1431 zł odszkodowania z KRUS. Jednak są sytuacje, w których go nie dostaniesz

Źródło: canva

O prawie do uzyskania jednorazowego odszkodowania z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu mówi ustawa z 20 grudnia 1990 roku o Ubezpieczeniu społecznym rolników.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Komu przysługuje jednorazowe odszkodowanie z KRUS?

Zgodnie z ustawą, z jednorazowego odszkodowania może skorzystać osoba ubezpieczona w KRUS, w tym rolnik, domownik oraz pomocnik rolnika, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej, lub rolniczej choroby zawodowej. Odszkodowanie przysługuje także członkom rodziny ubezpieczonego, który zmarł w wyniku wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej.

Należy dodać, że wsparcie nie zostanie udzielone, jeśli ubezpieczony spowodował wypadek umyślnie, wskutek rażącego niedbalstwa, będąc w stanie nietrzeźwości, pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych lub innych środków o podobnym działaniu, a także gdy sam w znacznym stopniu przyczynił się do wypadku. Poza tym odszkodowanie nie zostanie przyznane, jeśli do wypadku doszło podczas wykonywania czynności niezwiązanych z prowadzeniem działalności rolniczej.

Czytaj też:
Nie wszyscy wiedzą o tych dodatkach do emerytury z KRUS. Ile można dostać?

Co może zostać uznane za wypadek przy pracy?

Za wypadek przy pracy rolniczej uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w trakcie wykonywania czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej lub było w związku z wykonywaniem tych czynności. Zgodnie z przepisami za taki wypadek uważa się zdarzenie, do którego doszło na:

• terenie gospodarstwa rolnego, które ubezpieczony prowadzi lub w którym stale pracuje,

• na terenie gospodarstwa domowego bezpośrednio związanego z tym gospodarstwem rolnym, 

• w drodze ubezpieczonego z mieszkania do gospodarstwa rolnego lub w drodze powrotnej,

• w trakcie wykonywania zwykłych czynności związanych z prowadzeniem działalności rolniczej poza terenem gospodarstwa,

• w drodze do miejsca wykonywania wyżej opisanych czynności lub w drodze powrotnej.

Czytaj też: 24 lata składek do KRUS i nic? Co z emeryturą rolnika? Kasa stawia sprawę jasno

W przypadku pomocnika rolnika za wypadek przy pracy uważa się wypadek podczas wykonywania czynności określonych w umowie o pomocy przy zbiorach. Mowa więc o czynnościach polegających na zbieranie chmielu, owoców, warzyw, tytoniu, ziół lub roślin zielarskich, usuwaniu zbędnych części roślin, klasyfikowaniu lub sortowaniu zerwanych, lub zebranych zbiorów, a także wykonywaniu innych czynności mających na celu przygotowanie zbiorów do transportu, przechowywania, sprzedaży lub związanych z pielęgnowaniem i poprawą jakości plonów.

W jaki sposób można uzyskać odszkodowanie za wypadek przy pracy rolniczej krok po kroku?

Jeśli dojdzie do wypadku w gospodarstwie rolnym, fakt ten należy niezwłocznie zgłosić do jednostki terenowej KRUS, w której poszkodowany jest ubezpieczony, ale nie później niż w ciągu 6 miesięcy od wystąpienia zdarzenia. Jak wygląda ta procedura krok po kroku?

• Poszkodowany lub inna osoba zgłasza wypadek bezpośrednio w siedzibie KRUS, za pośrednictwem poczty, telefonicznie pocztą elektroniczną, przez platformę e-PUAP lub eKRUS. Formularz zgłoszenia jest dostępny na stronie KRUS. Na tym etapie poszkodowany może już złożyć wniosek o jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku (formularz KRUS SR-23).

• Po przyjęciu zgłoszenia KRUS ustala czy poszkodowany podlegał ubezpieczeniu wypadkowemu, chorobowemu i macierzyńskiemu w dniu zaistnienia wypadku. Jeśli tak, wszczyna postępowanie dowodowe.

