Ekoschemat Rolnictwo węglowe - skąd to duże zainteresowanie?
W tegorocznej kampanii złożono około 516.600 wniosków złożono o realizację ekoschematów. Zgodnie z aktualnym stanem bazy danych można stwierdzić, że w 2023 roku wnioski o przyznanie wsparcia w ramach ekoschematów złożyło blisko 470 tys. rolników, co przekłada sie na ponad 516 tys. aplikacji - ta liczba uwzględnia wszystkie pojedyncze deklaracje realizacji ekoschematów.
Wśród wniosków o ekoschematy, najwięcej aplikacji, bo blisko 394.000, rolnicy złożyli w ramach ekoschematu „Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi”. Ta praktyka cieszyła się największym zainteresowaniem. O duzym zainteresowaniu tym wsparciem rozmawiamy z Anną Walas, głównym specjalistą ds. wspólnej polityki rolnej i programów pomocowych oraz głównym specjalistą broker innowacji z Łódzkiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Bratoszewicach.
Najpopularniejszy ekoschemat
Z czego wynika tak duża popularność ekoschematu "Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi"?
- Cieszy się on dużym zainteresowaniem wśród rolników starających się o dopłaty obszarowe ze względu na możliwość wyboru praktyk, które wpływają korzystnie na strukturę i odpowiednie użytkownie gleb, zapewniają ochronę przed erozją wodną, przeciwdziałają utracie substancji organicznej w glebie i chronią wody przed zanieczyszczeniami. W ramach praktyk ekoschematu Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi, jedną z najczęściej wybieranych praktyk były międzyplony ozime zapewniające dodatkowo okrywę glebową w okresie zimowym. Także wsiewki śródplonowe, czy też praktyka wymieszania słomy z glebą, wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji to praktyki stosowane przez rolników służące dobrej praktyce rolniczej. Wybranie więc tych praktyk w ekoschemacie nie powoduje wprowadzenia zmian w gospodarstwie a jedynie utwierdza w wykonywaniu tych działań z korzyścią dla gleby - mówi Anna Walas i dodaje - W ramach praktyk w omawianym ekoschemacie jest praktyka wymieszanie obornika na gruntach ornych w ciągu 12 godzin od aplikacji. Na chwilę obecną praktyka ta nie obejmuje produktów z biogazowni rolniczych (pofermentów) oraz kompostów. Przy dużych odległościach od siedziby gospodarstwa i miejsca przechowywania obornika wykonanie praktyki jest zależne od właściwej organizacji pracy tak, by zachować zasady i wymieszać obornik w ciągu 12 godzin od zadania na pole. Te same ograniczenia dotyczą praktyki pn. stosowanie płynnych nawozów naturalnych innymi metodami niż rozbryzgowo. Wykonanie tej praktyki dodatkowo warunkowane jest posiadaniem odpowiedniego sprzętu, w tym np. aplikatora doglebowego do gnojowicy.
W realizacji wielu praktyk rolnicy wykorzystają swoje doświadczenie.
- W naszym województwie jest dużo rolników, którzy regularnie pobierają próbki gleb i wykonują badania gleb pod kątem ph gleby, zawartości fosforu, potasu i magnezu. Opracowanie i przestrzeganie planu nawożenia na gruntach ornych i na TUZ to jedna z praktyk rolnictwa węglowego. Plan nawożenia pozwala zastosować optymalne nawożenie przy założeniu realnych plonów w gospodarstwie. Również wielu rolników kalkulowało wykonanie planu nawożenia w ekoschemacie Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi. Punkty za tę praktykę są przyznawane, jeżeli rolnik posiada plan nawozowy opracowany w terminie do dnia 30 września 2023 r. - w przypadku upraw zgłoszonych w 2023 r. jako plon główny, albo upraw ozimych wysiewanych w 2023 r. Zróżnicowana struktura upraw jako praktyka tego ekoschematu wymagała od rolnika posiadania minimum 20-procentowego udziału w strukturze upraw takich roślin, które mają pozytywny wpływ na bilans próchnicy w glebie. Udział rośliny mającej pozytywny wpływ na bilans materii organicznej w glebie musi wynosić przynajmniej 20 %. Przy czym roślina ta nie musi być w grupie 3 roślin mających największy udział w strukturze zasiewów. Największa z upraw nie może też przekraczać 65% struktury upraw w gospodarstwie - mówi Anna Walas i dodaje - Uproszczone systemy uprawy to praktyka, którą można było zaznaczyć zachowując zakaz stosowania uprawy płużnej w uprawkach pożniwnych oraz w uprawkach przesiewnych dla ozimin 2023/2024. Można za to stosować pług dłutowy. Jednocześnie do tej praktyki dopuszcza się zebranie słomy z pola, a resztki z uprawy bezorkowej mogą stanowić zapewnienie okrywy zimowej.
Łączenie ekoschematów to również korzyśc finansowa.
- Możliwość łączenia ekoschematów i praktyk wpłynęło na pozytywne postrzeganie tego ekoschematu. Za stosowaniem praktyk jest też korzyść finansowa w postaci dopłaty do ekoschematu. Odpowiednia wiedza przekazana rolnikom nt. możliwych do wyboru praktyk w ramach ekoschematu oraz kalkulacja finansowa założeń wniosku o dopłaty to zapewne ważne czynniki wpływające na decyzje rolnika co do wejścia w ekoschemat Rolnictwo węglowe i zarządzanie składnikami odżywczymi. Ważna też była współpraca i komunikacja, a także wprowadzane ułatwienia w trakcie trwania kampanii obszarowej tj. możliwości łączenia ekoschematów wyjaśnienia co do stosowania praktyk itd - kończy Anna Walas.
