Niewielu rolników się na to decyduje, chociaż stawka za hektar jest wysoka

Przedstawiciele izb rolniczych apelują o zmiany w ekoschemacie "Uprawa roślin miododajnych"
Czy będą zmiany w ekoschemacie Uprawa roślin miododajnych? Jest apel
Krajowa Rada Izb Rolniczych wystosowała niedawno w tej sprawie pismo do ministerstwa. O interwencję proszą bowiem na co dzień sami rolnicy.
O co konkretnie chodzi?
Prośba rolników dotyczy takich zmian, by ekoschemat "Uprawa roślin miododajnych" dalej uwzględniał wysiew minimum dwóch roślin, ale dowolnie wybranych przez rolnika i obojętnie z której listy. Dodatkowo chodzi także o zobowiązanie beneficjenta do określenia przeznaczenia uzyskanego plonu np. na paszę, przyoranie lub siew na poplony z zastrzeżeniem możliwości uprawy na cele spożywcze dla człowieka.
Jak izby rolnicze argumentują wspomniany apel o zmiany?
- Dwa lata płatności do obszarów z roślinami miododajnymi w ramach ekoschematu, a zainteresowanie pomimo wysokiej stawki za 1 ha, która wynosiła w 2024 - 898,66 zł/ha) jest znikome. Główną i jedyną przyczyną tego jest dobór roślin. Obowiązuje, bowiem wysiew mieszkanki składającej się z minimum 2 gatunków roślin, każda z innej listy (nr 1 i 2 rozporządzenia Ministerstwa Rolnictwa). Pierwsza lista to krótko mówiąc chwasty i ta roślina ma być przeważająca w uprawie. Chcąc zwiększać bioróżnorodność i stwarzać warunki bytowania dla owadów zapylających (pszczoły itp.) nie może rolnik zachwaszczać pól, a aktualny dobór roślin do w/w ekoschematu do tego prowadzi - zaznaczają w uzasadnieniu przedstawiciele środowisk rolniczych.
Przypomnijmy: jak pisaliśmy wcześniej, w ramach aktualnej kampanii, według wstępnych założeń, stawka za ten ekoschemat wynosić może z kolei nieco ponad 1.100 zł za hektar.
Czy jest szansa na zmianę w przepisach? Co odpowiada na apel KRiR ministerstwo?
Czy będą zmiany w ekoschemacie Uprawa roślin miododajnych? Jest odpowiedź ministerstwa
Resort podkreśla na wstępie, że lista wspomnianych roślin została stworzona przy udziale ekspertów z instytutów naukowych.
- Gatunki roślin typowo uprawnych mogą być wysiewane wyłącznie w mieszance z pozostałymi (nieuprawnymi) gatunkami roślin i nie mogą dominować w mieszance. Celem interwencji jest zachęcenie rolników do tworzenia obszarów z roślinami miododajnymi, stanowiącymi długotrwałe, różnorodne i bezpieczne żerowiska dla pszczoły miodnej i dzikich owadów zapylających - przypomina w odpowiedzi wiceminister Stefan Krajewski.
Jak przy tym dodaje, zgodnie z PS WPR, obszary takie przyczyniają się do ochrony różnorodności biologicznej. I - z założenia - ekoschemat nie może być "produkcyjny".
Stąd - mówiąc wprost - zmiany nie są planowane.
- W związku z tym, celowym jest stosowanie mieszanek złożonych z wielu gatunków roślin miododajnych należących do obydwu ww. wykazów. Z założenia ekoschemat nie może mieć charakteru produkcyjnego. Z tego powodu w mieszance roślin do wysiewu muszą być uwzględnione gatunki roślin nieprodukcyjnych. Dodatkowo, w ramach ekoschematu, w terminie do końca sierpnia, nie prowadzi się produkcji rolnej, z wyjątkiem prowadzenia pasiek, w tym nie prowadzi się wypasu i koszenia ani nie stosuje się nawozów i środków ochrony roślin - tłumaczy na koniec wiceminister.
Ile osób korzystało z eksochematu Uprawa roślin miododajnych?
Przypomnijmy: w ramach kampanii w roku 2023 z tego eksochematu skorzystało ok. 5,1 tys. rolników, z kolei podczas ubiegłorocznej kampanii, w roku 2024 - było to już ok. 6,8 tys. osób.
Jak z kolei wyglądają konkretne listy wspomnianych wyżej roślin?
Lista gatunków roślin miododajnych - rośliny typowo miododajne (nieprodukcyjne):
- bodziszki (Geranium spp.);
- chabry (Centaurea spp.);
- czarnuszki (Nigella spp.);
- cząber ogrodowy (Satureja hortensis L.);
- czyściec prosty (Stachys recta L.);
- dzielżan jesienny (Helenium autumnale L.);
- kłosowce (Agastache spp.);
- kocimiętki (Nepeta spp.);
- kolendra siewna ( Coriandrum sativum L.);
- kosmos pierzastolistny (Cosmos bipinnatus Cav.);
- krwawnica pospolita ( Lythrum salicaria L.);
- lebiodka pospolita (Origanum vulgare L.);
- lubczyk ogrodowy (Levisticum officinale Koch);
- łyszczec wiechowaty (Gypsophila paniculata Fisch.);
- marzymięta grzebieniasta (orzęsiona) (Elsholtzia ciliata (Thunb.) Hyl.);
- mierznica czarna (Ballota nigra L.);
- mikołajek płaskolistny (Eryngium planum L.);
- ogórecznik lekarski (Borago officinalis L.);
- ostropest plamisty (Silybum marianum (L.) Gaertn.);
- ożanka nierównoząbkowa (Teucrium scorodonia L.);
- przegorzany (Echinops spp.);
- pszczelnik mołdawski (Dracocephalum moldavicum L.);
- rezedy (Reseda spp.);
- rukiew siewna (Eruca sativa DC.);
- serdecznik pospolity (Leonurus cardiaca L.);
- stulisz sztywny (Sisymbrium strictissimum L.);
- szałwie (Salvia spp.) z wyłączeniem szałwi błyszczącej (S. splendens Sello);
- szanta zwyczajna (Marrubium vulgare L.);
- ślaz zygmarek (Malva alcea L.);
- ślazówka turyngska (Lavatera thuringiaca L.);
- świerzbnica polna (Knautia arvensis (L.) Coult.);
- trędownik bulwiasty (Scrophularia nodosa L.);
- werbena krzaczasta ( Verbena hastata L.);
- wielosił błękitny (Polemonium coeruleum L.);
- wierzbówka kiprzyca (Chamaenerion angustifolium (L.) Scop.);
- żeleźniak pospolity (Phlomis tuberosa L.)
- żmijowiec grecki (Echium creticum S.S.);
- żywokost lekarski (Symphytum officinale L.).
Lista gatunków roślin miododajnych - rośliny rolnicze (produkcyjne)
- facelia błękitna (Phacelia tanacaetifolia Benth.);
- gorczyca jasna (Sinapis alba L.);
- gryka zwyczajna (Fagopyrum esculentum Moench);
- komonica zwyczajna (Lotus corniculatus L.);
- koniczyny (Trifolium spp.) z wyłączeniem koniczyny odstającej (Trifolium patens Schreb.);
- lucerny (Medicago spp.);
- nostrzyk biały (Melilotus albus Med.);
- rzodkiew oleista (Raphanus sativus var. oleiformis Pers.);
- słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus L.);
- sparceta piaskowa (Onobrychis arenaria (Kit.) DC.);
- sparceta siewna (Onobrychis viciifolia Scop.);
- wyka kosmata (Vicia villosa Roth.).