KOWR wspiera rozwój OZE w rolnictwie
Na mocy przepisów ustawy z dnia 10 lutego 2017 r. o Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa, KOWR prowadzi działania ukierunkowane na wspieranie i rozwój odnawialnych źródeł energii, w szczególności w rolnictwie.
W ramach powyższych kompetencji KOWR realizuje liczne kampanie informacyjno-promocyjne, dzięki którym mieszkańcy terenów wiejskich mają możliwość uzyskania rzetelnych informacji na temat OZE.
Biogaz rolniczy
Głównym tematem kampanii realizowanych przez KOWR są biogazownie rolnicze, czyli stabilne, pewne i ekologiczne źródła energii elektrycznej i ciepła. Bazują one na odnawialnych, lokalnie dostępnych surowcach, takich jak gnojowica czy obornik, a także odpadach i pozostałościach z przemysłu rolno-spożywczego.
Instalacje te mogą być zatem doskonałym rozwiązaniem dla gospodarstw rolnych, w szczególności prowadzących produkcję zwierzęcą. Idealnie wpisują się w gospodarkę obiegu zamkniętego i umożliwiają jej optymalizację. Dzięki biogazowniom rolniczym gospodarstwa rolne mogą się rozwijać w sposób zrównoważony i produkować żywność w sposób przyjazny dla środowiska.
Oprócz czystej, zielonej energii elektrycznej i taniego, stabilnego ciepła, w biogazowniach rolniczych powstaje również masa pofermentacyjna, która może być wykorzystywana do nawożenia pól uprawnych. Poferment jest nieocenionym źródłem składników odżywczych łatwo przyswajalnych przez rośliny. Stosowanie go na polach przyczynia się do polepszenia jakości gleby, co z kolei przekłada się na wyższe plony.
Biogazownie rolnicze mogą przynosić wiele korzyści również okolicznym mieszkańcom. Najważniejszą z nich jest możliwość wykorzystywania tańszego ciepła pochodzącego z biogazowni do ogrzewania sąsiadujących budynków gospodarczych i mieszkalnych, a także zakładów przemysłowych oraz budynków użyteczności publicznej, takich jak szkoły, kościoły, hale widowiskowo-sportowe czy ośrodki zdrowia. Ponadto, racjonalne zagospodarowanie odchodów zwierzęcych poprzez wykorzystanie ich w biogazowni rolniczej pozwala zredukować uciążliwości odorowe.
Pomimo licznych korzyści wynikających z funkcjonowania biogazowni rolniczych, nadal w Polsce jest ich zdecydowanie za mało, a potencjał surowcowy jest wykorzystywany tylko w niewielkim stopniu.
W związku z powyższym, Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa już od kilku lat podejmuje działania mające na celu zwiększenie świadomości i zainteresowania rolników i mieszkańców terenów wiejskich biogazowniami rolniczymi.
W ramach tych działań KOWR zorganizował m.in. 22 bezpłatne warsztaty, podczas których uczestnicy mogli zapoznać się z zagadnieniami dotyczącymi zakładania i funkcjonowania mikrobiogazowni oraz biogazowni rolniczych, procedur administracyjnych związanych z ich budową, wysokości kosztów inwestycyjnych, a także możliwych źródeł finansowania.
Podczas warsztatów uczestnicy mieli również możliwość obejrzenia funkcjonujących instalacji do produkcji biogazu rolniczego. Warsztaty dedykowane były w szczególności rolnikom, małym i średnim przedsiębiorstwom z branży rolno-spożywczej, a także pracownikom administracji państwowej i samorządowej. Wzięło w nich udział łącznie ponad 740 osób.
Warsztaty dotyczące funkcjonowania biogazowni rolniczych.
Mając na uwadze duże zainteresowanie udziałem w ww.wydarzeniach, KOWR na 2024 r. zaplanował realizację kolejnych 6 warsztatów, w tym 3 dotyczących mikrobiogazowni rolniczych o mocy do 50 kWe oraz 3 dotyczących biogazowni rolniczych o mocy do 500kWe. Przedmiotowe szkolenia będą dedykowane rolnikom oraz przedsiębiorcom z sektora rolno-spożywczego zainteresowanym budową tego typu instalacji. Informacje o planowanych warsztatach, w tym o terminach oraz miejscach szkoleń, będą sukcesywnie udostępniane na stronie internetowej www.energiazrolnictwa.pl.
Kolejnym elementem kampanii informacyjno-promocyjnych prowadzonych przez KOWR jest realizacja filmów edukacyjnych, przedstawiających różne biogazownie rolnicze, ich właścicieli, a także przedstawicieli samorządów oraz społeczności lokalnych, którzy opowiadają o powodach powstania biogazowni, swoich obawach, a także zaletach tych instalacji.
