Ziemniaki 2023 - plony, jakość, cena
Sprawdziliśmy prognozy na temat tegorocznych zbiorów ziemniaków i najważniejszych spraw z tym związanych.
Plony ziemniaków 2023
Dr Wojciech Nowacki, prezes Stowarzyszenia Polski Ziemniak, zaznacza, że tegoroczne plony ziemniaków są zróżnicowane. Duży wpływ na tę sytuację ma oczywiście przebieg warunków atmosferycznych w okresie wegetacji. - W południowych regionach kraju można powiedzieć, że mieliśmy dobrą pogodę, ponieważ opady były zbliżone do normy, dotyczy to chociażby: Podkarpacia, Małopolski, woj. świętokrzyskiego, woj. lubelskiego i południowej części Mazowsza. Z tego względu właśnie tam te plony są duże, choć do rekordowych nie należą - tłumaczy ekspert. Najgorsza sytuacja - przez to, że wystąpiła susza, obniżająca potencjał plonowania - z kolei jest we Wielkopolsce, w północnej części Mazowsza, a także w województwach: kujawsko-pomorskim, zachodnio-pomorskim, lubuskim i częściowo w warmińsko-mazurskim oraz podlaskim. - Trzeba jednak mieć na uwadze to, że z jednej strony plon zależy od, jak mówiłem przed chwilą, przebiegu pogody, z drugiej zaś od agrotechniki i potencjału gospodarstwa. Właściciele dużych gospodarstw w większości przypadków zainwestowali w nawadnianie swoich plantacji. W takich gospodarstwach, jak wynika z moich obserwacji, bo dokładnych danych z GUS-u jeszcze nie mam, plony są średnio nawet o 30% wyższe od tych, jakie osiągają mniejsi producenci, którzy tego nawadniania nie mają - zauważa specjalista.
Po wykonanych wykopkach ekspert szacował, że tegoroczne średnie plony ziemniaków z wszystkich grup wczesności mogą wynieść ok. 308 dt/ha. Jeśli chodzi natomiast o powierzchnię uprawy ziemniaka w Polsce, dane są rozbieżne. Według Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, która prowadzi płatności obszarowe, wynosi ona ok. 182 tys. ha. Obserwacje prowadzone przez Główny Urząd Statystyczny pokazują natomiast co innego. Ta liczba oscyluje w granicach 200 tys. ha. Wliczane są tu bowiem ogrody przydomowe - produkcja na własne potrzeby i tzw. "podziemie ziemniaczane" (wliczani są tu rolnicy, którzy sprzedają swoje zbiory bez rejestracji w Wojewódzkich Inspektoratach Ochrony Roślin i Nasiennictwa). Na podstawie powyższych danych można obecnie szacować, że zbiory całkowite ziemniaka w tym sezonie wyniosą ok. 6,1 mln ton, co generalnie pokrywa potrzeby krajowego rynku w ten surowiec.
Jakość ziemniaków 2023
Jeśli chodzi o jakość bulw, to w sezonie 2023 największy problem stanowi parch. - Rynek tymczasem, jak powszechnie wiadomo, potrzebuje ładnego ziemniaka. W tym roku, niestety, pod tym względem, są “wpadki” nawet w tych większych, profesjonalnych producentów. To przede wszystkim związane jest oczywiście ze suszą w okresie wiązania bulw. Ta susza inicjuje jak gdyby właśnie pracha, którego już w żaden sposób się nie zlikwiduje - tłumaczy dr Wojciech Nowacki. Dodatkowo w miejscach, gdzie wystąpiła susza z przeplatanymi opadami, doszło do deformacji ziemniaków - mamy do czynienia z dziedziuchowatością, a także pękaniem bulw. - To też, podobnie jak ziemniaki z parchem, stanowi plon odpadowy - mówi specjalista.
Czy będzie problem z przechowaniem ziemniaków? - Jakość przechowalnicza jest szacowana na całkiem dobrą. Nie ma zgniłych bulw. Zbiory pod tym względem są w tym roku niezakłócone. Pogoda sprzyja wykopkom. Znów mamy letnią pogodę - wysokie temperatury, bez przymrozków. Pod tym kątem nie ma zagrożenia, jeśli chodzi o przechowywanie. Straty przechowalnicze nie powinny być więc duże - opowiada dr Wojciech Nowacki. Kolorowo jednak nie jest. - Pojawiają się jednak pytania - i to może niepokoić - dlaczego bulwy, w przypadku niektórych odmian, zwłaszcza średnio wczesnych, o tej porze są o niedojrzałe, ich skórka łuszczy się? Moim zdaniem, mogło tak być, że w czasie suszy nastąpił spoczynek bulw. Natomiast nieco później, po opadach deszczu, co miało miejsce w sierpniu, i to w całej Polsce, pojawiły się wtórne odrosty. W ten sposób możemy mieć dwa zbiory w jednym sezonie. W takich przypadkach zalecam sprzedaż ziemniaków prosto z pola. One nie nadają się do przechowywania - tłumaczy nasz rozmówca.
Cena ziemniaków 2023
Ceny za polskie ziemniaki na rynkach hurtowych oscylują aktualnie w granicach 1,50 zł/kg. W sklepach natomiast, nie licząc promocji, ich cena "zakręca się" w okolicach 3,00 zł/kg, a nawet 4,00 zł/kg. - Epoka taniego warzywa, jak spojrzymy na cały ich koszyk, skończyła się. Można więc powiedzieć, że ten ziemniak jest doceniony w tym roku. (...). To warzywo jest po prostu drogie - podkreśla ekspert.