Jak zapobiegać tężyczce pastwiskowej?
W skrajnych przypadkach choroba ta może powodować śmierć zwierzęcia. Jak jej zapobiegać?
Przy zmianie żywienia związanego z przejściem krów na pastwisko po okresie zimowym zwierzęta są podatne na tężyczkę pastwiskową. Jest to choroba metaboliczna spowodowana niedoborami żywieniowymi i niewłaściwym zbilansowaniem paszy szczególnie pod względem mineralnym. Krowa, która na nią zapada, staje się apatyczna, niespokojna, ma zwiększone wydalanie moczu i kału, a w skrajnych przypadkach kładzie się na boku, wyginając kręgosłup i może paść po kilku godzinach - To jedna z wielu chorób metabolicznych, bo tak samo są nimi ketoza, kwasica czy zasadowica. Wszystko to ma podłoże w niewłaściwym żywieniu. Tężyczka jest również nazywana hipomagnezemią. Główną jej przyczyną jest niedobór magnezu, który jest zaliczany do makroelementów niezbędnych dla wysokowydajnych krów - mówi Jerzy Mikołajczak z Wielkopolskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego.
Kiedy krowy są najbardziej podatne na wystąpienie choroby?
- Okres fizjologiczny zwierzęcia oraz rodzaj i stan pastwiska, na które zostaną wypuszczone to podstawowe czynniki. Największym problemem jest jednak całkowicie nowy rodzaj paszy. Młode zielonki są mało włókniste, co sprawia, że pasaż w przewodzie pokarmowym jest bardzo szybki, a wchłanianie bardzo małe. W okresie żywienia oborowego, krowa dziennie otrzymuje około 40 g magnezu przy wchłanianiu na poziomie 30%. Na pastwisku w początkowym okresie wypasania zwierzę pobiera natomiast około 20-30 g mg, a wchłanianie jest na poziomie 15%. Jest to więc wyraźna różnica. Problem zbyt małej ilości włókna mija po około 1-2 miesięcy pastwiskowania. Trawy są wtedy bardziej "zdrewniałe, wzrasta wchłanianie, a pasaż jest powolniejszy - kontynuuje ekspert ds. przeżuwaczy Wielkopolskiego ODR-u.
Jak zapobiegać tężyczce? Czytaj dalej!
ZOBACZ TAKŻE: Jak zebrać pełnowartościowe siano?
Lepiej zapobiegać niż leczyć
Aby uniknąć tężyczki pastwiskowej należy przygotować krowy na zmiany, z jakimi będą musiały sobie poradzić - Profilaktycznie na co najmniej 2 tygodnie przed rozpoczęciem wypasu należy podać krowom preparaty magnezowe. Natomiast są również inne metody. Niektórzy rolnicy praktykują dowóz słomy, ewentualnie siana na pastwisko w trakcie pierwszych dwóch tygodni od rozpoczęcia sezonu. Zwierzęta pobierają wtedy dodatkowo paszę z większą ilością włókna spowalniając metabolizm. Ciekawym sposobem jest również dodawanie melasy w tym okresie pastwiskowania - podaje Jerzy Mikołajczak.
Objawy choroby
Krowa, która zapada na tężyczkę pastwiskową, jest bardziej wrażliwa na stres. Czynniki stresogenne nasilają natomiast wydalanie magnezu z organizmu - Tak zamyka się koło. W skrajnych przypadkach choroby liczy się szybkość reakcji i działania weterynarza. Zazwyczaj stosuje się wlewy dożylne preparatów zawierających magnez - mówi Jerzy Mikołajczak z WODR-u.
Zapobiec wystąpieniu tężyczki pastwiskowej może jednak również odpowiednie runo na użytku zielonym.
– Szeroka gama traw i ewentualnie zioła również pozwalają zwiększyć pobieranie magnezu. Przy mniejszym zróżnicowaniu i zawartości wartościowych rodzajów traw, nawet przy większym pobraniu zielonej masy przez krowę (zwierzęta pobierają nawet do 60 kg dziennie) ilość pobranego magnezu będzie mniejsza. Dbanie o odpowiedni skład runi pastwiska pozwala więc zadbać lepiej o zdrowie zwierzęcia, przy okazji zwiększając wydajność – kończy ekspert.
ZOBACZ TAKŻE: Dlaczego na użytki zielone warto stosować podsiew?