Podatki rolnika - PIT 2022/2023
W jednym z artykułów omówiliśmy system podatkowy w rolnictwie, wymieniając m.in. podatek dochodowy od działów specjalnych produkcji rolnej. Co do zasady rolnicy, zajmujący się jedynie prowadzeniem gospodarstwa rolnego i uzyskujące dochody z tego tytułu nie są zobowiązani do tego, by wykazywać przychód do opodatkowania PIT. Płacą oni wyłącznie podatek rolny, w wysokości zależnej od posiadanego areału oraz składki ubezpieczeniowe KRUS.
Kiedy rolnik składa deklarację PIT?
Jak tłumaczy portal pit.pl, aktywność gospodarcza rolników może wymagać ujęcia części przychodów rolnika w deklaracji PIT. Zgodnie z ustawami o podatku dochodowym od osób fizycznych i prawnych, dochód uzyskiwany ze źródła dochodów jakim są działy specjalne produkcji rolnej stanowi podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym - zdarzają się jednak sytuacje, w których rolnik powinien pamiętać o rozliczeniach z organami skarbowymi.
Rolnik będzie miał obowiązek złożyć roczne zeznanie podatkowe PIT, w szczególności kiedy:
- otrzymuje świadczeń emerytalne i rentowe,
- prowadził stanowiska z produktami rolnymi lub przetworami z własnego gospodarstwa,
- był dodatkowo zatrudniony na podstawie umów zlecenie o dzieło, czy też umowy o pracę,
- prowadził działalność gospodarczą niezwiązaną z produkcją rolną,
- zajmował się prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.
Emerytury, renty i inne świadczenia z KRUS
W przypadku emerytury lub renty z KRUS, organ ubezpieczeniowy obowiązany jest pobrać od podatnika zaliczki na podatek, a do końca lutego przygotować dla podatnika PIT-40A. Osoba, która poza świadczeniami emerytalno-rentowymi wypłacanymi z KRUS nie osiągnęła innego przychodu - nie ma obowiązku składania w urzędzie skarbowym dodatkowego zeznania podatkowego.
- Jeżeli jednak podatnik emeryt lub rencista posiada małżonka – rolnika który nie rozlicza się z podatku PIT lub też jeżeli podatnik mógłby skorzystać z ulg podatkowych, to korzystniejszym rozwiązaniem w takim przypadku będzie samodzielne złożenie rocznego zeznania podatkowego. Wtedy kwoty wskazane na PIT-40A należy przepisać do właściwej rocznej deklaracji podatkowej, uzupełniając je o przysługujące podatnikowi ulgi i odliczenia. Dzięki temu rolnik może liczyć na zwrot z urzędu skarbowego dodatkowych pieniędzy, które w formie zaliczek na podatek zostały pobrane przez KRUS w trakcie roku z kwoty brutto świadczeń mu wypłacanych - informuje portal pit.pl
Własną deklarację podatkową PIT sporządzą również rolnicy, którzy uzupełniają dochody wykazywane przez organ rentowy w PIT-40A innymi przychodami uzyskanymi w trakcie roku, np. z tytułu przyjętych zleceń, umowy o pracę czy sprzedaży prywatnego majątku.
Rolnicy zainteresowani jedynie przekazaniem 1,5% podatku pobranego w formie zaliczek z ich emerytury lub renty przez KRUS, na rzecz organizacji pożytku publicznego nie muszą wypełniać deklaracji podatkowej. Zamiast tego mają możliwość przekazania do urzędu skarbowego krótkie informację PIT-OP, na której wskażą dane KRS tej organizacji, której 1,5 % podatki chcą przekazać.
- Opodatkowaniu nie podlegają natomiast zasiłki i odszkodowania z KRUS. Odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy (jednorazowe odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby), zasiłki pogrzebowe i zasiłki macierzyńskie z KRUS, zasiłki chorobowe (wypłacone na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz ubezpieczeniu społecznym członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych, spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin), ryczałt energetyczny dla kombatantów, dodatki pielęgnacyjne – wszystkie te świadczenia zwolnione są z obowiązku zapłaty podatku dochodowego i nie wiążą się z obowiązkiem wykazywania ich w rocznym zeznaniu podatkowym - podkreśla portal pit.pl
Dzierżawa gruntów rolnych, najem sprzętu rolnego
Zgodnie z informacją portalu pit.pl, w sytuacji, w której rolnicy osiągają przychody z tytułu dzierżawy gruntów rolnych bądź najmu sprzętu rolniczego powinni, przychody tego rodzaju ująć w zeznaniu rocznym PIT-36.