Na przykładzie biogazowni rolniczych prezentowanych w filmach można zobaczyć jak instalacje tego typu powinny funkcjonować, dla kogo są dobrym rozwiązaniem, gdzie powinny powstawać, a także jakie korzyści mogą przynosić rolnikom, sąsiadującym mieszkańcom, a nawet całym gminom. Skróty i spoty zachęcające do obejrzenia filmów o biogazowniach rolniczych regularnie są emitowane w stacjach telewizyjnych o zasięgu ogólnopolskim, Internecie oraz mediach społecznościowych.
Dodatkowo, w ramach prowadzonych działań, KOWR współpracuje również z Telewizją Polską. Na zlecenie KOWR powstają programy dla rolników „Magazyn Rolniczy”. Dotychczas zrealizowane zostały m.in. audycje o biogazowniach rolniczych, monosubstratowych mikrobiogazowniach rolniczych, masie pofermentacyjnej, a także możliwości uzyskania dofinansowania na budowę takich instalacji w ramach programu „Energia dla wsi”.
Spółdzielnie energetyczne
W ramach ustawowych kompetencji KOWR prowadzi również działania upowszechniające wiedzę z zakresu zakładania i funkcjonowania spółdzielni energetycznych.
Spółdzielnia energetyczna to dobrowolne zrzeszenie osób lub podmiotów zlokalizowanych na terenie gminy wiejskiej lub miejsko-wiejskiej, które chcą wspólnie wytwarzać energię elektryczną, biogaz, biometan lub ciepło, z odnawialnych źródeł energii, a następnie wykorzystywać tę energię wyłącznie na własne potrzeby. Wymierną korzyścią takiego rozwiązania są m.in. niższe rachunki za prąd. Dzięki temu, że energia elektryczna produkowana jest lokalnie, członkowie spółdzielni zwolnieni są z szeregu kosztów takich jak opłata dystrybucyjna, mocowa, kogeneracyjna, OZE czy podatek akcyzowy. Realne oszczędności mogą wynieść nawet do 30%.
W celu rozpowszechnienia informacji o spółdzielniach energetycznych, KOWR zrealizował 20 warsztatów dotyczących zakładania i funkcjonowania spółdzielni energetycznych na terenach gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, które były dedykowane m.in. przedstawicielom jednostek samorządu terytorialnego oraz osobom zainteresowanym założeniem takiej spółdzielni. Wszystkie warsztaty były bezpłatne. Wzięło w nich udział łącznie ponad 1000 osób.
Mając na uwadze duże zainteresowanie tymi warsztatami KOWR na 2024 r. zaplanował realizację 4 kolejnych warsztatów. Informacje o planowanych warsztatach, w tym o terminach oraz miejscach szkoleń, będą sukcesywnie udostępniane na stronie internetowej www.energiazrolnictwa.pl.
Dodatkowo, KOWR zrealizował również krótkie filmy animowane dotyczące zakładania i funkcjonowania spółdzielni energetycznych,a także korzyści jakie mogą one przynosić swoim członkom. W ramach kampanii informacyjnych przedmiotowe filmy zostały wyemitowane w mediach o zasięgu ogólnopolskim. Rozpowszechniono je również poprzez kanał YouTube KOWR, media społecznościowe, strony internetowe regionalnych serwisów informacyjnych oraz portale branżowe dotyczące w szczególności tematyki OZE i rynku energii.
Biomasa rolnicza na cele energetyczne
KOWR podejmuje również działania rozpowszechniające wśród rolników informacje na temat możliwości zaspokojenia własnych potrzeb energetycznych poprzez wykorzystywanie do produkcji ciepła dostępnych we własnym gospodarstwie nadwyżek biomasy roślinnej, np. słomy.
W ubiegłym roku KOWR przeprowadził 4 warsztaty dotyczące możliwości wykorzystania słomy do produkcji brykietu na cele energetyczne. Podczas warsztatów rolnicy mieli możliwość uzyskania informacji dotyczącychm.in. procesu przetwarzania słomy na brykiet, technologii spalania brykietu ze słomy, rodzajów dostępnych brykieciarek, a także właściwego doboru instalacji do określonej ilości biomasy.
Przedstawiono także przykłady funkcjonujących instalacji do wytwarzania brykietu z uwzględnieniem wymogów surowcowych oraz kosztów utrzymania takich instalacji. Uczestnicy warsztatów mogli również zobaczyć proces produkcji brykietu przy użyciu małych, mobilnych brykieciarek.
Warsztaty dotyczące brykietu ze słomy
Dodatkowo, w ramach współpracy z Telewizją Polską, na zlecenie KOWR powstały dwie audycje „Magazyn Rolniczy”, które poświęcone były możliwościom wykorzystania biomasy pochodzenia rolniczego na cele energetyczne.
Wszystkie filmy i programy zrealizowane przez KOWR, a także szczegółowe informacje na temat szkoleń, warsztatów oraz innych działań prowadzonych przez KOWR w ramach wsparcia rozwoju OZE na obszarach wiejskich, dostępne są na stronie internetowej www.energiazrolnictwa.pl.
