Kiedy komornik może zająć emeryturę z KRUS? Jakie są limity? Przykładowe kwoty
Egzekucja komornicza na emeryturze z KRUS - przepisy
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
W ustawie o ubezpieczeniu społecznym rolników nie ma przepisów bezpośrednio regulujących kwestię egzekucji komorniczej z emerytur wypłacanych przez KRUS. W art. 51 ust.1 tej ustawy znajdziemy zapis, który mówi, że oprócz potrąceń na poczet zaległych składek KRUS (bo taką opcję również przewidują przepisy), z rolniczych rent i emerytur „mogą być potrącane inne należności na zasadach określonych w odrębnych przepisach”. Te „odrębne przepisy” to przede wszystkim Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz ogólne zasady regulujące zasady prowadzenia egzekucji komorniczej zawarte np. Kodeksie cywilnym.
Czytaj też: Czarne chmury nad rolnictwem w Polsce. Co czeka rolników w 2026 roku?
W praktyce oznacza to, że egzekucja komornicza z „krusowskich” emerytur odbywa się na tych samych zasadach, co egzekucja z emerytur wypłacanych przez ZUS. Najważniejsze reguły mające wpływ na to, ile pieniędzy z emerytury KRUS może zająć komornik, dotyczą takich kwestii jak:
- kwota wolna od zajęcia (kwota wolna od egzekucji i potrąceń),
- maksymalna kwota zajęcia (maksymalna dopuszczalna wysokość potrąceń z emerytury),
- rodzaje świadczeń, które nie mogą być zajęte przez komornika,
- rodzaje należności, jakie mogą być ściągane z emerytury.
Jakie należności mogą być egzekwowane przez komornika z emerytury rolniczej?
Dwa główne rodzaje długów najczęściej egzekwowane przez komorników to:
- długi z tytułu świadczeń alimentacyjnych;
- należności inne niż alimentacyjne (np. z tytułu niespłaconych kredytów, pożyczek, nieopłaconych rachunków za telefon itp.).
To rozróżnienie jest bardzo istotne, ponieważ ma wpływ na to, jaką część emerytury może zająć komornik oraz ile musi zostawić dłużnikowi na koncie.
Które świadczenia są wolne od zajęcia komorniczego?
Dobra wiadomość dla emerytów jest taka, że istnieją świadczenia całkowicie wolne od egzekucji komorniczej. Przede wszystkim jest to trzynasta i czternasta emerytura. Komornik nie zajmie też dodatku pielęgnacyjnego oraz dodatku dla weterana poszkodowanego.
Maksymalna kwota zajęcia. Ile komornik może ściągnąć z emerytury?
Maksymalna kwota, jaką komornik może zająć z emerytury, zależy od rodzaju długu. W przypadku długów niealimentacyjnych (np. kredytów, pożyczek, zaległych rachunków za prąd, telefon, nieopłaconych faktur) potrącenie może wynieść maksymalnie 25 proc. świadczenia w skali miesiąca. Kiedy komornik egzekwuje alimenty, obowiązują surowsze zasady. Wtedy może zająć maksymalnie 60 proc. emerytury. Uwaga, w obydwu przypadkach maksymalną dopuszczalną kwotę egzekucji oblicza się na podstawie emerytury brutto.
Czytaj też: Cała prawda o rencie z KRUS. Jakie schorzenia kwalifikują do jej otrzymania?
Kwota wolna od potrąceń i egzekucji
Niezależnie od limitów procentowych określających maksymalną kwotę zajęcia, KRUS musi zostawić na koncie emeryta objętego egzekucją komorniczą tzw. kwotę wolną od potrąceń i egzekucji. Wyliczana jest jako procent najniższej emerytury brutto obowiązującej w danym okresie. Dla należności niealimentacyjnych kwota wolna to 75 proc. najniższej emerytury. Dla długów alimentacyjnych kwota wolna jest mniejsza i wynosi 50 proc. najniższej emerytury. Przypomnijmy, że od 1 marca 2025 r. do 28 lutego 2026 r. najniższa emerytura (również emerytura rolnicza) wynosi 1878,91 zł brutto. Oznacza to, że w tym okresie kwota wolna to 1409,18 zł (dla długów niealimentacyjnych) oraz 939,46 zł (jeśli zadłużenie dotyczy alimentów).
Czytaj też: KRUS rozdaje bezpłatne turnusy. Rolnicy muszą spełnić przynajmniej dwa warunki
Ile komornik może potrącić z emerytury rolniczej? Przykładowe wyliczenia
Jak widać, odpowiedź na pytanie, jaką cześć emerytury może zająć komornik, zależy od indywidualnej sytuacji dłużnika. Nawet w najprostszym scenariuszu wysokość zajętej kwoty może się zmieniać. Oto przykładowe wyliczenia dla emeryta pobierającego najniższą ustawową emeryturę. Z jego świadczenia potrącany jest dług niealimentacyjny:
1. Kwota emerytury brutto – 1878,91 zł (wysokość najniższej emerytury obowiązująca od 1 marca 2025 r. do 28.02.2026 r.).
2. Na poczet egzekucji prowadzonej przez komornika KRUS może potracić maksymalnie 25 proc. emerytury brutto – w tym przypadku będzie to 469,73 zł.
3. Z emerytury brutto pobiera się tzw. należności publicznoprawne, czyli składkę zdrowotną i podatek (podatek tylko, jeśli emeryt ma świadczenie wyższe niż 2500 zł). Należności te są pobierane zawsze, z każdego świadczenia, niezależnie od jego wysokości. Wysokość składki zdrowotnej to 9 proc. W omawianym przypadku daje to kwotę 169,10 zł. Po takim odliczeniu kwota emerytury netto to 1709,81 zł (taką sumę dostałby emeryt, gdyby nie miał egzekucji komorniczej).
5. Następnie trzeba sprawdzić, jaka kwota zostałaby emerytowi, gdyby KRUS czy ZUS potrącił z jego świadczenia całą maksymalną kwotę potrącenia. W takim scenariuszu emerytowi zostałoby w kieszeni 1240,08 zł (1709,81 zł minus 469,73 zł; emerytura netto minus maksymalna kwota potrącenia).
6. Po dokonaniu tego odliczenia emeryt otrzymałby mniej niż wynosi aktualna kwota wolna od zajęcia, czyli 1409,18 zł. Dlatego faktyczne potrącenie będzie niższe. Do kieszeni emeryta trafi 1409,18. Na spłatę długów pójdzie 300,63 zł.
Czytaj też: Te warunki rolnik musi znać. Wpływają na wysokość emerytury z KRUS