- Taka dzierżawa jak i najem mogą też zamiast dochodów przynosić koszty lub stratę (wyższe koszty nabycia niż okresowe przychody z oddania do odpłatnego użytkowania), ale i w takiej sytuacji rolnik powinien obliczyć różnicę między zarobkiem (przychodem) a ponoszonymi kosztami i kwotę tę ująć w zeznaniu podatkowym jako dochód lub stratę podatkową - zaznacza portal pit.pl
Dokonując rozliczeń trzeba pamiętać o tym, że amortyzacji nie podlegają grunty oraz prawa wieczystego użytkowania gruntów, a opłaty ponoszone przez najemcę lub dzierżawcę stanowią przychód wynajmującego lub wydzierżawiającego w dniu faktycznej zapłaty (kwoty należne ale niezapłacone nie są przychodem podatkowym).
Co z dochodem ze sprzedaży składników ruchomości?
W rocznej deklaracji PIT wykazać należy również dochód ze sprzedaży składników majątku ruchomego (np. maszyn rolniczych), które zbyte zostały w okresie nie dłuższym niż 6 miesięcy od końca miesiąca, w którym doszło do ich kupna. Opodatkowaniu podlega w tym przypadku dochód – czyli różnica między ceną kupna a ceną sprzedaży.
RHD - czy trzeba rozliczyć przychód ze sprzedaży przetworów pochodzących z własnego gospodarstwa?
Wśród przychodów z tzw. innych źródeł w deklaracji rocznej PIT wykazać należy również przychody z sprzedaży przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i zwierzęcych, prowadzonej bezpośrednio w gospodarstwie lub na targowisku na rzecz konsumentów.
- Dodać warto, że te same przychody ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych, nieprzekraczającej ilości, która może być zbywana w ramach rolniczego handlu detalicznego, ale uzyskiwane w 2022 r. do wartości 40.000 zł rocznie pozostały zwolnione z podatku, a w deklaracji za 2022 r. wykazać będzie trzeba wyłącznie nadwyżkę ponad ten limit - informuje portal pit.pl
Odsprzedaż (pośrednictwo) lub przetwórstwo przemysłowe produktów rolniczych
Jeżeli rolnik prowadzi działalność polegającą na przetwórstwie przemysłowym własnych produktów lub też odkupuje od innych rolników ich płody rolne i sprzedaje je albo też oferuje się pośredniczenia w sprzedaży takich produktów za co otrzymuje wynagrodzenie – musi wykazać swoje przychody w rocznej deklaracji PIT i zapłacić z tego tytułu podatek.
- Co do zasady działalność tego rodzaju może być kwalifikowana albo do działalności gospodarczej (prowadzenie własnej firmy) albo do umów zlecenie (tzw. działalność wykonywana osobiście) - czytamy na portalu pit.pl
Jak rozliczyć usługi sprzętem rolniczym?
Do przychodów podatkowych, które trzeba wykazać w deklaracji PIT zaliczyć również należy kwoty otrzymane z tytułu usług własnym sprzętem lub sprzętem innego rolnika. Osoby, które zawierają umowę na kierowanie i obsługę sprzętu rolniczego lub podnajmują ciągniki czy kombajny z kierowcą od wynagrodzenia za wykonywane zlecenie muszą zapłacić podatek dochodowy.
Agroturystyka - czy dochód z tej działalności podlega opodatkowaniu?
Zwolnione z opodatkowania i obowiązku wykazywania w deklaracji podatkowej pozostają dochody uzyskane z tytułu wynajmu pokoi gościnnych, w budynkach mieszkalnych położonych na terenach wiejskich w gospodarstwie rolnym, osobom przebywającym na wypoczynku oraz dochody uzyskane z tytułu wyżywienia tych osób, jeżeli liczba wynajmowanych pokoi nie przekracza 5.
- Natomiast uzyskiwanie przychodów z tytułu aktywność polegającej na wynajmie sprzętu turystycznego, sal na imprezy integracyjne, zapewnieniu obsługi turystycznej czy też organizacja szkół językowych na wsiach, podlega już powszechnemu obowiązkowi podatkowemu i wymaga rozliczeniu w rocznym zeznaniu podatkowym - zaznacza portal pit.pl
Opodatkowanie rolnika w przypadku uzyskiwania przychodów z innych tytułów
Jeśli rolnik będzie uzyskiwał dochody równocześnie także z innych źródeł przychodów (np. działalność wykonywana osobiście na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, działalność gospodarcza, stosunek służbowy, umowa pracę), co do zasady podlega obowiązkowi podatkowemu z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych i powinien rozliczyć się w terminie do 1 maja 2023 r.
Co z umową zlecenia?
Osoba ubezpieczona w KRUS i zatrudniona na podstawie umów cywilnoprawnych takich jak np. umowa zlecenia, musi rozliczyć się z tak uzyskanych przychodów z Urzędem Skarbowym.
