Ptasi obornik - bomba nawozowa
Przy stosowaniu ptasiego obornika lub pomiotu należy zachować ostrożność i umiar w dawkach.
Od dłuższego czasu w naszym kraju jest zauważalny rozwój drobiarstwa. W Polsce widoczna jest duża dynamika wzrostu i obecnie jesteśmy w czołówce eksporterów mięsa i jaj w Europie.
Tab.1 Produkcja drobiu w Polsce wg GUS
drób w mln szt. |
2009 |
2015 |
kury dorosłe |
48 |
49 |
gęsi |
0,8 |
1,2 |
indyki |
8,5 |
9 |
kaczki |
2,8 |
3,4 |
Jednocześnie wzrastają też do zagospodarowania duże ilości obornika drobiowego i pomiotu ptasiego (kał ptaków z chowu bezściołowego). Dzienna produkcja pomiotu od jednej sztuki dorosłej kury wynosi 150 g, indyka 260 g, a gęsi lub kaczki 350-400 g. Można go wykorzystywać przede wszystkim jako nawóz naturalny świeży lub suchy, a w rejonach z biogazowniami jako komponent wsadu do biogazowni rolniczych.
To co wyróżnia ptasi obornik to duża koncentracja składników NPK łącznie z wapniem, magnezem i siarką, o wiele wyższa niż w oborniku bydlęcym czy świńskim. Ponadto w czasie przechowywania dochodzi do dużych, bo aż 50 % strat azotu w formie amoniaku. Zaleca się stosowanie go głównie wiosną pod rośliny o długim okresie wegetacji jak kukurydza, okopowe, a w okresie letnim na ściernisko pod zasiew poplonów z natychmiastowym przyoraniem i wymieszaniem z glebą. Bardzo wczesny wywóz pomiotu wiosną pod rośliny jare i latem pod poplon, a następnie siewy ozimin powoduje lepszy rozkład masy i proces przemieszczania się składników, co nie wpływa ujemnie na początkowy rozwój siewek i zbyt bujny wzrost roślin. Pamiętać należy również o zakazie stosowania nawozów naturalnych w dawce przekraczającej zawartość 170 kg N/ha/rok, w związku z tym nie należy też przekraczać ilości stosowania pomiotu suchego (ok. 44% suchej masy) w ilości 5 do 10 ton, a obornika świeżego, bardziej mokrego, zwłaszcza od kaczek i gęsi (sucha masa ok. 20-25%) w dawce 10 do 15 ton. Działanie nawozowe w glebie oblicza się na dwa lata i należy stosować go w dni pochmurne i bezwietrzne.
Przeciętnie pomiot świeży zawiera siarkę 1-1,5 kg/tonę i magnez 1,5 do 2,5 kg/tonę. Warto zwrócić uwagę na dużą zasobność w mikroelementy, np. obornik kurzy zawiera dużo boru i molibdenu, a pomiot z ferm indyków miedzi, cynku i manganu, co należy uwzględnić zwłaszcza przy częstym stosowaniu tego typu nawozów. Istotne jest to o tyle, aby rośliny były w stanie wykorzystać te składniki mineralne, by nie doszło do ich nadmiernej kumulacji w glebie.
Tab.2. Orientacyjne zawartości obornika różnych gatunków zwierząt
Nawóz |
Azot w kg/t |
Fosfor w kg/t |
Potas w kg/t |
Wapń w kg/t |
kurzy |
15 |
15 |
8 |
24 |
gęsi |
5,5 |
5,5 |
9,5 |
8,5 |
kaczy |
8 |
11 |
5 |
13,5 |
bydlęcy |
4,7 | 2,8 | 6,5 | 4,3 |
świński |
5,1 | 4,4 | 6,8 | 4,4 |
koński |
5,4 | 2,9 | 9,0 | 4,3 |
owczy |
7,5 | 3,8 | 11,9 | 5,8 |