• Osoba, która zgłasza wypadek, powinna zabezpieczyć w miarę możliwości miejsce i przedmioty związane z wypadkiem, udostępnić pracownikowi KRUS miejsce wypadku i przedmioty z nim związane, wskazać świadków wypadku, zgromadzić i dostarczyć posiadaną dokumentację leczenia oraz udzielić pełnych informacji, oraz pomocy pracownikowi KRUS, który prowadzi postępowanie dowodowe.

Czytaj też: ARiMR zapewnia do 100 proc. dofinansowania. Wniosek przez specjalną aplikację

• W kolejnym etapie pracownik KRUS prowadzący postępowanie powypadkowe skontaktuje się ze zgłaszającym, dokona oględzin na miejscu zdarzenia, przesłucha poszkodowanego oraz świadków.

• Po zebraniu dowodów pracownik KRUS w ciągu 14 dni przygotuje protokół powypadkowy, który będzie stanowić podstawę do przyznania lub nieprzyznania jednorazowego odszkodowania powypadkowego. Protokół zostanie wysłany do poszkodowanego pocztą. Poszkodowany lub uprawniony członek rodziny może w terminie 7 dni od otrzymania dokumentu zgłosić na piśmie uwagi, lub zastrzeżenia do protokołu.

• Po upływie tego terminu inspektor ds. prewencji wyraża opinię o uznaniu lub nieuznaniu zdarzenia za wypadek przy pracy rolniczej. Następnie opinia wraz z protokołem powypadkowym zostaje przekazana do wydziału świadczeń oddziału regionalnego KRUS, gdzie zostaje podjęta ostateczna decyzja w sprawie uznania zdarzenia za wypadek.

• Jeśli decyzja będzie pozytywna, poszkodowany zostanie poinformowany o konieczności dostarczenia zaświadczenia o stanie zdrowia opracowanego przez lekarza prowadzącego (formularz KRUS N-14). Zaświadczenie i akta sprawy zostaną następnie przekazane do lekarza orzecznika.

• W dalszej kolejności odbywa się postępowanie orzecznicze, w trakcie którego lekarz ocenia stopień uszczerbku na zdrowiu. Poszkodowany ma prawo odwołać się od orzeczenia w terminie 14 dni od dostarczenia decyzji – wtedy orzeczenie wyda komisja lekarska, a w kolejnym etapie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. 

• Na podstawie prawomocnego orzeczenia rzeczoznawcy wydział świadczeń KRUS wydaje decyzję o wypłacie jednorazowego odszkodowania i jego wysokości. Kwota może zostać wypłacona za pośrednictwem poczty lub na rachunek bankowy.

Czytaj też:
O ile wzrosną emerytury rolników w 2026 roku? Wszystko co wiemy o waloryzacji

Ile wynosi jednorazowe odszkodowanie z KRUS?

Wysokość jednorazowego odszkodowania zależy od stopnia uszczerbku na zdrowiu. Od dnia 1 stycznia 2025 roku obowiązują następujące kwoty:

• 1431 zł – za każdy procent uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy rolniczej lub rolniczą chorobą zawodową,

• 20 660 zł – w przypadku orzeczenia niezdolności do samodzielnej egzystencji spowodowanej wypadkiem przy pracy rolniczej lub rolniczą chorobą zawodową,

• 143 100 zł – z tytułu śmiertelnego wypadku, odszkodowanie przysługuje małżonkowi lub dziecku zmarłego, kwota może zostać zwiększona o 28 620 zł na drugiego i każdego kolejnego uprawnionego, jeżeli do odszkodowania są uprawnieni równocześnie małżonek i dziecko/dzieci bądź tylko dzieci,

• 71 550 zł – z tytułu śmiertelnego wypadku, jeśli do odszkodowania są uprawnieni inni członkowie rodziny niż małżonek i dzieci zmarłego, kwota może zostać zwiększona o 28 620 zł na drugiego i każdego kolejnego uprawnionego,

• 28 620 zł – z tytułu śmiertelnego wypadku, gdy do odszkodowania są uprawnieni inni członkowie rodziny, równocześnie z małżonkiem lub dziećmi zmarłego, kwota przysługuje każdemu z nich, niezależnie od odszkodowania przypadającego małżonkowi lub dzieciom.