musi być dobrze przemyślany przez każdego producenta indywidualnie. To, jakie ekoschematy zrealizuje rolnik u siebie, zależy przede wszystkim od profilu produkcji w gospodarstwie, jego zasobów i możliwości.
Rolnik wysiewający w gospodarstwie zboże - może na przykład zastosować nawozy płynne inna metodą niż rozbryzgowo (stawka za rok 2024 - 261,06 zł/ha) oraz wysiać do 1 października poplon, gdy po zbożu będzie siana roślina jara w kolejnym roku (stawka za rok 2024 - 435,10 zł/ha). Za realizację tych praktyk przysługiwać mu będzie zatem szacunkowa suma wynosząca około 700 zł/ha.
Jaki ekoschemat, gdy na polu kukurydza lub rzepak?
Co w przypadku działek, na których uprawia rolnik kukurydzę? I tutaj rolnicy decydują się na wskazanie praktyki nawozowej w rolnictwie węglowym. Nawozy płynne lub obornik może rolnik zastosować na wiosnę lub po zbiorze kukurydzy na jesień oczywiście pamiętając o terminach. Wywieźć nawozy naturalnie na grunty rolne można tylko do 25 października. Warto nadmienić, że wyższa stawka jest za nawozy płynne - w 2024 roku wynosiła 261,06 zł/ha, niż za „obornik” (stawka w 2024 r. - 174,05 zł/ha).
Co natomiast z uprawą rzepaku? Czy i tutaj można zastosować praktykę, za którą otrzyma się dodatkowe środki?
- Po rzepaku rolnicy najczęściej sieją pszenicę ozimą, więc po zbiorze rzepaku może być zastosowany obornik lub nawozy płynne (raczej nie będzie tu poplonu) – tłumaczy Bogusław Najborowski z gostyńskiego biura Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Materiał siewny - dopłata z ekoschematu czy pomocy de minimis? Jaką opcję wybrać?
Celem wprowadzenia nowego ekoschematu: kwalifikowany materiał siewny, jak przekonywało ministerstwo rolnictwa, jest zachęcenie rolników do stosowania dobrej jakości siewu i sadzeniaków na polach. Czy rzeczywiście dzięki temu zwiększy się zainteresowanie zakupem kwalifikatu?
- Jeżeli rolnik ma faktury za zakupiony kwalifikowany materiał siewny może zadeklarować ekoschemat stosowanie materiału siewnego kwalifikowanego – proponowana stawka to 120 zł/ha - tłumaczy ekspert z Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Trzeba jednak pamiętać o tym, że do jednej działki rolnej można deklarować tylko 2 ekoschematy.
- Korzystniej finansowo, o ile oczywiście jest to możliwe, będzie zadeklarowanie na działce rolnej ekoschematów: nawozy płynne i poplon ozimy, bo rolnik może do hektara - zgodnie ze stawkami z roku 2024 - otrzymać łącznie około 696,16 zł/ha. I później złożyć wniosek na dopłatę do materiału siewnego w ramach pomocy de minimis (około 65 zł/ha). Może jednak pojawić się sytuacja, w której rolnikowi uda się zrealizować tylko jeden z wymienionych ekoschematów. Wówczas, z uwagi na wysokość wsparcia, warto rozważyć skorzystanie z dotacji do materiału siewnego w ramach ekoschematów, niż pomocy de minimis - zaznacza Bogusław Najborowski.
- Tagi:
- ekoschematy