- Od pracodawcy do końca lutego powinna otrzymać informację PIT-11, który będzie podstawą rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych. W związku z tym rolnik ma obowiązek złożyć właściwy druk rozliczenia z Urzędem Skarbowym na formularzu PIT-37. - przypomina portal pit.pl
A jeśli rolnik ma podpisaną umowę o pracę?
Pracodawca zatrudnionego rolnika jest jednocześnie płatnikiem jego składek ZUS jak i zaliczek na podatek dochodowy. Do końca lutego następnego roku ma obowiązek przesłać zatrudnionemu pracownikowi PIT-11. Na podstawie otrzymanej informacji rolnik, który co do zasady powinien złożyć zeznanie podatkowego na formularzu PIT-37 jeżeli tylko z tego tytułu otrzymuje dodatkowe dochody.
Własna działalność gospodarcza rolnika
Rolnicy mogą również prowadzić dodatkowo indywidualną działalność gospodarczą niezwiązaną z produkcją rolną, jeśli jednak chcą podlegać nadal ubezpieczeniu rolniczemu muszą pamiętać, że dochód osiągany z tego tytułu jest limitowany.
- W takim przypadku niezwykle ważna pozostaje wybrana forma opodatkowania, która powinna być dostosowana do specyfiki prowadzonej działalności gospodarczej i uzależniona np. od poziomu generowanych kosztów z nią związanych. Zeznanie roczne z prowadzonej działalności winno zostać złożone na druku PIT-36 - informuje portal pit.pl
Dochody z działów specjalnych produkcji rolnej
Jak już wspomniano na początku, w przypadku osiągana przez rolników przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej; przychodów z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach, przychody te opodatkowane są podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Przychodów z tego tytułu nie łączy się z przychodami opodatkowanymi wg skali podatkowej i opodatkowuje wg jednej stawki 12% (podobnie jak działalność gospodarczą).
Przypomnijmy, że do działów specjalnych produkcji rolnej zalicza się:
- uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych,
- uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro",
- fermowa hodowla i chów drobiu rzeźnego i nieśnego,
- wylęgarnie drobiu, hodowla i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych,
- hodowla dżdżownic,
- hodowla entomofagów,
- hodowla jedwabników,
- prowadzenie pasiek oraz
- hodowla i chów poza gospodarstwem rolnym następujących zwierząt: psów rasowych, kotów rasowych, koni, ryb akwariowych powyżej 700 dm3 objętości akwarium, obliczonej według wewnętrznych długości krawędzi, owiec – powyżej 10 sztuk, świni – powyżej 50 sztuk, bydła i cieląt – powyżej 10 sztuk, krów – powyżej 5 sztuk.
Od 1 stycznia 2016 roku obowiązują nowe zasady opodatkowania dochodów z działów specjalnych produkcji rolnej. Podatnicy, którzy dochody z działów specjalnych produkcji rolnych ustalali wcześniej na podstawie prowadzonych ksiąg (KPiR bądź ksiąg rachunkowych) a także samodzielnie obliczali zaliczki na podatek dochodowy, nie muszą już składać już informacji PIT-6. Zamiast niej powinni natomiast przekazać informację o prowadzonych działach specjalnych produkcji rolnej na nowym druku PIT/DS załączaną do zeznania rocznego PIT-36 bądź PIT-36L.
- Jednakże trzeba zwrócić uwagę, że podatnicy, którzy w 2017 roku ustalali dochody z działów specjalnych produkcji rolnej nie na podstawie ksiąg a przy zastosowaniu norm szacunkowych z wykorzystaniem rodzajów upraw i produkcji oraz jednostki powierzchni upraw lub rodzaju produkcji, zobowiązani byli wypełnić informację PIT-6 na dotychczasowych zasadach i złożyć ją do dnia 20 stycznia - podkreśla portal pit.pl
O tym, czy prowadzący działy specjalne produkcji rolnej mogą rozliczać się nadal przy zastosowaniu norm szacunkowych decyduje poziom osiąganych przychodów netto (bez VAT) a kwota limitu wynosi równowartość 1.200.000 euro. Powyżej tego poziom producenci zobowiązani będą do prowadzenia ksiąg rachunkowych i ustalania dochodu do opodatkowania na ich podstawie, na zasadach podobnych do tych, jakie dotyczą pozarolniczej działalności gospodarczej.
Czy dostałeś już deklarację z KRUS?
Deklaracje podatkowe PIT otrzymają wszystkie osoby, które w 2022 roku chociaż raz pobrały jakiekolwiek rolnicze świadczenie emerytalno-rentowe (np. emeryturę rolniczą, rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy, rentę rodzinną), rodzicielskie świadczenie uzupełniające lub świadczenie niezrealizowane po osobie zmarłej - o tym przeczytasz tutaj, kliknij proszę.
Masz pytania lub wątpliwości dotyczące tego artykułu?
Napisz wiadomość: [email protected]
Czekamy na kontakt z Tobą, Twój głos jest dla nas ważny.