Ta groźna choroba ogórków może zniszczyć całą uprawę. Są jednak sposoby, by z nią walczyć
Czym jest fuzarioza ogórka?
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Fuzarioza ogórka wywoływana jest przez grzyby z rodzaju Fusarium, przede wszystkim Fusarium oxysporum. Atakują one system korzeniowy oraz wiązki przewodzące roślin, prowadząc do ich stopniowego zamierania. Choroba rozwija się szczególnie intensywnie w warunkach wysokiej wilgotności oraz przy osłabieniu ogórka wskutek nieodpowiednich warunków uprawy (np. zbyt gęste nasadzenie lub wysoka temperatura i wilgotność).
Jakie są objawy fuzariozy ogórka?
Objawy fuzariozy ogórka (znanej też jako fuzaryjne więdnięcie ogórka) pojawiają się zazwyczaj w okresie intensywnego wzrostu roślin. Zaniepokojenie powinno wywołać żółknięcie i więdnięcie dolnych liści. Kolejnym objawem jest więdniecie całej rośliny, początkowo w okresie największego nasłonecznienia, a potem również rano i wieczorem. Dlatego pierwsze objawy fuzariozy mogą zostać mylenie uznane za efekt zbyt suchego podłoża lub braku składników odżywczych. Sygnałem, że może chodzić o fuzariozę, jest brunatnienie wiązek przewodzących widoczne po przekrojeniu łodygi. Inny charakterystyczny objaw to brązowienie i gnicie korzeni. W toku rozwoju choroby żółte początkowo liście zaczynają brunatnieć i zasychać, a cały pęd umiera.
Jak walczyć z fuzariozą ogórka?
Fuzarioza ogórka to choroba odglebowa, bardzo groźna, co do której większość poradników mówi wprost: trzeba jej zapobiegać, bo po wystąpieniu objawów na leczenie może być za późno. Problem w przypadku oprysków, zwłaszcza chemicznych, jest zachowanie odpowiedniej karencji. Rozwiązaniem może być stosowanie preparatów mikrobiologicznych, ale w ich przypadku również zalecenia mówią o tym, że powinno się je stosować od fazy rozwoju pierwszego liścia do fazy pełnej dojrzałości i wybarwiania się owoców.
Naturalne opryski na fuzariozę ogórka
Nie oznacza to jednak, że ogrodnicy-amatorzy są w walce z fuzariozą ogórka zupełnie bezradni. Istnieje kilka naturalnych metod które mogą spowolnić rozwój tej choroby.
Oprysk z wyciągu z czosnku
Wyciąg przygotowujemy wg proporcji: 100 g świeżego czosnku na 1 litr wody. Czosnek rozgniatamy, zalewamy wodą i odstawiamy na 24 godziny. Następnie przecedzamy i rozcieńczamy wodą w proporcji 1:3 (1 część wyciągu na 3 części wody). Tak przygotowanym preparatem pryskamy ogórki, najlepiej wczesnym rankiem lub wieczorem. Oprysk powtarzamy co kilka dni.
Napar ze skrzypu polnego
Napar przygotowujemy ze skrzypu suszonego lub świeżego (100 gram świeżego lub 10 g suszonego na 1 litr wody). Skrzyp zalewamy wodą, zagotowujemy i gotujemy przez około 30 minut na małym ogniu. Po ostudzeniu przecedzamy. Napar rozcieńczamy wodą w stosunku 1 do 4 i pryskamy nim roślinę co 7–10 dni.
Preparat z gnojówki pokrzywowej
Gnojówkę z pokrzywy można przygotować w następujących proporcjach: 1 kg świeżej, pociętej pokrzywy na na 10 l wody. Pokrzywę zalewamy wodą i pozostawiamy do fermentacji na około 10–14 dni, codziennie mieszając. Gdy gnojówka przestanie się pienić, jest gotowa do użycia. Do oprysku stosować w rozcieńczeniu 1:10. Opryskiwać liście oraz glebę wokół roślin co 10 dni. Do przygotowania gnojówki możemy wykorzystać również pokrywę suszoną (20 dkg suszu na 10 l wody). Gotowy preparat można także kupić w sklepie ogrodniczym. Uwaga – niektórzy eksperci zalecają przygotowanie gnojówki w większym stężeniu niż podane. 20 dkg suszu lub 1 kg świeżej rośliny zalewamy wtedy 5 litrami wody.
Oprysk z mleka
Mleko, zwłaszcza świeże i niepasteryzowane, zawiera laktoferynę i laktoperoksydazę, które wykazują działanie antygrzybiczne. Rozcieńczamy je wodą w stosunku 4:6. Oprysk wykonujemy w słoneczny dzień (promienie mają wpływ na skuteczność).
Oprysk z aloesu
Wykorzystujemy tutaj właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze aloesu. Preparat przygotowujemy wg proporcji: pół szklanki świeżych, pokrojonych liści i dwa litry wody. Całość blendujemy i odstawiamy na ok. 24 godziny. Następnie rozcieńczamy wodą. Taka mieszanka może być stosowana głównie jako odżywka (wtedy proporcje to 1:10), ale naszym głównym celem może być też spowolnienie rozwoju fuzariozy. Wówczas oprysk może być bardziej skoncentrowany.
Czytaj też: Stosuj na ogórki, pomidory i porzeczki. Jak zrobić domowy oprysk z jodyny?
Jak zapobiegać fuzariozie?
Fuzarioza ogórka należy do chorób trudnych do zwalczenia, dlatego niezwykle ważne jest zapobieganie jej występowaniu. Oto podstawowe zasady ograniczające ryzyko jej wystąpienia:
- płodozmian – nie należy uprawiać ogórków (ani innych dyniowatych) na tym samym stanowisku częściej niż co 3–4 lata;
- zdrowy materiał siewny – warto stosować nasiona zaprawiane naturalnymi preparatami grzybobójczymi (np. wyciągiem z rumianku);
- usuwanie porażonych roślin – wszystkie rośliny wykazujące objawy choroby należy usuwać i niszczyć poza ogrodem;
- unikanie przelania – nadmierna wilgotność gleby sprzyja rozwojowi patogenu;
- właściwe pH gleby – optymalne pH to 6,5–7; gleby zbyt kwaśne sprzyjają rozwojowi grzybów;
- wzmacnianie odporności roślin przez nawożenie;
- profilaktyczne stosowanie oprysków zapobiegających rozwojowi grzybów – na przykład tych, które opisaliśmy wyżej.
