Ogórki zaczynają więdnąć? Musisz działać natychmiast. To może być groźna choroba
Fuzarioza ogórka wywoływana jest przez grzyby z rodzaju Fusarium, przede wszystkim Fusarium oxysporum. Atakują one system korzeniowy oraz wiązki przewodzące roślin, prowadząc do ich stopniowego zamierania. Choroba rozwija się szczególnie intensywnie w warunkach wysokiej wilgotności oraz przy osłabieniu ogórka wskutek nieodpowiednich warunków uprawy (np. zbyt gęste nasadzenie lub wysoka temperatura i wilgotność).
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Czytaj też: Ile kosztuje miód w 2025 roku? Orientacyjne ceny w sierpniu
Jakie są objawy fuzariozy ogórka?
Objawy fuzariozy ogórka (znanej też jako fuzaryjne więdnięcie ogórka) pojawiają się zazwyczaj w okresie intensywnego wzrostu roślin. Zaniepokojenie powinno wywołać żółknięcie i więdnięcie dolnych liści. Kolejnym objawem jest więdniecie całej rośliny, początkowo w okresie największego nasłonecznienia, a potem również rano i wieczorem. Dlatego pierwsze objawy fuzariozy mogą zostać mylenie uznane za efekt zbyt suchego podłoża lub braku składników odżywczych. Sygnałem, że może chodzić o fuzariozę, jest brunatnienie wiązek przewodzących widoczne po przekrojeniu łodygi. Inny charakterystyczny objaw to brązowienie i gnicie korzeni. W toku rozwoju choroby żółte początkowo liście zaczynają brunatnieć i zasychać, a cały pęd umiera.
Jak walczyć z fuzariozą ogórka?
Fuzarioza ogórka to choroba odglebowa, bardzo groźna, co do której większość poradników mówi wprost: trzeba jej zapobiegać, bo po wystąpieniu objawów na leczenie może być za późno. Problem w przypadku oprysków, zwłaszcza chemicznych, jest zachowanie odpowiedniej karencji. Rozwiązaniem może być stosowanie preparatów mikrobiologicznych, ale w ich przypadku również zalecenia mówią o tym, że powinno się je stosować od fazy rozwoju pierwszego liścia do fazy pełnej dojrzałości i wybarwiania się owoców.
Naturalne opryski na fuzariozę ogórka
Nie oznacza to jednak, że ogrodnicy-amatorzy są w walce z fuzariozą ogórka zupełnie bezradni. Istnieje kilka naturalnych metod które mogą spowolnić rozwój tej choroby.
Oprysk z wyciągu z czosnku
Wyciąg przygotowujemy wg proporcji: 100 g świeżego czosnku na 1 litr wody. Czosnek rozgniatamy, zalewamy wodą i odstawiamy na 24 godziny. Następnie przecedzamy i rozcieńczamy wodą w proporcji 1:3 (1 część wyciągu na 3 części wody). Tak przygotowanym preparatem pryskamy ogórki, najlepiej wczesnym rankiem lub wieczorem. Oprysk powtarzamy co kilka dni.
Czytaj też: Różowe, niebieskie czy fioletowe? Podsyp tym hortensję, by zmienić jej kolor
Napar ze skrzypu polnego
Napar przygotowujemy ze skrzypu suszonego lub świeżego (100 gram świeżego lub 10 g suszonego na 1 litr wody). Skrzyp zalewamy wodą, zagotowujemy i gotujemy przez około 30 minut na małym ogniu. Po ostudzeniu przecedzamy. Napar rozcieńczamy wodą w stosunku 1 do 4 i pryskamy nim roślinę co 7–10 dni.
Preparat z gnojówki pokrzywowej
Gnojówkę z pokrzywy można przygotować w następujących proporcjach: 1 kg świeżej, pociętej pokrzywy na na 10 l wody. Pokrzywę zalewamy wodą i pozostawiamy do fermentacji na około 10–14 dni, codziennie mieszając. Gdy gnojówka przestanie się pienić, jest gotowa do użycia. Do oprysku stosować w rozcieńczeniu 1:10. Opryskiwać liście oraz glebę wokół roślin co 10 dni. Do przygotowania gnojówki możemy wykorzystać również pokrywę suszoną (20 dkg suszu na 10 l wody). Gotowy preparat można także kupić w sklepie ogrodniczym. Uwaga – niektórzy eksperci zalecają przygotowanie gnojówki w większym stężeniu niż podane. 20 dkg suszu lub 1 kg świeżej rośliny zalewamy wtedy 5 litrami wody.
Oprysk z mleka
Mleko, zwłaszcza świeże i niepasteryzowane, zawiera laktoferynę i laktoperoksydazę, które wykazują działanie antygrzybiczne. Rozcieńczamy je wodą w stosunku 4:6. Oprysk wykonujemy w słoneczny dzień (promienie mają wpływ na skuteczność).
Oprysk z aloesu
Wykorzystujemy tutaj właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze aloesu. Preparat przygotowujemy wg proporcji: pół szklanki świeżych, pokrojonych liści i dwa litry wody. Całość blendujemy i odstawiamy na ok. 24 godziny. Następnie rozcieńczamy wodą. Taka mieszanka może być stosowana głównie jako odżywka (wtedy proporcje to 1:10), ale naszym głównym celem może być też spowolnienie rozwoju fuzariozy. Wówczas oprysk może być bardziej skoncentrowany.
Czytaj też: Dodatkowe koszty dla rolników? Chodzi o nową opłatę
Jak zapobiegać fuzariozie?
Fuzarioza ogórka należy do chorób trudnych do zwalczenia, dlatego niezwykle ważne jest zapobieganie jej występowaniu. Oto podstawowe zasady ograniczające ryzyko jej wystąpienia:
- płodozmian – nie należy uprawiać ogórków (ani innych dyniowatych) na tym samym stanowisku częściej niż co 3–4 lata;
- zdrowy materiał siewny – warto stosować nasiona zaprawiane naturalnymi preparatami grzybobójczymi (np. wyciągiem z rumianku);
- usuwanie porażonych roślin – wszystkie rośliny wykazujące objawy choroby należy usuwać i niszczyć poza ogrodem;
- unikanie przelania – nadmierna wilgotność gleby sprzyja rozwojowi patogenu;
- właściwe pH gleby – optymalne pH to 6,5–7; gleby zbyt kwaśne sprzyjają rozwojowi grzybów;
- wzmacnianie odporności roślin przez nawożenie;
- profilaktyczne stosowanie oprysków zapobiegających rozwojowi grzybów – na przykład tych, które opisaliśmy wyżej.
