Będzie mniej pieniędzy za praktyki w ekoschemacie: Rolnictwo węglowe
Za realizację poszczególnych praktyk w ramach ekoschematów rolnikom przyznawane są punkty. Tak jest chociażby w ekoschemacie cieszącym się sporym zainteresowaniem wśród beneficjentów: Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, w ramach którego mieszczą się następujące praktyki:
- Ekstensywne użytkowanie trwałych użytków zielonych z obsadą zwierząt
- Międzyplony ozime lub wsiewki śródplonowe
- Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia - wariant podstawowy i wariant z wapnowaniem
- Zróżnicowana struktura upraw
- Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od jego aplikacji
- Stosowanie nawozów naturalnych płynnych innymi metodami niż rozbryzgowo
- Uproszczone systemy uprawy
- Wymieszanie słomy z glebą
Ile pieniędzy za realizację rolnictwa węglowego?
Jeszcze w 2023 roku za realizację konkretnej praktyki można było uzyskać od 104 do 524 zł. Z uwagi na to, że w tym roku wdrożenie w gospodarstwie zasad obowiązujących w ekoschematach, zgłosiło we wnioskach o dopłaty bezpośrednie więcej gospodarzy, płatności w Rolnictwu węglowym mają być niższe i wynieść od 87 do 435 zł do hektara.
Rolnicy obawiają się, że w kolejnych latach otrzymają jeszcze mniej, a to za sprawą zmian, jakie szykują się przepisach dotyczących Wspólnej Polityki Rolnej. Podczas ostatniego posiedzenia Komitetu Monitorującego Planu Strategicznego zaproponowano szereg zmian, o których informowaliśmy was już wcześniej. A dotyczącą one:
wprowadzenia limitu powierzchni do płatności w ramach ekoschematów
nowego ekoschematu obszarowego
zmian w stawkach w obowiązującym ekoschemacie
modyfikacji w programie Premia dla młodego rolnika
Rolnik krytykuje obcinanie stawek w ekoschemacie
Jedna z podjętych uchwał dotyczy także ekoschematu Rolnictwo węglowe. Zmiany, które w niej się pojawiły krytykuje rolnik Jacek Słoma.
„Koledzy rolnicy, wiecie że zmniejszają nam punktację za ekoschematy? Rolnicy zostali wrzuceni na te wrotki przymusowo, gdy tylko ogarnęli kuwetę i dostosowali się do nowych realiów, teraz ucina się punkty. Wszyscy byli zachęcani by wchodzić w ekoschematy a dziś i tak ucina się tą pożal się Boże jałmużnę. Budżet WPR od przystąpienia Polski do Unii w zasadzie jest na tym samym, nominalnym poziomie. Brak waloryzacji powiązany z inflacją jest swoistym wygaszaniem budżetu rolnego. Co samo w sobie za chwilę i tak może mieć miejsce. A w tym miejscu chętnie rozgości się wołowina z Argentyny, ukraińska kukurydza i pomidory z Maroka” – napisał na portalu X rolnik z Podlasia Jacek Słoma.
Jakie modyfikacje konkretnie proponuje Komitet Monitorujący PS WPR?
Mniej punktów to niższe płatności za uproszczone systemy upraw i wymieszanie słomy z glebą
Chodzi o zmniejszenie liczby o jeden punkt za następujące praktyki: uproszczone systemy uprawy oraz wymieszanie słomy z glebą. Finalnie rolnicy zatem uzyskają 3 punkty za praktykę: uproszczone systemy uprawy oraz 1 za wymieszanie słomy z glebą. Przy czym, zgodnie z założeniami, każdy punkt to około 100 zł.
Punkty te są zgodne, jak czytamy w uchwale, z kalkulacją wysokości wsparcia w ramach poszczególnych praktyk została opracowana przez IERiGŻ-PIB. Wysokość szacowanej stawki płatności wyrażona wartością punktową, stanowi częściową rekompensatę utraconych korzyści i dodatkowych kosztów związanych z realizacją danej praktyki w ramach ekoschematu i przedstawia się następująco:
Ekstensywne użytkowanie TUZ z obsadą zwierząt – 43%
Międzyplony ozime/Wsiewki śródplonowe – 66%
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia - w. podstawowy – 70%
Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia – w. z wapnowaniem – 42%
Zróżnicowana struktura upraw – 80%
Wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji – 42%
Stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo – 93%
Uproszczone systemy uprawy – 45% (było 60%)
Wymieszanie słomy z glebą – 17% (było 33%)
Dlaczego będzie mniej punktów za konkretne praktyki w ekoschemacie?
Wpływ na tę decyzję ma przede wszystkim duża liczba rolników realizujących te praktyki (Wymieszanie słomy z glebą jest najbardziej popularną praktyką - ponad 200 tys., a w przypadku praktyki Uproszczone systemy uprawy - 128 tys. rolników rocznie). Dodatkowo praktykami tymi objęte są duże powierzchnie. Praktyka
„Uproszczone systemy uprawy - jest to największa powierzchniowo praktyka - 3,4 mln ha, a w przypadku praktyki Wymieszanie słomy z glebą wynosi ona od 1,8 do 2,15 mln ha” – przytacza dane twórca uchwały.
Dalej informuje o ogólnej sytuacji związanej z rosnącym zainteresowaniem wsparciem w ramach większości ekoschematów obszarowych. Stwierdza, że wzrost powierzchni objętej ekoschematami o 23%, przy podobnej liczbie rolników, powoduje, że konieczne jest przeprowadzenie rewizji przyjętych założeń.
„Zwiększone zainteresowanie rolników przejawiające się wnioskowaniem o większe powierzchnie pod ekoschematami (11 mln ha w 2023 r. wobec 13,3 mln ha w 2024 r.) w obliczu ograniczonych środków finansowych, powoduje konieczność odpowiedniego dopasowania zainteresowania/popytu danymi praktykami do dostępnych środków budżetowych. Tym samym, proponuje się wprowadzenie zmian polegających na obniżeniu punktacji i zmniejszeniu stawek, które zostały przyjęte w ramach ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi w przypadku praktyki: Uproszczone systemy uprawy - zmniejszenie liczby punktów z 4 do 3; Wymieszanie słomy z glebą - zmniejszenie liczby punktów z 2 do 1” – czytamy w uzasadnieniu do chwały.
Mimo niższych stawek, zainteresowanie rolnictwem węglowym będzie duże
W opinii Komitetu Monitorującego zainteresowanie tymi dwoma praktykami, mimo niższych stawek, będzie nadal bardzo wysokie.
„Wydaje się, że zaproponowane stawki nadal mogą być atrakcyjne dla wielu rolników. Dzięki proponowanym zmianom uwolnione zostaną środki finansowe, które można będzie przeznaczyć na ograniczenie skali redukcji stawek płatności w ramach ekoschematów” - dodaje.
Czytaj także: Będzie nowy ekoschemat obszarowy w 2025 roku? Znamy stawkę
